Interpretacja indywidualna z dnia 23 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.784.2025.4.MG

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług.

Uzupełnili go Państwo pismem z 10 października 2025 r. oraz w odpowiedzi na wezwanie pismem z 24 listopada 2025 r. (wpływ 25 listopada 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(X) sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”, „Podatnik” lub „Spółka”) jest rezydentem podatkowym w Polsce który jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i jednocześnie podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych w Polsce. Podatnik należy do międzynarodowej grupy kapitałowej (...) Group z centralą w (A) (dalej: „Grupa”).

Wnioskodawca jest wiodącym międzynarodowym producentem (…). Wnioskodawca może poszczycić się ponad (…) letnim doświadczeniem w obsłudze produktów (…), dostarczając przywołane produkty klientom na całym świecie. Aktualnie, Wnioskodawca może zaoferować (…) produktów w stałej ofercie w (…) krajach świata.

Taki poziom zaawansowania produkcji wymaga odpowiedniej aprowizacji finansowej, co jest nieodzownie połączone z systemem kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca planuje przystąpić do systemu kompleksowego zarządzania płynnością finansową (tzw. cash pooling), oferowanego w ramach Grupy.

Uczestnikami przedmiotowej struktury cash poolingu będą podmioty z grupy kapitałowej, do której należy Spółka, na zasadach wskazanych we wniosku (dalej: „Uczestnik”).

Funkcję agenta rozliczeniowego struktury, tzw. Pool Leadera - będzie pełnił Uczestnik z rezydencją podatkową w (A) powiązany kapitałowo z Wnioskodawcą.

Tym samym Pool Leader nie posiada siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju Polski. Usługi cash poolingu będą wykonywane przez Pool Leadera na rzecz Wnioskodawcy z terytorium (A). Między Wnioskodawcą a Pool Leaderem występują powiązania, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przystąpienie do wspomnianego systemu zarządzania płynnością nastąpi poprzez zawarcie nienazwanej umowy typu cashpooling, której celem jest efektywne wykorzystanie płynności finansowej Spółki w prowadzonej działalności gospodarczej (dotyczy to niedoborów i nadwyżek), jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Zasadniczym elementem przedmiotowej umowy jest wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem zarówno Spółki, jak i Uczestników, biorących udział w procesie, w taki sposób, aby kwota odsetek płaconych z tytułu istniejącego zadłużenia była jak najmniejsza, a jednocześnie, aby dochody uzyskiwane przez Uczestników z posiadanych przez nie nadwyżek finansowych były co do zasady wyższe od standardowego oprocentowania depozytów bankowych i innych standardowych bezpiecznych instrumentów finansowych. Celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest zatem takie wykorzystanie różnic w oprocentowaniu sald dodatnich i sald ujemnych na rachunkach uczestników systemu oraz efektu skali, aby podmioty z zaangażowanej grupy czerpały z tego maksymalne korzyści.

Usługa cash poolingu będzie świadczona przez Pool Leadera przy współpracy z bankiem działającym w (A) (zwanym dalej: „Bankiem”) na podstawie stosownej umowy zawartej pomiędzy Bankiem a Pool Leaderem, w ramach której Bank będzie odpowiedzialny za techniczną stronę struktury, tj. związaną z prowadzeniem rachunków jej Uczestników i dokonywaniem operacji związanych z poszczególnymi rachunkami biorącymi udział w strukturze cash poolingu zgodnie z treścią umowy i stosownymi wytycznymi Pool Leadera (dalej: „Umowa Cash poolingu”). Bank jest podmiotem zewnętrznym, który nie jest powiązany kapitałowo lub/i osobowo z pozostałymi Uczestnikami i Pool Leaderem.

Pool Leader działając na podstawie indywidualnych dwustronnych umów zawieranych pomiędzy nim a danym Uczestnikiem, dotyczących świadczenia przez Pool Leadera usługi koordynacji i zarządzania płynnością finansową grupy w ramach przedmiotowej struktury cash poolingu, będzie upoważniony do działania w imieniu Uczestników oraz reprezentowania poszczególnych Uczestników w stosunkach z Bankiem (dalej: „Umowa Zarządzania Środkami”).

Pomiędzy Spółką a Uczestnikiem nie będzie istnieć żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane byłyby świadczenia wzajemne lub wypłacane wynagrodzenie powiązane z płatnościami dokonywanymi w strukturze cash pooling.

Wspomniana struktura transakcyjna cash poolingu będzie się opierać na następujących zasadach:

1. Uczestnicy będą posiadać w Banku otwarte bieżące rachunki bankowe (dalej: „Konto”), wykorzystywane do rozliczeń w ramach struktury cash poolingu.

