Interpretacja indywidualna z dnia 18 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.518.2025.1.SG

Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowy od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Uzupełnili go Państwo pismem z 4 października 2025 r. (data wpływu w tym samym dniu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej: „A.” lub „Bank”) jest spółką akcyjną, bankiem krajowym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm., dalej: „Prawo bankowe”), posiadającym siedzibę w Polsce i podlegającym w Polsce (UE) nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Wnioskodawca jest spółką notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i spełnia definicję spółki publicznej w rozumieniu art. 4 pkt 21 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 592).

W dniu (…) 2013 r. Bank - działając wówczas jako Bank A. S.A. - zgodnie z wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego, zawarł ze spółkami prawa hiszpańskiego - B. S.A. (dalej: „B.”) oraz C. S.A. (dalej: „C.”) - umowę inwestycyjną, w której strony określiły warunki nabycia przez A. pakietu akcji D. S.A. z siedzibą w Warszawie (dalej: „Umowa inwestycyjna”).

Zgodnie z Umową inwestycyjną, na warunkach oraz z zastrzeżeniem spełnienia warunków zawieszających w niej określonych, Bank zobowiązał się wyemitować nowe akcje, które miały zostać zaoferowane i objęte wyłącznie przez B. w zamian za świadczenie niepieniężne w postaci akcji D.

W związku ze spełnieniem wszystkich warunków zawieszających zawartych w Umowie inwestycyjnej (do których należało m.in. wyrażenie zgody na zawarcie transakcji opisanej w Umowie inwestycyjnej przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz wyrażenie przez nią zgody na zmianę statutu A.), A. nabył - 1 lipca 2014 r. - pakiet akcji D. reprezentujących 60% kapitału zakładowego i 67% głosów na walnym zgromadzeniu D. (dalej: „Akcje D.”). Innymi słowy, na skutek zawarcia Umowy inwestycyjnej, wniesienia przez B. Akcji D. do A. oraz wyemitowania i wydania Akcji A., Bank uzyskał bezwzględną większość praw głosu w D.

Jednocześnie, dla potrzeb realizacji zobowiązania do wyemitowania nowych akcji i przeniesienia ich na rzecz B., Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie A. - 30 czerwca 2014 r. - podjęło uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego poprzez emisję nowych akcji (akcji na okaziciela serii L) (dalej: „Akcje A.”) oraz zaoferowania ich w formie subskrypcji prywatnej w rozumieniu art. 431 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „KSH”) na rzecz B. Wartość emisyjna Akcji A. przewyższała ich wartość nominalną, a ich wartość emisyjna została pokryta wniesionymi do A. przez B. Akcjami D. Różnica pomiędzy wartością nominalną Akcji A. a ich wartością emisyjną (odpowiadającą wartości rynkowej wnoszonych Akcji D.) została przez Bank przekazana na kapitał zapasowy Wnioskodawcy.

Warunki nabycia Akcji D. przez A. w zamian za Akcje A., w szczególności przyjęta wartość nominalna oraz w efekcie emisyjna Akcji D., wynikały z warunków, na jakich Komisja Nadzoru Finansowego zezwoliła na połączenie A. S.A. (obecnie: A.) z K. S.A. (istniejącym do 2013 r.), które obejmowały zobowiązanie do:

- przede wszystkim ochrony interesów klientów i akcjonariuszy w związku z przedmiotowym połączeniem, w związku z czym, wartość emisyjna Akcji A. musiała być równa wartości rynkowej Akcji D., aby zapewnić zgodność z wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego, z uwagi na status A. S.A. (obecnie: A.) jako spółki notowanej na giełdzie, ale również do,

- uporządkowania struktury i działalności podmiotów zależnych Grupy (…) w Polsce, w tym użycia dostępnych środków w celu doprowadzenia do uczynienia D. podmiotem bezpośrednio zależnym od A. (obecnie: A.),

- zwiększenia płynności akcji (free float) A. (obecnie: A.) na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) do poziomu co najmniej 25% do dnia 1 kwietnia 2013 r. oraz 30% (lub ostatecznie ponad 30%) do dnia 31 grudnia 2014 r., a następnie do utrzymywania płynności akcji co najmniej na tym poziomie lub rozważenia dalszego zwiększenia płynności akcji do poziomu 40%.

W związku z otrzymaniem udziałów w D., Bank nie rozpoznał przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Jednocześnie, zbycie udziałów w D. przez B. na rzecz A. podlegało dla B. opodatkowaniu - zgodnie z art. 13 ust. 3 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Madrycie dnia 15 listopada 1979 r. (Dz. U. z 1982 r. Nr 17, poz. 127, dalej: „UPO PL-ES”) - wyłącznie w Hiszpanii. W tym kontekście, B. - zgodnie z prawem hiszpańskim - rozpoznał przychód podatkowy (zysk kapitałowy) z tego tytułu (stanowiący element kalkulacyjny podstawy opodatkowania CIT), ale jednocześnie zastosował w stosunku do niniejszego przychodu z tytułu wniesienia do A. wkładu niepieniężnego w postaci Akcji D. krajowe (hiszpańskie) zwolnienie z opodatkowania przychodu w postaci wartości rynkowej tego wkładu wynikające z art. 21 Królewskiego dekretu ustawodawczego nr 4/2004 z dnia 5 marca 2004 r. zatwierdzającego tekst jednolity ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Real Decreto Legislativo 4/2004, de 5 de marzo, por el que se aprueba el texto refundido de la Ley del Impuesto sobre Sociedades).

B. nie zastosował - do opisanej powyżej transakcji wniesienia wkładu - regulacji będących implementacją Dyrektywy 2009/133/WE (Dyrektywa Rady 2009/133/WE z dnia 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (wersja ujednolicona) (Dz.U. UE. L. z 2009 r. Nr 310, str. 34 ze zm.)), które zostały włączone do hiszpańskiego porządku prawnego w rozdziale VIII ww. dekretu ustawodawczego pt. Régimen especial de fusiones, escisiones, aportaciones de activos, valores bursátiles y cambio de domicilio social de una Sociedad Europea o de una Sociedad Cooperativa Europea de un Estado miembro a otro Estado miembro de la Unión Europeo (pol.: Szczególny system dla łączenia, podziałów, wnoszenia wkładów w aktywa, giełdowych papierów wartościowych oraz zmiany siedziby statutowej spółki europejskiej lub spółdzielni europejskiej z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej), z uwagi na fakt, że zgodnie z art. 96 ww. dekretu ustawodawczego, aby zastosować regulacje przewidziane dla wymiany udziałów w rozumieniu Dyrektywy 2009/133/WE, konieczne jest wybranie tego sposobu opodatkowania (zwolnienia) i powiadomienie o tym hiszpańskich organów podatkowych, czego B. nie uczynił. Na marginesie Bank wskazuje, że - zgodnie z hiszpańskimi przepisami podatkowymi - gdyby miał siedzibę w Hiszpanii, kosztem uzyskania przychodu z tytułu zbycia Akcji D. byłaby wartość rynkowa Akcji D. w momencie ich otrzymania, równa wartości emisyjnej Akcji A.

Następnie B. zbył Akcje D. na rzecz C.

Obecnie Bank planuje sprzedaż posiadanych Akcji D. na rzecz B.

Wątpliwości Banku dotyczą wysokości kosztów uzyskania przychodów, do których rozpoznania Bank będzie uprawniony na skutek sprzedaży Akcji D. na rzecz B.

Stosownie do treści art. 14b § 3a Ordynacji, Wnioskodawca niniejszym wskazuje dane dotyczące osób prawnych biorących udział w zespole transakcji, którego dotyczy przedstawiony powyżej opis zdarzenia przyszłego:

(…)

Pytanie

Czy dla ustalenia kosztu uzyskania przychodów przez A. z tytułu zbycia Akcji D. znajdą zastosowanie ogólne zasady ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziane dla ustalania kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego, a w konsekwencji koszt ten powinien zostać ustalony w wysokości wartości emisyjnej Akcji A. wyemitowanych przez Bank w zamian za aport w postaci Akcji D.?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, dla ustalenia kosztu uzyskania przychodów przez A. z tytułu zbycia Akcji D. znajdą zastosowanie ogólne zasady ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm.; dalej: „ustawa o CIT”), przewidziane dla ustalania kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego, a w konsekwencji koszt ten powinien zostać ustalony w wysokości wartości emisyjnej Akcji A. wyemitowanych przez Bank w zamian za aport w postaci Akcji D.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

1. Zastosowanie zasad ogólnych ustawy o CIT

1.1. Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, ustalenie kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia Akcji D. przez Bank powinno nastąpić na zasadach przewidzianych dla zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego, tj. zasadach ogólnych wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Tym samym, kosztem uzyskania przychodów z tytułu zbycia Akcji D. powinien być dla Banku koszt nabycia Akcji D., za który uznać należy wartość emisyjną Akcji D.

