Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.889.2025.1.JK
Odszkodowanie otrzymane przez podatnika z tytułu utraty kryptowalut, przyznane w ramach Planu Rehabilitacyjnego zatwierdzonego przez sąd, jest zwolnione z podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT i nie stanowi przychodu z odpłatnego zbycia walut wirtualnych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 28 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 11 grudnia 2025 r. (wpływ 11 grudnia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W roku podatkowym 2024 oraz 2025 Wnioskodawca otrzymał od kuratora postępowania restrukturyzacyjnego (…) spłatę odszkodowania za utracone waluty wirtualne w wyniku ataku na giełdę (...).
W następstwie ataku giełda (...) poddana została postępowaniem upadłościowym, a przed Sądem Okręgowym w Tokio (Tokyo District Court) wszczęto postępowanie restrukturyzacyjne (Civil Rehabilitation Proceedings), w ramach którego przyznano poszkodowanym częściową spłatę utraconych aktywów.
Odszkodowanie stanowi jedynie niewielką część wartości utraconych walut wirtualnych.
Na wspomnianą okoliczność Wnioskodawca nie otrzymał i nie otrzyma żadnego zaświadczenia od kuratora restrukturyzacyjnego, w szczególności ani PIT-11, ani PIT-8C, które dokumentowałoby wartość odszkodowania lub wartość utraconych aktywów.
Dokumenty (postanowienie Sądu Okręgowego w Tokio) zostały jedynie udostępnione do wglądu na stronie internetowej, bez możliwości ich skopiowania, wydrukowania ani pobrania, co uzasadniono wymogami poufności.
Na żądanie Wnioskodawca przedstawi potwierdzenia przelewów bankowych (SWIFT) dokumentujące otrzymanie odszkodowania w walucie USD.
Polska i Japonia podpisały umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
W art. 22 tej umowy wskazuje się, że wszystkie dochody, o których nie ma mowy we wcześniejszych artykułach tego dokumentu, opodatkowuje się w kraju rezydencji podatkowej podatnika.
Natomiast w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. 2025 r. poz. 163) wskazuje się, że dochody z tytułu odszkodowań są zwolnione z opodatkowania jeżeli wynikają z obowiązujących przepisów prawnych lub decyzji administracyjnych wydanych na ich podstawie, w tym wyroków i ugód sądowych.
Przedmiotowe odszkodowanie przyznane zostało na podstawie decyzji Sądu Okręgowego w Tokio (Tokyo District Court), w ramach postępowania restrukturyzacyjnego (CMI Rehabilitation Proceedings) prowadzonego w celu ochrony wierzycieli i umożliwienia spłaty zobowiązań.
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, jednakże jej przedmiot nie obejmuje obrotu walutami wirtualnymi. W szczególności prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza nie obejmuje działalności sklasyfikowanej w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) pod kodami 64.19.Z, 64.99.Z ani 66.12.Z, a więc nie obejmuje działalności w zakresie obrotu walutami wirtualnymi ani pośrednictwa finansowego z nimi związanego. Wszystkie transakcje dotyczące walut wirtualnych Wnioskodawca wykonywał jako osoba fizyczna, poza zakresem prowadzonej działalności gospodarczej. Otrzymane odszkodowanie nie stanowi zatem przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z prowadzoną przez Zainteresowanego działalnością gospodarczą.
Kryptowaluty - (...) – Zainteresowany nabył przed lipcem 2011 roku za pośrednictwem polskiej giełdy (…). W drugiej połowie 2011 roku giełda (…) została przejęta przez japońską giełdę (...). W związku z likwidacją serwisu (…) oraz przejęciem polskiej giełdy przez (...), a następnie zablokowaniem przez giełdę (...) dostępu do danych o historii transakcji, Wnioskodawca nie ma dostępu do listy operacji.
W 2014 r. giełda (...) najpierw zawiesiła możliwość handlu, następnie zamknęła stronę internetową, a finalnie ogłosiła bankructwo i rozpoczęła procedurę upadłościową. Powodem tych działań była kradzież znacznej części kapitału giełdy w postaci kryptowalut. W konsekwencji Wnioskodawca oraz ponad 100 tys. innych wierzycieli utracili dostęp do ich portfeli inwestycyjnych zawierających kryptowaluty. Możliwość przeprowadzania transakcji na giełdzie (...) nigdy nie została przywrócona.