2. Pool Leader, działający jako agent rozliczeniowy w ramach struktury cash poolingu, wykorzysta do swojej aktywności istniejący rachunek bankowy, będący własnością Pool Leadera prowadzony w walucie Euro, za pośrednictwem którego będą realizowane operacje zarządzania płynnością finansową Uczestników, tj. tygodniowego konsolidowania sald na Kontach Uczestników (dalej: „Rachunek Rozliczeniowy”).

3. W ramach struktury cash poolingu, w piątek każdego tygodnia, w którym stosowna umowa będzie obowiązywała będą wykonywane następujące operacje:

a. Uczestnicy będą przekazywać na Rachunek Rozliczeniowy Pool Leadera zaistniałą na Koncie nadwyżkę środków pieniężnych ponad (...) Euro do wykorzystania przez Uczestników w danym tygodniu oraz

b. Pool Leader natomiast - w przypadku gdy sum środków zgromadzonych na Koncie Uczestnika będzie mniejsza niż (...) Euro, przekaże na Konto Uczestnika, u którego taki stan środków na Koncie wystąpił, różnicę pomiędzy (...) Euro, a rzeczywistą wartość środków zgromadzonych na Koncie Uczestnika.

c. Jeżeli zgodnie z powyższą prognozą kwota z wpłat Uczestników, o których mowa powyżej na Rachunku Rozliczeniowym będzie niższa niż zapotrzebowanie wynikające z kalkulacji, o której mowa powyżej w literze b i konieczne będą dodatkowe transfery z Rachunku Rozliczeniowego, Pool Leader zgłosi określone zapotrzebowanie do Banku;

d. na zakończenie piątku każdego tygodnia będzie dochodziło do konsolidacji sald na Kontach Uczestników przy użyciu Kont oraz Rachunku Rozliczeniowego Pool Leadera, w taki sposób, aby efektem tygodniowej konsolidacji sald była wartość (...) Euro na Koncie każdego Uczestnika odnotowana na zamknięcie dnia w piątek każdego tygodnia;

4. Wskazane powyżej konsolidowanie sald na Kontach Uczestników będzie się odbywać zgodnie z mechanizmem opisanym poniżej:

a. w przypadku powstania w piątek każdego tygodnia, dodatniego salda na Koncie Uczestnika, tygodniowa nadwyżka środków z tego rachunku o wartości ponad (...) Euro będzie kierowana Konta na Rachunek Rozliczeniowy Pool Leadera;

b. w przypadku powstania w piątek każdego tygodnia salda na Koncie Uczestnika, o wartości niższej niż (...) Euro niedobór środków na tym Koncie będzie uzupełniany ze środków zgromadzonych na Rachunku Rozliczeniowym.

5. Wszelkie rozliczenia w ramach struktury będą odbywać w walucie obcej, tj. w Euro (dalej: „WALUTA”), w oparciu o rachunki prowadzone w WALUCIE.

6. Jeżeli za dany tydzień na Koncie Uczestnika wystąpi saldo przewyższające (...) Euro, Uczestnikowi przysługiwać będą odsetki. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na Koncie Uczestnika wystąpi saldo poniżej ustalonego limitu (...) Euro, Uczestnik będzie obciążany z tego tytułu odsetkami debetowymi.

7. Za naliczanie i rozliczanie odsetek opisanych w punkcie powyżej odpowiedzialny będzie wyłącznie Pool Leader. Naliczanie to będzie się odbywać na bazie tygodniowego salda Uczestników na Koncie (zarówno dodatnich - odsetki kredytowe, jak i ujemnych - odsetki debetowe), ustalanych przez Pool Leadera na podstawie przepływu środków na Rachunku Rozliczeniowym. Pool Leader jest zobowiązany do informowania Wnioskodawcy zarówno o kwocie odsetek kredytowych jak i debetowych będących rezultatem dziennego konsolidowania sald na Rachunku Rozliczeniowym.

8. Następnego dnia roboczego po zakończeniu każdego miesiąca Pool Leader będzie dokonywać faktycznego rozliczenia odsetek za ten kwartał. Rozliczenie to będzie następować poprzez wykonanie następujących operacji:

a. obliczenie różnicy (salda) pomiędzy odsetkami należnymi Spółce oraz odsetkami, które Spółka obowiązana jest zapłacić;

b. doliczenie/odliczenie wyliczonego wcześniej salda odsetek do salda końcowego w danym tygodniu na Koncie Spółki (zobowiązania/należności Spółki wobec Pool Leadera).