Zgodnie z art. 13 ust. 3 UPO PL-ES, zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1 lub 2 będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Stosownie do powyższego, zyski z przeniesienia własności majątku innego niż nieruchomego (lub praw w spółce, której majątek składa się głównie z nieruchomości) bądź majątku ruchomego stanowiącego majątek zakładu, podlegają opodatkowaniu wyłącznie w państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Jak wskazał Bank, w przypadku przeniesienia na rzecz A. Akcji D. przez B., transakcja ta nie podlegała opodatkowaniu w Polsce, lecz - na skutek zastosowania art. 13 ust. 3 UPO PL-ES - w Hiszpanii. Zgodnie natomiast z podatkowym ujęciem przeniesienia własności akcji D. przez B. w ramach prawa hiszpańskiego, transakcja ta została rozpoznana jako wniesienie aportu (wkładu niepieniężnego) do A. W konsekwencji, B. - zgodnie z prawem hiszpańskim - rozpoznał przychód do opodatkowania (tj. przychód stanowiący podstawę obliczenia podstawy opodatkowania CIT) z tytułu wniesienia do A. wkładu niepieniężnego w postaci Akcji D. w wysokości wartości rynkowej tego wkładu. Następnie do przychodu tego zastosował szczególne krajowe (hiszpańskie) zwolnienie z opodatkowania wynikające z art. 21 Królewskiego dekretu ustawodawczego nr 4/2004 z dnia 5 marca 2004 r. zatwierdzającego tekst jednolity ustawy o (hiszpańskim) podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy - w konsekwencji, w tym także w celu zachowania spójności między prawem hiszpańskim i polskim oraz pozycją podatkową B. i A. - również rozpoznanie kosztu uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży na rzecz B. Akcji D. przez A. powinno nastąpić na zasadach ogólnych przewidzianych dla zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego. Koszt ten należy zatem ustalić w wysokości wartości emisyjnej Akcji A. wydanych przez A. na rzecz B. w zamian za wniesione Akcje D., która to wartość - w sensie ekonomicznym/bilansowym/prawnym/podatkowym - odpowiada kosztowi poniesionemu przez A. na nabycie Akcji D. oraz przychodowi podatkowemu rozpoznanemu przez B. na moment wniesienia aportem Akcji D.

Stosownie bowiem do obowiązującej na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych zasady współmierności przychodów i kosztów (zakładającej - dla celów podatkowych - między innymi, aby przychód uzyskiwany przez jedną stronę transakcji, odpowiadał kosztowi uzyskania przychodów ponoszonemu przez drugą jej stronę. Co do stosowania zasady współmierności przychodów na gruncie przepisów podatkowych, zob. - w zakresie ustalenia kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia otrzymanego wkładu niepieniężnego - np. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 kwietnia 2025 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.100.2025.1.ANK, w której organ podatkowy zaakceptował stanowisko wnioskodawcy, w myśl którego: „z uwagi jednak na fakt, iż czynność taka wywołuje po stronie spółki otrzymującej aport obowiązek wydania za taki wkład udziałów (akcji), wartość wydanych za aport udziałów (akcji) stanowi dla spółki kapitałowej „koszt nabycia” składników majątku będących przedmiotem aportu, który może być przez nią uznany jako koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT w przypadku odpłatnego zbycia tych składników majątku. Jak wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych, przy rozpoznawaniu przychodów i kosztów uzyskania przychodów, należy kierować się zasadą współmierności przychodów i kosztów ich uzyskania. Analogicznie - inne interpretacje przywołane przez Wnioskodawcę w przypisie nr 7”), skoro przychód wnoszącego aport - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT - jest ustalany, co do zasady, w wysokości równej wartości rynkowej wnoszonego wkładu niepieniężnego (i w tej wysokości został ustalony przez B. - na gruncie przepisów obowiązujących w Hiszpanii - w momencie wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci Akcji D.), również i koszt uzyskania przychodów po stronie zbywającego przedmiot aportu powinien być ustalony w wysokości równej wartości rynkowej (emisyjnej) akcji wydawanych w zamian za ten wkład, pod warunkiem, iż wartość ta odpowiada (nie jest wyższa niż) wartości przychodu podatkowego rozpoznanego przez podmiot wnoszący aport, a tak było w przedmiotowym przypadku, zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego. To ta wartość - ekonomiczny/bilansowy/ prawny /podatkowy koszt nabycia otrzymującego aport - odpowiada wartości rynkowej wkładu niepieniężnego i - w momencie zbycia tego aportu - powinna, w przypadku gdy jego przedmiotem są papiery wartościowe, stanowić wydatek poniesiony na ich nabycie w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 15 ust. 1 i art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT/art. 21 Królewskiego dekretu ustawodawczego nr 4/2004 z dnia 5 marca 2004 r. i móc być potrącona jako koszt uzyskania przychodów.

Powyższe stanowisko wskazujące na rozpoznanie kosztów uzyskania przychodów w przypadku zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego (w tym w postaci papierów wartościowych) w wysokości wartości emisyjnej udziałów / akcji wyemitowanych w zamian za ten wkład niepieniężny, zostało potwierdzone w szeregu interpretacji indywidualnych (tak też: interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 20 października 2022 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.61.2022.1.SP, z 26 października 2022 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.78.2022.1.SP, z 19 maja 2023 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.165.2023.3.AND, z 1 kwietnia 2025 r., Znak: 0111-KDIB1- 2.4010.100.2025.1.ANK czy też pismo Szefa KAS z 15 września 2021 r., nr DOP4.8221.42.2021.CPXJ (zmieniające z urzędu interpretację indywidualną Dyrektora KIS z 19 kwietnia 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.50.2018.2.NL)).:

„Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, w momencie dokonania Sprzedaży Akcji wniesionych Aportem, Spółka lub Spółka Przekształcona będzie mogła potrącić przychód w wysokości ceny Akcji o koszt uzyskania przychodu, ustalony jako realny wydatek poniesiony przez Spółkę na nabycie Akcji, tj. wartość rynkową Nowych Udziałów ustaloną na Dzień Emisji. Taka możliwość będzie przysługiwać zarówno Spółce w obecnej formie prawnej, jak i Spółce Przekształconej (tj. po dokonaniu przekształcenia w spółkę komandytowo-akcyjną) na takich samych zasadach i w tej samej wysokości”.

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 19 maja 2023 r., Znak: 0111-KDIB1-1. 4010.165.2023.3.AND (w przywołanej interpretacji indywidualnej Dyrektor KIS zaakceptował przywołane stanowisko wnioskodawcy i odstąpił od uzasadnienia prawnego tej oceny).

„Wnioskodawca będzie uprawniony do uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodów wydatków na nabycie tego składnika majątku odpowiadającej wartości emisyjnej udziałów własnych wydanych Wnioskodawcy za aport (tj. wartości obejmującej wartość nominalną udziałów oraz agio), nie większej jednak niż wartość rynkowa tych składników majątku”.

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 14 października 2022 r., Znak: 0111-KDIB1-3. 4010.630.2022.1.JG

jak również orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego:

„Konkludując, zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotycząca przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p., w wyniku której przepis ten odwołuje się aktualnie do wartości wkładu nie niższej od wartości rynkowej powoduje, że również spółka przyjmująca wkład niepieniężny w przypadku późniejszego zbycia takiego przedmiotu wkładu może rozpoznać jako koszt zbycia, wartość emisyjną wydanych udziałów (akcji) w zamian za wniesiony wkład niepieniężny. W przypadku jednak zbycia składnika majątku wniesionego do spółki jako wkład niepieniężny, który został zaliczony do środków trwałych w spółce otrzymującej aport, koszt należy określić jako wartość początkową pomniejszoną o dokonane odpisy amortyzacyjne.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 lutego 2022 r., sygn. akt II FSK 1427/19.