W kwietniu 2014 r. giełda (...) złożyła wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego (Civil Rehabilitation Proceedings), który został oddalony przez Sąd Okręgowy w Tokio (Tokyo District Court). W konsekwencji wszczęto postępowanie upadłościowe (Bankruptcy) - numer (…) (fu) No. (.,..) oraz wyznaczono kuratora – (…).
W czerwcu 2018 r. Sąd Okręgowy w Tokio (Tokyo District Court), rozpoznając wniosek części wierzycieli giełdy (...), wydał postanowienie o wszczęciu postępowania restrukturyzacyjnego (Civil Rehabilitation Proceedings) - numer (…) (sai) No. (…), uznając je za korzystniejsze dla wierzycieli. Jednocześnie zawieszono prowadzone wcześniej postępowanie upadłościowe (Bankruptcy) numer (…) (fu) No. (…).
Dalej proces prowadzony był w ramach postępowania restrukturyzacyjnego (Civil Rehabilitation Proceedings) numer (…) (sai) No. (…) przed Sądem Okręgowym w Tokio (Tokyo District Court).
W lipcu 2018 r. umożliwione zostało zgłaszanie roszczeń (…) przez wierzycieli, za pomocą przygotowanej specjalnie na rzecz tego przedsięwzięcia strony (...), gdzie Wnioskodawca niezwłocznie zarejestrował swoje roszczenie.
Następnie, w latach 2020-2021 prowadzony był proces zatwierdzenia planu spłaty (Rehabilitation Plan), który stał się prawomocny w listopadzie 2021 r. Kolejnym etapem była weryfikacja wierzycieli i techniczne przygotowanie do wypłaty odszkodowania na podstawie planu spłaty (Rehabilitation Plan). Prowadzona była weryfikacja kont oraz wybór formy wypłaty odszkodowania. Umożliwione zostały dwie alternatywy uzyskania odszkodowania:
1)waluta FIAT: JPY, USD lub EUR;
2)kryptowaluta i waluta FIAT: odpowiednio (...) oraz JPY, USD lub EUR.
Wnioskodawca zdecydował się na opcję 1 oraz wypłatę odszkodowania wyłącznie w walucie USD. Finalnie zgodnie z planem spłaty (Rehabilitation Plan) Zainteresowany uzyskał odszkodowanie w trzech przelewach walutowych:
§26 czerwca 2024 roku w kwocie (...) USD
§20 lutego 2025 roku w kwocie (...) USD oraz (...) USD.
Wnioskodawca zaznacza, że otrzymane odszkodowanie nie dotyczy korzyści, które mogły być osiągnięte, gdyby szkody nie wyrządzono. Sąd Okręgowy w Tokio (Tokyo District Court) nie rozpatrywał, co Wnioskodawca mógłby zrobić z kryptowalutą, do której utracił dostęp. Nie rozważał też, jakie korzyści Zainteresowany mógłby osiągnąć (np. czy mógłby handlować z zyskiem kryptowalutą na giełdzie) gdyby tej szkody nie wyrządzono.
W całym okresie od zakupu walut wirtualnych, aż po przyznanie odszkodowania oraz do jego ostatecznej wypłaty Wnioskodawca posiadał (i nadal posiada) rezydencję podatkową i nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, zgodnie z art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Decyzja Sądu nie wskazywała wprost wysokości otrzymanego odszkodowania. Wysokość odszkodowania dla danego wierzyciela była obliczana i wypłacana na podstawie planu spłaty (Rehabilitation Plan), który został przygotowany przez kuratora – (…) – w ramach postępowania restrukturyzacyjnego (Civil Rehabilitation Proceedings) przed Sądem Okręgowym w Tokio (Tokyo District Court). Wyznaczony przez sąd kurator zabezpieczył aktywa giełdy (które nie zostały skradzione) i w wyniku przeprowadzonego postępowania, za pośrednictwem Sądu Okręgowego w Tokio (Tokyo District Court), podzielił zabezpieczone środki proporcjonalnie pomiędzy wierzycieli. Plan spłaty (Rehabilitation Plan), który określał wysokość świadczeń należnych wierzycielom (według wskazanego mechanizmu), został zatwierdzany przez Sąd Okręgowy w Tokio (Tokyo District Court) decyzją z 15 października 2021 r.
Wypłaty na rzecz Wnioskodawcy odpowiadają wysokości określonej w tym Planie.
W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano, że decyzja Sądu Okręgowego w Tokio stanowi w istocie wyrok sądu.
