Wskazywanie nieprawidłowości i samodzielność gmin

Samorządowcy przekonali rząd do wprowadzenia zasady samodzielności gmin w określaniu zadań publicznych. Prawdopodobnie pojawi się też nowy instrument dla wojewodów i RIO w postaci wskazania nieprawidłowości uchwały lub zarządzenia oraz zakresu, kierunku lub sposobu ich usunięcia.

Nowości te przewiduje projekt ustawy o likwidacji barier utrudniających funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego z 25 listopada 2025 r. W uzasadnieniu do projektu wskazano, że zasadę samodzielności w określaniu zadań publicznych można wyinterpretować z szeregu przepisów Konstytucji RP. Wynika to też z wykonywania przez samorząd zadań publicznych dla dobra wspólnego. Ważny jest ponadto nowy instrument nadzoru (wezwanie do usunięcia naruszenia prawa) – co uprości procedury korygowania oczywistych nieprawidłowości w uchwałach i zarządzeniach.