Wnioskodawca wskazuje również, że w ustawie zmieniającej treść art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT (tj. ustawie z dnia 5 września 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2016 poz. 1550), dalej: „ustawa zmieniająca”), w art. 4 wskazano, że:

„W przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego w postaci udziałów (akcji) lub wkładów w spółdzielni albo odpłatnego zbycia lub umorzenia udziałów (akcji) koszty uzyskania przychodów z tych tytułów ustala się na podstawie odpowiednio przepisów ustaw zmienianych w art. 1 albo art. 2, w brzmieniu dotychczasowym, jeżeli przychód z tytułu objęcia tych udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni został określony na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, albo na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu dotychczasowym.

Z powyższego wynika, że w przypadku, gdyby przychód z tytułu wniesienia do A. Akcji D. został opodatkowany na zasadach wynikających z art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2017 r., to również koszt uzyskania przychodu powinien zostać ustalony na zasadach obowiązujących przed tą datą. Mając jednak na uwadze, że:

- powyższy przepis opisuje sytuację prawną podmiotu wnoszącego wkład do spółki, który to podmiot został opodatkowany według zasad wynikających z art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2017 r. (a więc - w ocenie Banku - nie normuje przedstawionej w części Opis zdarzenia przyszłego sytuacji) oraz

- żaden przepis ustawy zmieniającej nie wskazuje w jaki sposób miałoby nastąpić ustalenie kosztów uzyskania przychodów przez podmiot otrzymujący wkład niepieniężny w postaci udziałów (tj. A.) z tytułu zbycia przedmiotu tego wkładu (tj. Akcji D.), tj. w ustawie zmieniającej nie został przewidziany przepis przejściowy odnoszący się do sytuacji zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego przez podmiot otrzymujący wkład,

zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z doktryną prawa podatkowego w przedmiotowym zakresie, obecne rozpoznanie kosztu uzyskania przychodu przez A. na zbyciu Akcji D. powinno nastąpić zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami (zgodnie z zasadą, w myśl której w przypadku braku przepisów przejściowych, należy stosować przepisy obowiązujące na moment realizacji transakcji; por. w tym zakresie wyrok NSA z 16 października 2012 r., sygn. akt. I FSK 1996/11: „W zaistniałej zatem sytuacji omawianej na kanwie tej sprawy, dokonując tzw. wykładni prokonstytucyjnej prawa, mającej na celu przestrzeganie zasady ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy ustawodawca z dniem 1 stycznia 2009 r., zmieniając określony w art. 79 § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm., dalej „O.p.”) termin wygaśnięcia prawa do stwierdzenia nadpłaty, nie przewidział regulacji intertemporalnej uwzględniającej uprawnienia podatników do żądania stwierdzenia nadpłaty na podstawie poprzednio regulującej tę instytucję normy art. 79 § 2 pkt 2 lit. a) O.p., zaistniałą kolizję ustaw w czasie należy rozwiązać z uwzględnieniem art. 2 Konstytucji, w ten sposób, że należy stosować normę nową, chyba że norma poprzednio obowiązująca jest względniejsza (korzystniejsza) dla podatnika oraz wyrok NSA z 17 października 2012 r., sygn. akt II GSK 1354/11: Stanowisko takie wynika z zaaprobowania ugruntowanego w doktrynie poglądu, że zasada bezpośredniego działania nowego prawa polega na tym, że nowe przepisy należy stosować do wszelkich stosunków prawnych i zdarzeń, które powstaną po ich wejściu w życie, jak również tych, które powstały wcześniej, ale nadal - pod ich rządami - trwają. Stosowanie nowego prawa do stosunków prawnych i zdarzeń, które zostały w pełni ukształtowane w trakcie obowiązywania poprzedniej regulacji jest zaś możliwe jedynie wtedy, gdy ustawodawca wprowadził stosowne przepisy przejściowe”), na zasadach ogólnych, tj. na podstawie art. 15 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT oraz zgodnie z aktualnie przyjmowanymi w orzecznictwie poglądami, w myśl których kosztem tym powinna być - w przypadku wyemitowania w zamian za wkład akcji/udziałów - wartość emisyjna tychże akcji/udziałów (w tym również, gdy przedmiotem aportu były papiery wartościowe). W przypadku A. byłaby to więc wartość emisyjna Akcji A. (odpowiadająca wartości rynkowej Akcji D. na moment wniesienia i przychodowi podatkowemu rozpoznanemu przez B. na moment wniesienia aportem Akcji D.). Tylko takie podejście zapewnia bowiem zachowanie zasady współmierności wskazanej powyżej.

1.2. Niezależnie od powyższych uwag, jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego powyżej, transakcja przeniesienia na rzecz A. Akcji D. przez B. w 2014 r. nie została przez B. rozpoznana jako wymiana udziałów (B. zdecydował się nie zastosować zasad opodatkowania wynikających z Dyrektywy 2009/133/WE (Dyrektywa Rady 2009/133/WE z dnia 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego (wersja ujednolicona) (Dz. U. UE. L. z 2009 r. Nr 310, str. 34 z późn. zm.)). W konsekwencji, skoro podmiot rozpoznający skutki podatkowe przeniesienia Akcji D. nie ujął ich jako powstających poprzez wymianę udziałów w rozumieniu art. 2 lit. e) Dyrektywy 2009/133/WE, lecz z tytułu - stanowiącego przychód - wniesienia wkładu niepieniężnego do A. (niepodlegającego pod regulacje Dyrektywy 2009/133/WE), A. również nie powinien - na etapie otrzymania i zbycia Akcji D. - stosować przepisów Dyrektywy 2009/133/WE. Nadrzędny cel dyrektyw unijnych (w tym również Dyrektywy 2009/133/WE) - harmonizacja ustawodawstw państw członkowskich (zob. H. Litwińczuk, 1.3.3. Prawo europejskie (w:) Międzynarodowe prawo podatkowe, Warszawa 2020: „W przeciwieństwie do harmonizacji podatków pośrednich ani Traktat o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej, ani Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który go zastąpił, nie zawiera odniesienia do harmonizacji podatków bezpośrednich. Wobec braku szczegółowych przepisów podstawą do harmonizacji tych podatków stał się art. 115 TFUE, zgodnie z którym Rada, stanowiąc jednomyślnie zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, uchwala dyrektywy w celu zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, które mają bezpośredni wpływ na ustanowienie lub funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Z przepisu tego wynika, że źródłem prawa europejskiego w zakresie podatków bezpośrednich mogą być tylko dyrektywy i muszą być one przyjęte jednomyślnie”. Por. wyrok TS z 27 lutego 2025 r., sygn. akt C-18/23, F S.A. PRZECIWKO DYREKTOR KRAJOWEJ INFORMACJI SKARBOWEJ: „Trybunał orzekł zatem, że o ile państwa członkowskie mają swobodę w określaniu formy prawnej, w jakiej fundusze mogą być tworzone na ich terytorium, ponieważ prawo Unii nie jest w tym względzie zharmonizowane, o tyle swobodny przepływ kapitału byłby pozbawiony skuteczności, gdyby przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania niebędące rezydentem utworzone w formie prawnej dopuszczonej lub wymaganej przez przepisy państwa członkowskiego, w którym ma siedzibę i prowadzi działalność zgodnie z tymi przepisami, zostało pozbawione korzyści podatkowej w innym państwie członkowskim, w którym inwestuje, wyłącznie na tej podstawie, że jego forma prawna nie odpowiada formie prawnej wymaganej dla przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w tym ostatnim ze wskazanych państw członkowskich”) - byłby bowiem spełniony wyłącznie wówczas, gdyby oba podmioty biorące udział w jednej transakcji, rozpoznawały skutki podatkowe biorąc pod uwagę wspólną kwalifikację podatkową tejże transakcji na gruncie danej dyrektywy.

1.3. Dodatkowo, Bank zwraca uwagę, że gdyby - hipotetycznie - posiadał rezydencję podatkową w Hiszpanii, koszt uzyskania przychodów z tytułu zbycia Akcji D. zostałby ustalony w wysokości wartości rynkowej Akcji D. na moment ich otrzymania, równej - co do zasady - wartości emisyjnej Akcji A. Przepisy hiszpańskie nakazywałyby więc rozpoznanie kosztów uzyskania przychodów analogicznie do zasad wynikających z art. 15 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT oraz przytoczonego powyżej przez Bank orzecznictwa w zakresie sposobu ustalania kosztu uzyskania przychodu z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego.

Również z tej perspektywy, konsekwencją powyższego powinno zatem być rozpoznanie kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia Akcji D. w postaci wartości emisyjnej Akcji A. (odpowiadającej wartości rynkowej Akcji D.).