Pytania
1.Czy powyższą wypłatę odszkodowania Wnioskodawca powinien potraktować, jako odszkodowanie w myśl przepisów ustawy o podatku od osób fizycznych zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 3b, gdzie odszkodowania zostały zwolnione z opodatkowania i w związku z tym nie wykazywać go w rocznym zeznaniu PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 ani PIT-38?
2.Czy wypłatę Wnioskodawca powinien potraktować, jako przychód z tytułu sprzedaży walut wirtualnych i wykazać w PIT-38 jako przychód z tego tytułu, wykazując jednocześnie wartość utraconych kryptowalut na dzień przyznania odszkodowania jako koszt i wykazać stratę osiągniętą w danym roku z inwestycji w waluty wirtualne?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie:
W zakresie pytania nr 1:
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Z racji tego, że Wnioskodawca mieszka na terytorium RP podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Polsce, niezależnie od źródła ich powstania czy też położenia.
Zgodnie natomiast z art. 3 ust. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Z racji tego, że uzyskane odszkodowanie, pochodzi z Japonii znajdzie zastosowanie w przedmiotowej sprawie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Tokio z 20 lutego 1980 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 12, poz. 60; dalej: umowa polsko-japońska), która w artykule 1 stanowi, iż Umowa niniejsza dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym lub w obu Umawiających się Państwach.
Z perspektywy przedstawionego opisu stanu faktycznego, kluczowe zagadnienie zostało uregulowane w art. 22 ust. 1 umowy polsko-japońskiej, który stanowi, że części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie.
Z racji tego, że umowa PL-JP nie wprowadza specyficznych zasad opodatkowania świadczeń odszkodowawczych lub innych o tożsamym charakterze, należy uznać, że otrzymane odszkodowanie powinno zostać zaklasyfikowane, jako inne dochody.
W związku z powyższym, otrzymane świadczenie powinno być opodatkowane w całości na terenie Polski, konsekwencją czego będzie konieczność zastosowania do niego ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Otrzymane odszkodowanie powinno zostać zaklasyfikowane zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. jako tzw. dochody z innych źródeł, co znalazło potwierdzenie w licznych interpretacjach podatkowych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej m.in. z dnia 20 lutego 2025 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4011.976.2024.3.MJ.
Tym samym, uzyskane odszkodowanie, co do zasady powinno podlegać opodatkowaniu PIT.
Jednakże w przypadku odszkodowania możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia przedmiotowego, które unormowane zostało w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Powyższy artykuł stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są: inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
W pierwszej kolejności należy ustalić czy otrzymane świadczenie, może być uznane za odszkodowanie.
Niestety w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie została wprowadzona definicja odszkodowania, dlatego należy się w tym miejscu posiłkować definicją z internetowego słownika języka polskiego (sjp.pwn.pl), zgodnie z którym, odszkodowanie to „wynagrodzenie za poniesione przez kogoś straty”.
Tym samym, odszkodowanie jest świadczeniem należnym poszkodowanemu od osoby zobowiązanej do naprawienia powstałej szkody. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego, dana osoba doznała określonego uszczerbku.
Otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie wypełnia powyższą definicję, jest to wypłata wynagrodzenia za powstałą stratę (utracenie dostępu do swojego konta inwestycyjnego oraz utrata kryptowalut) oraz nie ma charakteru restytucyjnego, z uwagi na to, że nie przywraca stanu pierwotnego – Zainteresowany nie odzyskał ani dostępu do konta, ani posiadanych kryptowalut. Uzyskał jedynie niewielkie odszkodowanie w walucie USD przekazane przez kuratora postępowania restrukturyzacyjnego na swoje konto.
Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, aby można było skorzystać ze zwolnienia otrzymane odszkodowanie musi spełniać dodatkowo następujące przesłanki/warunki:
a)musi być otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej;
b)nie może być otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;
c)nie może dotyczyć korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Odnosząc się do punktu 1 – wydana przez Sąd Okręgowy w Tokio decyzja stanowiła zwieńczenie postępowania restrukturyzacyjnego (Civil Rehabilitation Proceedings). W przedmiotowej sprawie prowadzone ono było na rzecz Wnioskodawcy oraz innych wierzycieli przez właściwego kuratora – (…). Decyzja Sądu Okręgowego w Tokio zatwierdzająca Plan spłaty (Rehabilitation Plan) w sprawie (...) ma charakter orzeczenia sądu cywilnego o skutkach materialnoprawnych tożsamych z wyrokiem sądu, a tym samym należy uznać, że stanowiła w istocie wyrok sądu. Co istotne, ustawodawca nie zawęził grona kwalifikowalnych podmiotów jedynie do polskich sądów, a tym samym nie ma podstaw do uznania, że środki wypłacone na podstawie wyroku lub ugody zawartej przed sądem zagranicznym nie korzystają ze zwolnienia od opodatkowania.
