Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.366.2025.2.JKU
Zwrot środków pieniężnych otrzymanych od beneficjenta umowy dożywocia po ich wcześniejszym przekazaniu tytułem renty nie stanowi darowizny ani innego tytułu nabycia podlegającego podatkowi od spadków i darowizn.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, żePanastanowiskowsprawieocenyskutkówpodatkowychopisanegostanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.
Zakres wnioskuowydanieinterpretacjiindywidualnej
13 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 7 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zwróconych Panu środków pieniężnych, które przekazuje Pan tytułem renty dożywotniej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 7 listopada 2025 r. (wpływ – 14 listopada 2025 r.) Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(…) r. podpisał Pan z Panem K. G. umowę dożywocia. (…) r., do aktu notarialnego repertorium A nr (…), podpisali Panowie porozumienie w sprawie wypłacania renty dożywotniej w kwocie (…) zł miesięcznie. Zgodnie z porozumieniem, od (…) r. przelewa Pan na konto ww. kwotę.
Pan K. zwraca Panu ww. kwotę. W związku z powyższym, co miesiąc przelewał Pan wielokrotność kwoty (…) zł.
Za miesiąc wrzesień Pan K. nie zwrócił Panu przelanej kwoty (…) zł.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że nie wie Pan dlaczego Pan K. zwraca Panu kwotę, którą Pan mu wypłaca tytułem renty; aktualnie nie mają Panowie kontaktu. Nie wie Pan czy zwrot wynika z faktu, że Pan K. nie chce tej kwoty; zaakceptował pierwszą wpłatę, którą mu Pan przelał i jej nie zwrócił.
Nie ma Pan powodów przypuszczać, aby był inny powód zwrotów przelewów, nie mają Panowie żadnych innych rozliczeń między sobą, oprócz rozliczenia wynikającego z umowy dożywocia – umowy renty dożywotniej. W Pana ocenie po prostu daje Panu te pieniądze. Środki otrzymane od Pana K. mają bezzwrotny charakter.
Nie zawierali Panowie żadnej umowy dotyczącej zwrotu środków ani żadnej innej umowy.
Z zawartej umowy wynika, iż co miesiąc ma Pan przelewać kwotę (…) zł na konto Pana K., np. w pierwszym miesiącu przelał Pan dla Pana K. (…) zł, a on zwrócił Panu kolejnego dnia (…) zł przelewem na konto. W związku z powyższym nie wiedział Pan jak tą wpłatę traktować, dlatego w kolejnym miesiącu przelał Pan na konto Pana K. kwotę (…) zł ((…) zł z wcześniejszy miesiąc i (…) zł za bieżący miesiąc), a on ponownie ją Panu zwrócił. W trzecim miesiącu przelał Pan kwotę (…) zł ((…) zł za dwa wcześniejsze miesiące i (…) zł za bieżący miesiąc) i ponownie Pan K. ją zwrócił po maksymalnie trzech dniach. Tak w kolejnych miesiącach było to (…) zł, (…) zł, (…) zł, (…) zł itd., łącznie doszło do kwoty (…) zł w (…) r.
Pytania
1.Czy w związku z zaistniałą sytuacją może Pan domniemać, iż jest to comiesięczna darowizna od Pana K. dla Pana w kwocie(…) zł i ma Pan obowiązek zgłosić to jako darowiznę i zapłacić od niej podatek?
2.Czy ma Pan zapłacić podatek od darowizny?
Pana stanowiskowsprawie
W Pana ocenie jest to comiesięczna darowizna w wysokości (…) zł i powinien Pan odprowadzać od niej podatek.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacjiindywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2)darowizny, polecenia darczyńcy;
3)zasiedzenia;
4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.
Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że podpisał Pan z Panem K. umowę dożywocia. Podpisali Panowie także porozumienie w sprawie wypłacania renty dożywotniej w kwocie (…) zł miesięcznie. Zgodnie z porozumieniem, od (…) r. przelewa Pan na konto ww. kwotę. Pan K. zwraca Panu ww. kwotę. W związku z powyższym, co miesiąc przelewał Pan wielokrotność kwoty (…) zł. Za miesiąc wrzesień Pan K. nie zwrócił Panu przelanej kwoty (…) zł. Nie wie Pan dlaczego Pan K. zwraca Panu kwotę, którą Pan mu wypłaca tytułem renty; aktualnie nie mają Panowie kontaktu. Nie wie Pan czy zwrot wynika z faktu, że Pan K. nie chce tej kwoty; zaakceptował pierwszą wpłatę, którą mu Pan przelał i jej nie zwrócił. Nie ma Pan powodów przypuszczać, aby był inny powód zwrotów przelewów, nie mają Panowie żadnych innych rozliczeń między sobą, oprócz rozliczenia wynikającego z umowy dożywocia – umowy renty dożywotniej. Nie zawierali Panowie żadnej umowy dotyczącej zwrotu środków ani żadnej innej umowy. Z zawartej umowy wynika, iż co miesiąc ma Pan przelewać kwotę (…) zł na konto Pana K., np. w pierwszym miesiącu przelał Pan dla Pana K. (…) zł, a on zwrócił Panu kolejnego dnia (…) zł przelewem na konto. W związku z powyższym nie wiedział Pan jak tą wpłatę traktować, dlatego w kolejnym miesiącu przelał Pan na konto Pana K. kwotę (…) zł, a on ponownie ją Panu zwrócił. W trzecim miesiącu przelał Pan kwotę (…) zł i ponownie Pan K. ją zwrócił po maksymalnie trzech dniach. Łącznie doszło do kwoty (…) zł w (…) r.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii czy zwrotne otrzymanie przelewów winno zostać potraktowane jako darowizna na Pana rzecz.
Pana zdaniem jest to comiesięczna darowizna w wysokości(…) zł i powinien Pan odprowadzać od niej podatek.
Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.
Darowizna nakłada na darczyńcę obowiązek spełnienia świadczenia polegającego na nieodpłatnym przysporzeniu obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Zawarcie darowizny wymaga, by w jej rezultacie (na skutek spełnienia świadczenia przez darczyńcę) majątek obdarowanego został powiększony. Zasadniczo chodzi tutaj o taką wartość przysporzenia, o jaką równocześnie zostaje uszczuplony majątek darczyńcy.
Z przedstawionego zdarzenia wynika, że Pan K. zwraca środki, które Pan mu przelewa. W związku z tym, w kolejnych miesiącach przelewa mu Pan wielokrotność kwoty (…) zł, co oznacza, że w każdym kolejnym miesiącu zwiększa Pan kwotę (…) zł o zwrócone Panu uprzednio środki. W istocie więc nie dochodzi do przysporzenia po Pana stronie.
Umowa darowizny dochodzi do skutku z chwilą złożenia przez obdarowanego oświadczenia woli o przyjęciu darowizny. W opisanym zdarzeniu brak jednak tego elementu ze względu na to, że co miesiąc dokonuje Pan ponownie przelewu środków, które są Panu zwracane.
Środki pieniężne otrzymane od Pana K. nie stanowią dla Pana takiego przysporzenia o jakim mowa w powołanej powyżej definicji darowizny. Tym samym należy stwierdzić, że czynność ta (otrzymanie środków pieniężnych od Pana K.) nie posiada elementów charakterystycznych dla umowy darowizny oraz któregokolwiek z tytułów nabycia podlegających opodatkowaniu, wymienionych w zamkniętym katalogu umieszczonym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym, w wyżej wskazanym zakresie nie jest Pan zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego SD-3 i w konsekwencji do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja ozakresierozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Z uwagi na to, że do wniosku dołączono dokumenty, informuję, że nie prowadzę postępowania dowodowego, gdyż nie jestem do tego uprawniony przy rozpatrywaniu wniosku o wydanie interpretacji. Mogę tylko oprzeć się na opisie zdarzenia przyszłego/stanu faktycznego zawartym we wniosku o wydanie interpretacji.
Zgodnie bowiem z treścią art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Natomiast wg zapisów art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:
Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.
Zatem wydając tę interpretację opierałem się wyłącznie na opisie stanu faktycznego podanym przez Pana we wniosku.
Pouczenie ofunkcjiochronnejinterpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie oprawiedowniesieniaskarginainterpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawnadlawydaniainterpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