2. Zastosowanie zasad ogólnych ustawy o CIT a wymiana udziałów w rozumieniu Dyrektywy 2009/133/WE

2.1. Wnioskodawca wskazuje również, że w przypadku, gdyby - zdaniem organu - do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego mógł potencjalnie znaleźć zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT na skutek uznania opisanej w części Opis zdarzenia przyszłego transakcji wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci Akcji D. do A. w zamian za Akcje D. za wymianę udziałów w rozumieniu Dyrektywy 2009/133/WE, to przepis ten należy zdaniem Banku uznać - w przedstawionych przez Bank okolicznościach - za sprzeczny z (i) zasadą jednokrotnego opodatkowania tego samego dochodu i (ii) samą Dyrektywą 2009/133/WE i jej motywami/celami.

I tak, w pierwszej kolejności, Wnioskodawca wskazuje, że - jak podkreśla orzecznictwo - elementem polskiego systemu podatku dochodowego jest ogólna zasada zakazu dwukrotnego opodatkowania tego samego dochodu:

„W literaturze przedmiotu (Bogumił Brzeziński „Podstawy wykładni prawa podatkowego” Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o. 2008 str. 106 -109) dostrzega się konieczność sięgnięcia przy wykładni systemowej do założeń konstrukcyjnych danego typu podatku, niemających postaci konkretnego przepisu ale opartych na „systemie” charakterystycznych cech oraz zasad regulujących sposób opodatkowania. Doktryna i judykatura podkreśla przede wszystkim ten typ wykładni m.in. w podatku od towarów i usług (m.in. zasada neutralności, obciążenia konsumpcji w podatku od towarów i usług).

„Także i w rozpatrywanej sprawie dotyczącej podatku dochodowego, zdaniem Sądu, stosując podobny typ wykładni, należałoby przyjąć założenie, że podstawową zasadą wykładni systemowej w podatku dochodowym (wynikającą z „głębokiej struktury” tegoż podatku) powinno być założenie, że ta sama wartość nie może być dwukrotnie opodatkowana na imię tej samej osoby, a ten sam wydatek nie może być uwzględniony więcej niż jeden raz jako koszt uzyskania przychodu. Zasada ta, co prawda nie jest w sposób wyraźny wyrażona w żadnym z przepisów ustawy dotyczącym podatku dochodowego (zarówno od osób prawnych jak i fizycznych), niemniej jednak zestawienie istniejących przepisów dotyczących sposobu konstruowania podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym uzasadnia przyjęcie takiego założenia.

Wyrok WSA w Krakowie z 18 marca 2008 r., sygn. akt I SA/Kr 1029/07.

Również i Dyrektywa 2009/133/WE (będąca podstawą do wprowadzenia art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, jak i innych przepisów dotyczących podatkowej wymiany udziałów (por. ustawa z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 226, poz. 1478 ze zm.) oraz uzasadnienie Rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (projekt z 20 października 2010 r., druk nr 3500, Sejm VI kadencji)), odwołuje się w swoich motywach do konieczności usunięcia przeszkód w działaniu rynku wewnętrznego, w szczególności w postaci podwójnego opodatkowania:

„(2) (…) wymiana udziałów dotyczące spółek różnych państw członkowskich mogą być niezbędne w celu stworzenia we Wspólnocie warunków właściwych dla rynku wewnętrznego i w celu zapewnienia w ten sposób skutecznego funkcjonowania takiego rynku wewnętrznego. Takie czynności nie powinny być hamowane przez ograniczenia, niekorzystne warunki lub zniekształcenia wynikające w szczególności z przepisów podatkowych państw członkowskich. W tym celu niezbędne jest w odniesieniu do takich czynności zapewnienie reguł podatkowych, które są neutralne z punktu widzenia konkurencji, aby umożliwić przedsiębiorstwom dostosowanie się do wymagań rynku wewnętrznego, zwiększyć ich produktywność i poprawić ich siłę konkurencyjną na poziomie międzynarodowym.

(14) Jednym z celów niniejszej dyrektywy (Dyrektywy 2009/133/WE - przyp. Banku) jest usuwanie przeszkód w działaniu rynku wewnętrznego, takich jak podwójne opodatkowanie. W zakresie, w jakim przepisy niniejszej dyrektywy nie pozwalają na osiągnięcie w pełni tego celu, państwa członkowskie powinny podjąć środki konieczne do jego osiągnięcia”.

Z powyższego wynika, że istotą polskiego podatku dochodowego od osób prawnych jest zapewnienie, aby ten sam dochód podlegał opodatkowaniu wyłącznie raz, co również - w przypadku Dyrektywy 2009/133/WE - jest poparte zasadami działania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym m.in. zasadą swobodnego przepływu kapitału (zgodnie z art. 23 ust. 1 i 2 TFUE: „1. Unia przyjmuje środki w celu ustanowienia lub zapewnienia funkcjonowania rynku wewnętrznego zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Traktatów. 2. Rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału, zgodnie z postanowieniami Traktatów. Zob. również art. 63 ust. 1 i 2 TFUE zgodnie z którymi: 1. W ramach postanowień niniejszego rozdziału zakazane są wszelkie ograniczenia w przepływie kapitału między Państwami Członkowskimi oraz między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi. 2. W ramach postanowień niniejszego rozdziału zakazane są wszelkie ograniczenia w płatnościach między Państwami Członkowskimi oraz między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi”.

Zasada swobodnego przepływu kapitału jest również szeroko komentowana w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zob. np. wyrok TS z 19 grudnia 2024 r., sygn. akt C-601/23, CREDIT SUISSE SECURITIES (EUROPE) LTD PRZECIWKO DIPUTACIÓN FORAL DE BIZKAIA oraz przywołane w nim orzeczenia: „Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że do środków zakazanych przez art. 63 ust. 1 TFUE ze względu na to, że stanowią ograniczenia w przepływie kapitału, zaliczają się środki, które mogą zniechęcić osoby niebędące rezydentami do dokonywania inwestycji w danym państwie członkowskim lub które mogą zniechęcić rezydentów tego państwa członkowskiego do dokonywania inwestycji w innych państwach (wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., Sofina i in., C-575/17, EU:C:2018:943, pkt 23 i przytoczone tam orzecznictwo). Dokładniej rzecz ujmując, niekorzystne traktowanie przez dane państwo członkowskie dywidend wypłacanych spółkom niebędącym rezydentami w stosunku do traktowania zastrzeżonego dla dywidend wypłacanych spółkom będących rezydentami może zniechęcać spółki z siedzibą w państwie członkowskim innym niż to pierwsze państwo członkowskie do inwestowania w tym pierwszym państwie członkowskim, a w konsekwencji stanowi ograniczenie w swobodnym przepływie kapitału, zakazane, co do zasady, poprzez art. 63 TFUE”).

Zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT w przypadku zbycia przez Wnioskodawcę Akcji D. (co oznaczałoby możliwość ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia Akcji D. w postaci wartości nominalnej Akcji A.), prowadziłoby natomiast do naruszenia przedmiotowej zasady jednokrotnego opodatkowania.

Wnioskodawca wskazuje, że gdyby B. (podmiot wnoszący do A. Akcje D. i obejmujący w zamian Akcje A.) był zobowiązany do zastosowania regulacji Dyrektywy 2009/133/WE, w związku ze zbyciem Akcji A.:

- byłby również zobowiązany - na zasadach analogicznych do art. 16 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT - do rozpoznania kosztu uzyskania przychodu w postaci wydatków poniesionych na nabycie Akcji D.;

- przychodem byłaby dla niego - co do zasady - wartość rynkowa zbywanych Akcji A.

Po stronie B. opodatkowaniu podlegałaby zatem, zasadniczo, nadwyżka wartości rynkowej Akcji A. nad tzw. wartością podatkową Akcji D. (tj. kosztem nabycia Akcji D.).

Ta sama nadwyżka mogłaby podlegać również opodatkowaniu po stronie A., gdyby przyjąć, że zastosowanie ma art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT w ramach transakcji sprzedaży przez A. Akcji D. W takim przypadku bowiem:

- kosztami uzyskania przychodów z tytułu zbycia Akcji D. byłaby wartość nominalna Akcji A. (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT);

- przychodem A. byłaby wartość rynkowa zbywanych Akcji D. (która zasadniczo odpowiada wartości emisyjnej i rynkowej Akcji A. z uwagi na fakt nabycia przez A. Akcji D. w zamian za Akcje A.).

Po stronie A. opodatkowaniu podlegałaby więc nadwyżka wartości rynkowej Akcji D. nad wartością nominalną Akcji A. (z momentu wydania ich w zamian za Akcje D.), która - zasadniczo - mogłaby odpowiadać przychodowi B. w postaci nadwyżki wartości rynkowej Akcji A. nad tzw. wartością podatkową Akcji D.