Odnosząc się do punktu 2 – mimo, iż Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, to jej zakres nie obejmuje handlu walutami wirtualnymi. W szczególności prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza nie obejmuje działalności sklasyfikowanej w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) pod kodami 64.19.Z (Pozostałe pośrednictwo pieniężne), 64.99.Z (Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana), ani 66.12.Z (Działalność maklerska związana z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych), a zatem nie obejmuje działalności w zakresie obrotu walutami wirtualnymi ani pośrednictwa finansowego z nimi związanego. Wszystkie transakcje dotyczące walut wirtualnych Zainteresowany wykonywał jako osoba fizyczna, niezależnie od prowadzonej działalności gospodarczej. W konsekwencji, otrzymane odszkodowanie nie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą i nie stanowi przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Odnosząc się do punktu 3 – otrzymane odszkodowanie nie dotyczy korzyści, które Wnioskodawca mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W postępowaniu przed sądem w Tokio nie rozpatrywano, co Zainteresowany mógłby zrobić z kryptowalutą, do której utracił dostęp. Nie rozważano również, jakie korzyści mógłby osiągnąć (np. czy mógłby handlować z zyskiem kryptowalutą na giełdzie) gdyby tej szkody nie wyrządzono.
W przedmiotowej sprawie spełnione są wszystkie przesłanki warunkujące możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego unormowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
§z dnia 8 kwietnia 2025 r. sygn. 0112-KDIL2-1.4011.343.2025.1.JK
§z dnia 3 lipca 2025r. sygn. 0115-KDIT2.4011.218.2025.3.ENB.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy otrzymane środki stanowią odszkodowanie uzyskane na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej oraz powinno zostać zwolnione z opodatkowania zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie musi on ich wykazywać w zeznaniach PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 ani PIT-38.
W zakresie pytania nr 2:
Zgodnie z art. 5a pkt 33a) ilekroć w ustawie jest mowa o: walucie wirtualnej – oznacza to walutę wirtualną w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Natomiast, zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, ilekroć w ustawie jest mowa o walucie wirtualnej – rozumie się przez to cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:
a)prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,
b)międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,
c)pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,
d)instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
e)wekslem lub czekiem
- oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane, jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego;
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.
Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.
Jak zostało wykazane w odpowiedzi na pytanie 1, przedmiotowe odszkodowanie należy rozpoznać zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1,tj., jako przychód z innych źródeł.
Taka klasyfikacja wyklucza możliwość przyporządkowania otrzymanego odszkodowania, jako przychód z tytułu sprzedaży walut wirtualnych. W szczególności otrzymane odszkodowanie nie jest cyfrowym odwzorowaniem wartości, które jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego. Odszkodowanie zostało uzyskane w walucie USD i stanowi środki pieniężne, a nie walutę wirtualną w rozumieniu ww. przepisów.
Tym samym, nie można rozpoznać otrzymanego odszkodowania, jako przychód z tytułu walut wirtualnych i wykazać w PIT-38 przychodu z tego tytułu wykazując jednocześnie wartość utraconych aktywów na dzień przyznania odszkodowania jako koszt i wykazać stratę osiągniętą w danym roku z inwestycji w waluty wirtualne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Zgodnie zaś z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu.
Ponieważ w treści wniosku wskazał Pan, że otrzymał z Japonii odszkodowanie, to w rozpatrywanej sprawie zastosowanie znajdzie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Japonią o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Tokio z 20 lutego 1980 r. (Dz. U. z 1983 r. Nr 12 poz. 60), zmodyfikowana przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu 24 listopada 2016 r., podpisaną w Paryżu 7 czerwca 2017 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369).
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. umowy:
Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie.
Powyższa umowa nie określa szczególnych zasad opodatkowania otrzymanego przez Pana odszkodowania, a więc otrzymaną przez Pana wypłatę należy zakwalifikować jako inne dochody.
W szczególności, skoro ulokowane przez Pana kryptowaluty zostały skradzione, to nie sposób uznać, że na tle ww. umowy otrzymał Pan dochody z ich odpłatnego zbycia.
Zatem, świadczenia w postaci odszkodowania z Japonii otrzymane przez osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terenie Polski, określone w art. 22 ust. 1 ww. umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce. Oznacza to, że do ich opodatkowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są m.in. pieniądze i wartości pieniężne, które:
·zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
·zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.
Stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odrębnymi źródłami przychodów są m.in.:
·pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy);
·kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy);
·inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy).
W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.
Na podstawie art. 17 ust. 1f ustawy:
Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.
W myśl natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie.
Zatem, do przychodów z innych źródeł zalicza się te wszystkie przychody, które nie mieszczą się w kategorii przychodów zaliczonych do enumeratywnie wymienionych w art. 10 ust. 1-8b powołanej ustawy źródeł przychodów.
By prawidłowo zakwalifikować przychód do konkretnego źródła przychodów należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z jego powstaniem (uzyskaniem).
Mając na uwadze, że we wniosku wskazuje Pan na okoliczność otrzymania odszkodowania z Japonii za utracone waluty wirtualne, które to waluty nie miały żadnego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą – to zgodzić się z Panem należy, że wypłacone Panu świadczenie w postaci odszkodowania należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Skoro bowiem świadczenie otrzymał Pan w związku z utratą walut wirtualnych, to nie sposób przyjąć, że uzyskał Pan przychody z odpłatnego zbycia walut wirtualnych.
Odnosząc się do kwestii zastosowania wskazanego przez Pana zwolnienia przedmiotowego wyjaśnić należy, że odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie oznacza jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
W tym miejscu wskazać należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, konieczne staje się zatem odwołanie do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071).
Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że o odszkodowaniu możemy mówić wyłącznie w przypadku powstania konkretnej szkody, która wywołana została określonym działaniem lub zaniechaniem drugiej strony, której można przypisać odpowiedzialność za jej powstanie. Odszkodowanie to rodzaj świadczenia, które należy się za wyrządzenie szkody (odpowiednio zadośćuczynienie za doznane krzywdy) od podmiotu, który szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność.
Należy zauważyć, że odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie stanowi zawsze przychód, gdyż otrzymujący je powiększa w ten sposób swój majątek. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca a jedynie wynagradza stratę. Warunkiem otrzymania odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku w swoim majątku.
Powołany powyżej art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, przewiduje zwolnienie od podatku innych odszkodowań i zadośćuczynień, które nie zostały wprost wymienione w katalogu zwolnień podatkowych, a więc innych niż wskazane m.in. w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. takich których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.
Zwolnieniem objęte są te odszkodowania (zadośćuczynienia), które zostały otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie.
Wyłączone ze zwolnienia z opodatkowania są natomiast odszkodowania (zadośćuczynienia), które podatnik otrzymał w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczą korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Z powyższego zatem należy wywnioskować, że dla zastosowania zwolnienia niezbędne jest nie tylko aby podstawą przyznania świadczenia był wyrok lub ugoda sądowa, ale równie istotne jest aby wyrok lub ugoda określały wysokość odszkodowania lub zadośćuczynienia.
Jak Pan wskazał w opisie zdarzenia, otrzymał Pan odszkodowanie z tytułu utraty majątku w związku z upadkiem giełdy zajmującej się handlem kryptowalutami. Wysokość i zasady ustalania odszkodowania, które Pan otrzymał wynikały z Planu Rehabilitacyjnego (planu naprawczego), który został zatwierdzony przez Sąd w Tokio. Plan Rehabilitacyjny został zatwierdzony decyzją w ramach Postępowania Cywilnego Rehabilitacyjnego, która stanowi w istocie wyrok sądu. Wysokość odszkodowania była obliczana na podstawie zatwierdzonego przez sąd Planu Rehabilitacyjnego (w drodze proporcjonalnego podziału pomiędzy wierzycieli).
Skoro zatem:
·wysokość i zasady ustalania odszkodowania wynikały z Planu Rehabilitacyjnego, który został zatwierdzony przez sąd, a decyzja sądu japońskiego – zgodnie z Pana wskazaniem – stanowiła w istocie wyrok i na tej podstawie otrzymał Pan odszkodowanie,
·nie otrzymał Pan odszkodowania w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
·odszkodowanie – jak Pan podkreślił – nie dotyczyło korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono
to w świetle przedstawionych przez Pana informacji uznać należy, że otrzymane świadczenie jest odszkodowaniem, które może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysokości określonej w zatwierdzonym wyrokiem sądu Planie Rehabilitacyjnym.
W konsekwencji ww. świadczeń otrzymanych w 2024 i 2025 r. nie powinien zatem Pan wykazać w zeznaniach podatkowych składanych odpowiednio za te lata.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