Gdyby więc przyjąć, że koszt uzyskania przychodu z tytułu zbycia przez B. oraz A. odpowiednio Akcji A. oraz Akcji D. powinien zostać ustalony zgodnie z polskimi regulacjami przewidzianymi dla wymiany udziałów (tj. stanowiącymi implementację Dyrektywy 2009/133/WE), to doszłoby do dwukrotnego opodatkowania (po raz pierwszy po stronie A., a po raz drugi po stronie B.) w całości lub w części tego samego dochodu w postaci:

- po stronie A. - nadwyżki wartości rynkowej Akcji D. (odpowiadającej co do zasady wartości rynkowej Akcji A.) nad wartością nominalną Akcji A.;

- po stronie B. - nadwyżki wartości rynkowej Akcji A. (odpowiadającej co do zasady wartości rynkowej Akcji D.) nad wartością podatkową Akcji D. (kosztem nabycia przez B. Akcji D.).

Przedstawione wyżej porównanie zasad opodatkowania po stronie B. oraz A. obrazuje poniższy przykład.

PRZYKŁAD

Założenia (wartości podane w przykładzie nie stanowią wartości rzeczywistych i służą wyłącznie zobrazowaniu kwestii możliwego podwójnego opodatkowania w sytuacji opisanej we wniosku):

- wartość emisyjna Akcji A. - 2000 j.p.,

- wartość nominalna Akcji A. - 100 j.p.,

- wartość rynkowa Akcji D. - 2000 j.p.,

- koszt nabycia przez B. Akcji D. - 100 j.p. (wartość podatkowa Akcji D.),

- wartość rynkowa akcji A. i Akcji D. na moment ich sprzedaży (hipotetycznie zaraz po ich objęciu / nabyciu) - 2000 j.p.

W powyższym ujęciu ta sama wartość - efektywna nadwyżka wartości akcji uzyskiwanych w wyniku wymiany udziałów przez oba uczestniczące w niej podmioty (B. oraz A.) - podlega dwukrotnie opodatkowaniu w takiej samej wysokości. W przypadku, gdyby po stronie A. przyjęto jako koszt uzyskania przychodów wartość emisyjną Akcji A., opodatkowany - po stronie A. - byłby natomiast wyłącznie ew. wzrost wartości Akcji D. ponad wartość rynkową Akcji A. (efektywne przysporzenie po stronie A.).

Po stronie B. opodatkowany byłby więc realny dochód powstający - w sensie ekonomicznym - na skutek wzrostu wartości Akcji D. Z uwagi bowiem na brak opodatkowania wniesienia Akcji D. do A. oraz objęcia Akcji A. przez B., zbycie Akcji A. przez B. powinno - w ujęciu podatkowym - odpowiadać sytuacji, w której B. nie zdecydowałby się na wniesienie Akcji D. do A. i sprzedałby Akcje D. W powyższym przykładzie, opodatkowanie przez B. wartości 1900 (przychód z tytułu zbycia Akcji A. pomniejszony o koszt w postaci ich wartości podatkowej) odpowiadałoby więc sytuacji zbycia przez B. Akcji D., gdyby nie doszło do objęcia Akcji A. Realny wzrost wartości danego aktywa (Akcji D., gdyby nie doszło do wniesienia aportu, bądź Akcji A. w opisanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym) powinien więc podlegać opodatkowaniu po stronie jego posiadacza - B. Przyjęcie natomiast - na skutek zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT - że również po stronie A. opodatkowaniu powinna podlegać wartość 1900 - prowadzi do objęcia podatkiem wartości niestanowiącej realnego dochodu po stronie A.

2.2. Dodatkowo A. wskazuje, że obecne brzmienie art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, zakładające - dla potrzeb zbycia udziałów objętych w ramach wymiany udziałów - rozpoznawanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości wartości nominalnej udziałów wydawanych, może nosić znamiona ukształtowania go w związku z pominięciem legislacyjnym (zob. wyrok WSA w Poznaniu z 17 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Po 726/14 (prawomocny): „Natomiast z pominięciem legislacyjnym mamy do czynienia w sytuacji, gdy w uchwalonych przepisach brakuje pewnych elementów normatywnych, koniecznych z punktu widzenia norm ustanowionych w Konstytucji RP. Pominięcie ustawodawcze zachodzi więc wówczas, gdy integralną część regulacji prawnej, w szczególności ustawowej, powinien stanowić element, którego brakuje, a z uwagi na podobieństwo do istniejących unormowań należy oczekiwać jego istnienia”. W zakresie pominięcia legislacyjnego zob. również: wyrok TK z 18 grudnia 2014 r., sygn. akt K 50/13, w którym Trybunał zauważył, że: „wyrok dotyczy pominięcia legislacyjnego, które prowadzi do nieuzasadnionego konstytucyjnie zróżnicowania sytuacji właścicieli, a zatem w następstwie jego wydania nie następuje skutek derogacyjny, lecz powstaje obowiązek uzupełnienia ustawy w taki sposób, by odpowiednie roszczenia przysługiwały nie tylko właścicielom dotkniętym zmianami uchwalonymi po raz pierwszy pod rządem aktualnie obowiązującej ustawy, ale także tym, których nieruchomości zostały przeznaczone na cele publiczne przed wejściem w życie ustawy z 1994 r. Pełne opracowanie ww. wyroku - zob. T. Filipowicz [w:] Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne”. Komentarz, wyd. IV, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, Warszawa 2024, art. 36). Warto bowiem zauważyć, że ww. przepis, mimo nowelizacji art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT przez art. 2 pkt 4 lit. a) tiret pierwsze ustawy zmieniającej (art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT do 1 stycznia 2017 r. wskazywał, że: „Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności: 7) nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce albo wartość wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część; przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio; Przepis ten zakładał, że przychodami wnoszącego wkład jest wartość nominalna udziałów otrzymanych w zamian za aport. Na gruncie przytoczonego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT ukształtowane zostało orzecznictwo, w myśl którego kosztem uzyskania przychodów z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego przez otrzymującego aport mogła być wartość nominalna udziałów wydanych w zamian za ten wkład (por. wyrok NSA z 9 sierpnia 2013 r., sygn. akt II FSK 2433/11). Orzecznictwo to, po zmianie art. 12 ust. 1 pkt 7 z 1 stycznia 2017 r., dostosowało wysokość możliwych do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego do wartości równiej wartości emisyjnej udziałów wydanych w zamian za ten wkład (por. przyp. nr 7)), nie został zmieniony i nadal - po 1 stycznia 2017 r. - referuje do wartości nominalnej udziałów wydawanych w zamian za wkład niepieniężny w postaci udziałów w innym podmiocie. Oznacza to, że w przypadku podmiotów otrzymujących wkład niepieniężny w postaci innej niż udziały, późniejsze zbycie przedmiotu tego wkładu pociągnie za sobą możliwość rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości wartości emisyjnej udziałów wydawanych w zamian za ten wkład, podczas gdy podmioty otrzymujące w ramach aportu udziały, jako koszt uzyskania przychodów - na mocy art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT - będą mogły ująć wyłącznie wartość nominalną (w zakresie odwołania w procesie ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodów podmiotu zbywającego przedmiot wkładu niepieniężnego do wysokości przychodu rozpoznanego przez wnoszącego wkład zobacz część Zastosowanie zasad ogólnych ustawy o CIT niniejszego wniosku oraz przypis nr 7). Porównanie sytuacji tych dwóch podmiotów znajdujących się w analogicznej sytuacji, bo otrzymujących wkład niepieniężny (w innej postaci niż udziały/akcje oraz w postaci ww. aktywów) może więc sugerować, że ustawodawca pominął w ustawie zmieniającej, w ramach nowelizacji art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT, przepis art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, który - po zmianach wchodzących w życie 1 stycznia 2017 r. - powinien odwoływać się do wartości emisyjnej udziałów. Również i ta okoliczność, zdaniem Banku, powinna świadczyć o konieczności odstąpienia od jego literalnego brzmienia dla potrzeb ustalenia skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego polegającego na zbyciu Akcji D.

2.3. Bank wskazuje również, że art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, jako przepis odwołujący się do wartości nominalnej udziałów, w niektórych przypadkach - mimo, iż ma zapewniać (zgodnie regulacjami z Dyrektywy 2009/133/WE) neutralność transakcji wymiany udziałów - nie spełnia tego celu.

Wnioskodawca podkreśla, że w przypadku transakcji nabycia Akcji D. przez A. w zamian za Akcje A. jej warunki zostały ustalone przez krajowego regulatora - Komisję Nadzoru Finansowego, który działa na bazie przepisów ustawy z 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (t.j. z 16 maja 2025 r.). Oznacza to, że ustalenie wartości nominalnej Akcji A. nie mogło nastąpić w dowolnej wysokości, lecz z uwzględnieniem wytycznych, do których w szczególności należy zaliczyć te przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego okoliczności - ochronę mniejszościowych akcjonariuszy A. oraz zwiększenie i utrzymanie określonego poziomu płynności akcji A. na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Bank nie mógł więc przeprowadzić transakcji nabycia Akcji D. w taki sposób, aby wartość nominalna Akcji A. odpowiadała wartości rynkowej przedmiotu aportu (Akcji D.), ponieważ taki sposób doprowadziłby do nadmiernego „rozwodnienia” wartości akcji posiadanych przez pozostałych akcjonariuszy (tj. zmniejszenia ich wartości rynkowej oraz zmniejszenia posiadanego przez tych wspólników prawa głosu w Banku), a zatem naruszyłby tym samym prawa mniejszościowych akcjonariuszy oraz warunki, pod którymi Komisja Nadzoru Finansowego zezwoliła na połączenie A. (obecnie: A.) z K. S.A. (istniejącym do 2013 r.).

Zdaniem Wnioskodawcy, uwzględniając przywołaną powyżej zasadę interpretacyjną systemową zewnętrzną, założenie leżące u podstaw art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, w myśl którego każdorazowo kosztem uzyskania przychodów z tytułu zbycia udziałów objętych w wyniku wymiany udziałów powinna być wartość nominalna akcji wyemitowanych w zamian za akcje będące przedmiotem aportu, w przedmiotowym przypadku (z uwagi na fakt, iż stosunek wartości nominalnej do wartości emisyjnej nowo wyemitowanych akcji wynika z decyzji regulatora i przepisów regulujących obrót papierami wartościowymi oraz nadzór nad rynkiem finansowym) nie spełnia celu Dyrektywy 2009/133/WE, tj. neutralności podatkowej transakcji wymiany udziałów.

2.4. Dodatkowo, zdaniem Banku, założenie art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, w myśl którego, aby zapewnić neutralność podatkową wymiany udziałów, konieczne jest odniesienie pełnej wartości otrzymywanego aportu na kapitał zakładowy otrzymującej go spółki, może prowadzić również do naruszenia zasady ceny rynkowej. Należy zauważyć, że w przypadku, w którym wartość aportu (Akcji D.) miałaby być przez Bank odniesiona w pełni na kapitał zakładowy wnioskodawcy (tj. wartość nominalna Akcji A. byłaby równa wartości rynkowej Akcji D. - jak wymaga dla zapewnienia neutralności transakcji wymiany art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT), to wartość rynkowa Akcji A. przekraczałaby wartość rynkową przedmiotu aportu (Akcji D.). Akcje A. o takiej wartości nominalnej (równiej wartości rynkowej Akcji D.) byłby bowiem - rynkowo - warte zdecydowanie więcej. Oznaczałoby to więc dokonanie transakcji nabycia Akcji D. przez A. w zamian za Akcje A. na warunkach nierynkowych - rynkowa wartość świadczenia A. (tj. wartość Akcji A.) byłaby bowiem wyższa niż rynkowa wartość świadczenia B. (tj. wartość Akcji D.). W tym sensie podatnicy, którzy chcieliby skorzystać z reżimu neutralności Dyrektywy 2009/133/WE (w tym z art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT) w momencie zbycia otrzymanych w wyniku wymiany akcji, byliby zobowiązani najpierw dokonać transakcji wymiany na nierynkowych warunkach (tj. zamienić się akcjami nie w sposób, w których wartości rynkowe zamienianych akcji byłyby sobie równe - jak wymaga tego zasada ceny rynkowej z art. 11c ust. 1 i n. ustawy o CIT - lecz w taki sposób, że wartość nominalna (a nie rynkowa) akcji emitowanych, jest równa wartości rynkowej akcji wnoszonych). Taką sytuację należy uznać za niedopuszczalną, a tym samym sam art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, jako nie realizujący w takim przypadku celów / motywów Dyrektywy 2009/133/WE.

Dodatkowo, opisane powyżej „rozwodnienie” wartości akcji podmiotu emitującego (w opisywanym przypadku - akcjonariuszy A. sprzed otrzymania Akcji D.), mogłoby spowodować naruszenie zasady ceny rynkowej również w przypadku zbycia przez dotychczasowych akcjonariuszy (tj. będących akcjonariuszami A. przed nabyciem przez A. Akcji D.) posiadanych przez nich akcji. Jeżeli bowiem transakcja wymiany zostałaby przeprowadzona, w taki sposób, aby wartość nominalna Akcji A. odpowiadała wartości rynkowej Akcji D., to dotychczasowi akcjonariusze, gdyby zdecydowali się sprzedać posiadane akcje, osiągnęliby przychód niższy, niż miałoby to miejsce, gdyby transakcja wymiany odbyła się na warunkach rynkowych (tj. wymiana Akcji A. za Akcje D., przy założeniu, że wartość emisyjna (nie: wartość nominalna) Akcji A. = wartość rynkowa Akcji D.).

Reasumując, w przypadku, w którym organ doszedłby do wniosku, że do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego mógłby znaleźć zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT na skutek uznania opisanej w części II. Opis zdarzenia przyszłego transakcji wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci Akcji D. do A. w zamian za Akcje A. za wymianę udziałów w rozumieniu Dyrektywy 2009/133/WE, to przepis ten należy uznać - w przedstawionych przez Bank okolicznościach - za:

- sprzeczny z zasadą jednokrotnego opodatkowania tego samego dochodu oraz za sprzeczny Dyrektywą 2009/133/WE i jej motywami / celami (w tym noszący cechy pominięcia legislacyjnego), a tym samym naruszający spójność pomiędzy regulacjami polskimi oraz hiszpańskimi w tym zakresie,

- naruszający również zasadę polskiego podatku dochodowego w zakresie zakazu opodatkowania tego samego dochodu dwukrotnie, zaakceptowaną również przez orzecznictwo,

- w sposób nieuzasadniony różnicujący sposób ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodów w podobnych sytuacjach zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego - tj., gdy wkładem tym były udziały (objęte w wyniku wymiany udziałów) i gdy został on wniesiony w innej postaci,

- sprzeczny z TFUE,

- sprzeczny z zasadą ceny rynkowej wynikającą z art. 11c ust. 1 i nast. ustawy o CIT,

- sprzeczny z zasadą interpretacji przepisów wynikającą z zasad interpretacji systemowej zewnętrznej, w szczególności jako nieuwzględniający w swojej treści okoliczności, że ustalenie stosunku wymiany udziałów w taki sposób, aby wartość nominalna akcji emitowanych (Akcji A.) odpowiadała wartości rynkowej akcji otrzymywanych (Akcji D.) - by osiągnąć neutralność podatkową - narusza:

- warunki ustalone przez krajowego regulatora - Komisję Nadzoru Finansowego oraz

- prawa mniejszościowych akcjonariuszy, a w konsekwencji - przy uwzględnieniu zasad: pierwszeństwa prawa UE, której stosowanie jest również obowiązkiem organów podatkowych (tak m.in.: wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie C-103/88 Fratelli Costanzo / Comune di Milano, wyrok WSA w Warszawie z 7 października 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1756/10 czy np. wyrok WSA w Warszawie z 29 maja 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 3087/18), bezpośredniego skutku dyrektyw unijnych w przypadku ich nieimplementowania bądź niewłaściwego implementowania (zob. A. Sołtys, Relacja zasady bezpośredniego skutku i zasady pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, EPS 2022, nr 6, s. 4-16: „Z zastrzeżeniem wyżej wskazanych ograniczeń bezpośredni skutek odnosi się do każdej regulacji unijnej wiążącej prawnie. Trybunał Sprawiedliwości wyraźnie uznał bezpośredni skutek w odniesieniu do przepisów traktatowych, postanowień umów międzynarodowych zawartych przez UE (uprzednio WE), norm rozporządzeń, dyrektyw - w sytuacji, gdy państwo nie transponowało dyrektywy do prawa krajowego w wyznaczonym terminie lub dokonało jej niewłaściwej transpozycji, decyzji” oraz przywołane tam orzeczenia) oraz zasady wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem unijnym (zob. A. Sołtys, Część I Założenia metodologiczne [w:] Obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem unijnym jako instrument zapewniania efektywności prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2015: „W kontekście takich uwarunkowań należy postrzegać wykształcone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości mechanizmy służące zapewnianiu efektywności prawa unijnego w krajowych porządkach prawnych. Obok zasady pierwszeństwa, bezpośredniego skutku oraz odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich za naruszenie prawa unijnego Trybunał Sprawiedliwości sformułował obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem unijnym (obowiązek wykładni zgodnej)” oraz przywołane tam orzeczenia) - pominąć go w procesie ustalania sytuacji podatkowej A. i zastosować zasady ogólne ustawy o CIT jako rozwiązania prowadzącego do:

- jednokrotnego opodatkowania faktycznego dochodu wynikającego z wymiany udziałów a następnie sprzedaży Akcji D. (oraz Akcji A.) będących jej przedmiotem,

- zgodności przepisów krajowych, tj. ustawy o CIT z Dyrektywą 2009/133/WE i jej motywami/ celami, innymi słowy rezultatem, który ma być osiągnięty (w zakresie prymatu celowościowej wykładni prawa unijnego zob. T. T. Koncewicz, Jak interpretować prawo europejskie?, Palestra, wyd. 5-6.2014 r., str. 216 i n. (w tym przywołane tam orzeczenia) oraz np. wyrok WSA w Warszawie z 5 września 2019 r., sygn. akt VI SA/Wa 866/19 (prawomocny), w którym sąd, za przywołanym wyżej autorem, wskazuje, że: „Otóż sam Trybunał Sprawiedliwości UE zawsze zmierza do przyjęcia interpretacji, która pozwoli w jak największym stopniu zrealizować cel interpretowanego tekstu prawnego, bez względu na to, czy mamy do czynienia z traktatem, czy z przepisem prawa wtórnego. Cel ten odnajduje poprzez wzięcie pod uwagę kontekstu prawnego przepisu oraz celu, któremu realizacji ma służyć. Interpretacja ma zapewnić efektywność przepisom interpretowanym”), a które wskazują m.in. w motywie 14, że: „usuwanie przeszkód w działaniu rynku wewnętrznego, takich jak podwójne opodatkowanie” jest jednym głównych celów Dyrektywy a „w zakresie, w jakim przepisy niniejszej dyrektywy nie pozwalają na osiągnięcie w pełni tego celu, państwa członkowskie powinny podjąć środki konieczne do jego osiągnięcia” oraz w motywie 8, że: „wymiana udziałów dotyczące spółek różnych państw członkowskich mogą być niezbędne w celu stworzenia we Wspólnocie warunków właściwych dla rynku wewnętrznego i w celu zapewnienia w ten sposób skutecznego funkcjonowania takiego rynku wewnętrznego. Takie czynności nie powinny być hamowane przez ograniczenia, niekorzystne warunki lub zniekształcenia wynikające w szczególności z przepisów podatkowych państw członkowskich”,

- wypełnienia wymogów art. 288 ust. 3 TFUE, zgodnie z którym: Dyrektywa wiąże każde Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty,

- zgodności z zasadą ceny rynkowej (art. 11c ust. 1 i n. ustawy o CIT), oraz

- zgodności z zasadą interpretacji przepisów wynikającą z zasad interpretacji systemowej zewnętrznej, w tym zgodności z obowiązkiem ochrony praw akcjonariuszy mniejszościowych A., zgodnie z decyzją/wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego.

Konsekwencją powyższego powinno być przyjęcie, że w ramach transakcji sprzedaży Akcji D. na rzecz B. - kosztem uzyskania przychodów, do którego rozpoznania powinien być uprawniony Bank - może być wyłącznie wartość emisyjna Akcji A. tj. wartość ustalana na zasadach ogólnych, jako „koszt nabycia” przedmiotu wkładu w postaci wartości emitowanych w zamian za ten wkład akcji, w przypadku zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego przez otrzymującą ją spółkę.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie postawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem inne kwestie wynikające z opisu sprawy i Państwa własnego stanowiska w sprawie, nie objęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Państwa wątpliwości dotyczą wskazania, czy dla ustalenia kosztu uzyskania przychodów przez A. z tytułu zbycia Akcji D. znajdą zastosowanie ogólne zasady ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziane dla ustalania kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego, a w konsekwencji koszt ten powinien zostać ustalony w wysokości wartości emisyjnej Akcji A. wyemitowanych przez Bank w zamian za aport w postaci Akcji D.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości, w pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278 ze zm.; dalej: „ustawa o CIT”),

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje więc podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki wydatek, który spełnia łącznie następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Biorąc pod uwagę rozwiązanie przyjęte w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, koszt uzyskania przychodów stanowić mogą jedynie koszty poniesione w celu osiągnięcia tych przychodów. Przyjęta na gruncie ww. ustawy konstrukcja kosztów uzyskania przychodów oznacza, że do podatkowych kosztów podatnik zaliczać może jedynie wydatki przez niego poniesione (z wyjątkiem wydatków enumeratywnie wymienionych przez ustawodawcę w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Natomiastzgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT,

Z kolei w świetle art. 16 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT,

Natomiast w świetle art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT,

Państwa zdaniem, dla ustalenia kosztu uzyskania przychodów przez A. z tytułu zbycia Akcji D. znajdą zastosowanie ogólne zasady ustawy o CIT, przewidziane dla ustalania kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego, a w konsekwencji koszt ten powinien zostać ustalony w wysokości wartości emisyjnej Akcji A. wyemitowanych przez Bank w zamian za aport w postaci Akcji D.

Z tym stanowiskiem nie sposób się jednak zgodzić.

Kwestię wymiany udziałów reguluje w szczególności art. 12 ust. 4d ustawy o CIT.

W myśl art. 12 ust. 4d ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym na dzień 1 stycznia 2014 r.),

jeżeli spółka nabywa od wspólników innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikom tej innej spółki własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikom tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia:

1) spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo

2) spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce

- do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych wspólnikom tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).

W myśl art. 12 ust. 4d ustawy o CIT - w obecnym brzmieniu,

jeżeli spółka nabywa od wspólnika innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje jej wspólnikowi własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikowi tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia:

1) spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo

2) spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce

- do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych wspólnikowi tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).

Z kolei w myśl art. 12 ust. 11 ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym na dzień 1 stycznia 2014 r.), przepis ust. 4d stosuje się, jeżeli spółka nabywająca oraz spółka, której udziały (akcje) są nabywane, są podmiotami wymienionymi w załączniku nr 3 do ustawy, lub spółkami mającymi siedzibę lub zarząd w innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

W stanie prawnym obowiązującym w 2014 r. nie obowiązywał art. 12 ust. 12 ustawy o CIT.

Z kolei w myśl art. 12 ust. 11 i 12 ustawy o CIT- w obecnym brzmieniu,

11. Przepis ust. 4d stosuje się, jeżeli:

 1) spółka nabywająca oraz spółka, której udziały (akcje) są nabywane, są podmiotami wymienionymi w załączniku nr 3 do ustawy lub są spółkami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz

 2) wspólnik jest podatnikiem podatku dochodowego i wnoszone przez niego udziały (akcje) stanowią wkład niepieniężny przeznaczony w całości lub w części na podwyższenie kapitału zakładowego spółki nabywającej, oraz

 3) zbywane przez wspólnika udziały (akcje) nie zostały nabyte lub objęte w wyniku innej transakcji wymiany udziałów albo przydzielone wcześniej w wyniku łączenia lub podziału podmiotów, oraz

 4) wartość nabywanych przez wspólnika udziałów (akcji) przyjęta dla celów podatkowych jest nie wyższa niż wartość zbywanych przez tego wspólnika udziałów (akcji), jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów.

12. Przepis ust. 4d stosuje się również w przypadku, gdy spółka nabywa udziały (akcje) od tego samego wspólnika w ramach więcej niż jednej transakcji w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy liczonych począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło pierwsze ich nabycie, jeżeli w wyniku tych transakcji są spełnione warunki określone w tym przepisie.

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, że akcje D., które planują Państwo zbyć na rzecz B. nabyli Państwo w 2014 r. w wyniku wymiany udziałów w rozumieniu art. 12 ust. 4d ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym w 2014 r., ponieważ:

- Wnioskodawca (A.) w zamian za wydanie własnych udziałów na rzecz spółki prawa hiszpańskiego B. S.A. (B.) otrzyma akcje D. S.A. (D.);

- Transakcja ma charakter niepieniężny;

- A. w wyniku aportu dokonanego przez B., uzyska bezwzględną większość głosów w D.;

- podmioty biorące udział w transakcji podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia odpowiednio w Polsce lub w Hiszpanii, czyli w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że dla oceny, czy dla Państwa Spółki transakcja nabycia akcji D. stanowi wymianę udziałów zgodnie z art. 12 ust. 4d ustawy o CIT, nie ma znaczenia fakt, że transakcja przeniesienia na rzecz A. Akcji D. przez B. w 2014 r. nie została przez B. rozpoznana jako wymiana udziałów.

Odnosząc się natomiast do ustalenia kosztów uzyskania przychodów ze zbycia akcji nabytych w wyniku wymiany udziałów należy wskazać, że ustawa o CIT reguluje w szczególny sposób kwestie wydatków poniesionych przez spółkę nabywającą udziały lub akcje w ramach wymiany udziałów.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8d ustawy o CIT za koszty uzyskania przychodów nie uważa się wydatków poniesionych przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów, wydatki te są jednak kosztem uzyskania przychodu z ich odpłatnego zbycia.

Skoro zatem w analizowanej sprawie mamy do czynienia z transakcją wymiany udziałów, to właściwym przepisem dla ustalenia kosztów uzyskania przychodów przy zbyciu akcji D. przez A. jest art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT.

Tym samym koszt uzyskania przychodów powinni Państwo ustalić na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, tzn. w wysokości wartości nominalnej udziałów własnych wydanych w zamian za przedmiot aportu.

Dodatkowo należy zauważyć, że jeżeli nawet opisanej transakcji zrealizowanej w 2014 r. nie traktować jako wymiany udziałów to skutki podatkowe w zakresie kosztów uzyskania przychodów dla Państwa byłyby tożsame.

W tym zakresie należałoby mieć na uwadze, że ustawa CIT nie odnosi się wprost do sposobu ustalenia kosztów w przypadku odpłatnego zbycia przez spółkę kapitałową składników majątku wniesionych wcześniej do takiej spółki jako przedmiot aportu, (który nie stanowił przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa). Niemniej jednak pod wpływem orzecznictwa sądów administracyjnych - w stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2017 r. - ugruntowane było stanowisko, iż za taki koszt w omawianym przypadku uznać należy wartość nominalną wydawanych za wkład udziałów (akcji), co „korespondowało” z wysokością przychodów wykazywanych - na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy CIT - przez wspólnika (akcjonariusza) wnoszącego aport.

Zmiana ustawy CIT, dotycząca przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7, w wyniku której przepis ten odwołuje się aktualnie do wartości wkładu nie niższej od wartości rynkowej powoduje, że również spółka przyjmująca wkład niepieniężny w przypadku późniejszego zbycia takiego przedmiotu wkładu może rozpoznać jako koszt zbycia, wartość emisyjną wydanych udziałów (akcji) w zamian za wniesiony wkład niepieniężny.

Na uwadze jednak należy mieć, że do składników majątku wniesionych do spółki kapitałowej do dnia 31 grudnia 2016 r. zastosowanie powinny mieć reguły odnoszące się do ustalenia koszu zbycia przedmiotu wkładu w wysokości wartości nominalnej wydanych za ten wkład udziałów (akcji), gdyż zgodnie z ustawą CIT przychód dla wnoszącego aport był wówczas również ustalany w tej samej wysokości.

W zakresie Państwa argumentów odwołujących się do treści art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT zauważamy, że opisana we wniosku transakcja z 2014 r. na gruncie polskiej ustawy zachowała neutralność podatkową zgodnie z Dyrektywą 2009/133/WE, gdyż strony tej transakcji nie zostały objęte opodatkowaniem w Polsce. Ponadto planowane zbycie akcji D. nabytych przez Państwa, to odrębna transakcja od tej, która miała miejsce w 2014 r., dla której polski ustawodawca przewidział odrębne reguły opodatkowania z uwzględnieniem treści art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT. Neutralność podatkowa została więc zachowana na moment dokonania wymiany udziałów, natomiast późniejsze zbycie nabytych akcji podlega opodatkowaniu wg innych zasad określonych przez ustawodawcę. W tym względzie organ interpretacyjny nie może zastępować ustawodawcy i zgodnie z oczekiwaniami Państwa stosować wykładnię ww. przepisu odbiegającą od jego literalnego brzmienia.

Należy mieć na uwadze, że zastosowanie wyłącznie systemowej lub celowościowej wykładni przepisów możliwe jest w wyjątkowych sytuacjach. Może to mieć miejsce tylko wtedy gdy wykładnia literalna nie dostarcza jednoznacznych wyników co do treści normy prawnej. Jak zauważył WSA w Warszawie w wyroku z 28 grudnia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1622/12: „Owszem, proces wykładni prawa musi uwzględniać też pewne ramy konstytucyjne, ale nie mogą one zmieniać ewidentnej na gruncie językowym treści przepisu. Nieprzekraczalną granicą wykładni prawa jest bowiem językowe rozumienie użytych w przepisie wyrazów i zwrotów, a nadto zasady interpunkcji i gramatyki języka polskiego. Jeśli taka wykładnia językowa dostarcza wyników sprzecznych z wzorcem konstytucyjnym, to stanowić to może podstawę wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności przepisu z Konstytucją, ale nie może skutkować nadawaniem użytym wyrazom znaczenia sprzecznego z utrwalonym i niekwestionowanym znaczeniem słownikowym”. Podobne wnioski zawarte są w wielu innych orzeczeniach, np. wyroku NSA z 8 kwietnia 2013 r., sygn. akt II FPS 7/12, czy uchwale w składzie siedmiu sędziów NSA z 4 grudnia 2012 r. sygn. akt II FPS 3/12, w której czytamy m.in. „Za niedopuszczalną uznać należy taką wykładnię, której wynik byłby całkowicie sprzeczny z literalnym brzmieniem analizowanego przepisu”. W postanowieniu z 24 stycznia 1999 r. (sygn. akt Ts 124/98, Lex Polonica 338381) Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że żadna z form wykładni i rozumowania prawniczego nie może zmieniać oczywistego zapisu przepisu prawnego. W innym postanowieniu (z 26 marca 1996 r., sygn. akt W 12/95, OTK ZU 1996/2/16) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że celem wykładni nie jest tworzenie norm czy ich modyfikacja, lecz ustalenie treści norm wysłowionych w analizowanych przepisach.

Ponadto należy wskazać, że spółkę hiszpańską, tj. wcześniejszego właściciela akcji D. należy postrzegać jako odrębnego od Państwa podatnika, w tym względzie uzyskiwany przez każdą ze stron transakcji dochód z tytułu późniejszego zbycia akcji Państwa oraz akcji nabytych przez Państwa może podlegać innym regułom opodatkowania, co nie powinno być postrzegane jako podwójne opodatkowanie tego samego dochodu. W istocie zbyciu podlegają różne aktywa, a zbywający są odrębnymi podatnikami CIT.

Mając zatem na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że w sytuacji zbycia przez Państwa Akcji D., będą Państwo uprawnieni, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, do rozpoznania kosztów uzyskania przychodu w wysokości odpowiadającej nominalnej wartości udziałów własnych A. wydanych B., której akcje są nabywane w zamian za wkład niepieniężny w postaci akcji Spółki Nabywanej (D.), w części przypadającej na zbywane udziały.

Zatem Państwa stanowisko sprowadzające się do twierdzenia, że dla ustalenia kosztu uzyskania przychodów przez A. z tytułu zbycia Akcji D. znajdą zastosowanie ogólne zasady ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przewidziane dla ustalania kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia przedmiotu wkładu niepieniężnego, a w konsekwencji koszt ten powinien zostać ustalony w wysokości wartości emisyjnej Akcji A. wyemitowanych przez Bank w zamian za aport w postaci Akcji D., należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo zauważyć należy, że w ramach instytucji interpretacji indywidualnej Organ nie jest uprawniony do badania zgodności przepisów prawa krajowego z przepisami unijnymi. Należy mieć na uwadze, że Organ działa na podstawie art. 120 ustawy Ordynacja podatkowa zgodnie z którym organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa. Dlatego też wydając interpretacje indywidualną Organ, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej dokonuje interpretacji obowiązujących przepisów prawa podatkowego.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądowych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów, które o jej wydanie wystąpiły, zatem nie są one wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.