9. Jeżeli suma odsetek należnych Spółce za dany kwartał będzie mniejsza, niż suma odsetek, do których zapłaty będzie zobowiązana, saldo odsetek będzie ujemne. Ujemne saldo odsetek będzie zmniejszać dodatnie saldo kwoty głównej Spółki na Koncie na dany dzień (będący pierwszym dniem roboczym po zakończeniu danego kwartału rozliczeniowego) lub będzie zwiększać ujemne saldo kwoty głównej wykazane na ten dzień. Jeżeli suma odsetek należnych Spółce za dany kwartał rozliczeniowy będzie większa, niż suma odsetek, do których zapłaty będzie zobowiązana Spółka, saldo odsetek będzie dodatnie. Dodatnie saldo odsetek będzie zwiększać dodatnie saldo kwoty głównej na Koncie na koniec tygodnia (będącego pierwszym tygodniem po zakończeniu danego kwartału rozliczeniowego) lub będzie zmniejszać ujemne saldo kwoty głównej wykazane na Koncie w tym tygodniu. W ten sposób dojdzie do tzw. kapitalizacji odsetek.

 10. Struktura cash poolingu nie przewiduje regularnych zwrotnych transferów nadwyżek środków Uczestników zgromadzonych w ramach struktury na Rachunku Rozliczeniowym Pool Leadera. Zwrot tychże środków będzie następował na warunkach wynikających z danej Umowy Zarządzania Środkami zawartej pomiędzy Pool Leaderem a konkretnym Uczestnikiem.

 11. Za usługi świadczone w ramach analizowanej Umowy Cash poolingu, Bank obciąży w całości Pool Leadera. Wszelkie dalsze rozliczenie kosztów wynagrodzenia Banku oraz usług świadczonych przez Pool Leadera na rzecz Uczestników, będą dokonywane kwartalnie w oparciu o zasady ustalone pomiędzy Pool Leaderem a poszczególnymi Uczestnikami.

Uzupełnienie

W piśmie z 24 listopada 2025 r. uzupełnili Państwo opis zdarzenia odpowiadając w następujący sposób:

Pytanie:

a) Jakie czynności wykonują Państwo w ramach prowadzonej działalności gospodarczej:

- opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

- niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

- zwolnione z podatku od towarów i usług?

Odpowiedź:

Wnioskodawca jest wiodącym międzynarodowym producentem (…). Wnioskodawca może poszczycić się ponad (…) letnim doświadczeniem w obsłudze produktów (…), dostarczając przywołane produkty klientom na całym świecie. Aktualnie, Wnioskodawca może zaoferować (…) produktów w stałej ofercie w (…) krajach świata.

Mając pod uwagę powyższe, Podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje czynności wyłączne opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Pytanie:

b) Czy Państwo jako Uczestnik w ramach umowy cash poolingu będą zawierali z innymi Uczestnikami transakcje finansowe lub będą świadczyć na rzecz innych Uczestników jakiekolwiek usługi i czy z tego tytułu będą otrzymywać jakiekolwiek wynagrodzenie (poza świadczeniami, za które będą płacone odsetki)?

Odpowiedź:

Stanowisko Wnioskodawcy w przedmiotowym zakresie zostało już zaprezentowane w treści pierwotnego wniosku (str. 4). Zatem dla przypomnienia: „Pomiędzy Spółką a Uczestnikiem nie będzie istnieć żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane byłyby świadczenia wzajemne lub wypłacane wynagrodzenie powiązane z płatnościami dokonywanymi w strukturze cash pooling”.

W odniesieniu do innych usług to potwierdzam, że uczestnicy systemu realizują względem siebie usługi, które każdorazowo przewidują stosowne wynagrodzenie. Kalkulacja wynagrodzenia ma każdorazowo charakter rynkowy, z uwagi na obowiązki wynikające z przepisów o cenach transferowych.

Pytanie:

c) Czy Pool Leader (Uczestnik z rezydencją podatkową w (A)) jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775 ze zm.), dalej ustawa o podatku od towarów i usług na terytorium (A)?

Odpowiedź:

Pool Leder jest podatnikiem w (A) podatku odpowiadającego konstrukcyjnie podatkowi od towarów i usług w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 775 ze zm.). Wskazać jednak należy, iż (…) (A) z Unii Europejskiej, ustała prawna harmonizacja w zakresie podatku od towarów i usług.

Pytanie:

  d) Czy Państwo posiadają na terytorium (A) siedzibę działalności gospodarczej, lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, lub też będą zarejestrowani dla celów podatku od wartości dodanej na terytorium (A)?

Odpowiedź:

Nie. Wnioskodawca posiada siedzibę w Polsce. Spółka natomiast nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, ani też nie jest zarejestrowana dla celów podatku od wartości dodanej na terytorium (A).

Pytanie:

e) Czy Pool Leader otrzymuje od Państwa wynagrodzenie? Jeśli tak, to proszę wskazać z jakiego tytułu?

Odpowiedź:

Tak. Pool Leader otrzyma wynagrodzenie za zarządzanie systemem cash poolingu.

Pytanie:

f) Czy Państwa udział w strukturze cash poolingu jest związany wyłącznie z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą?

Odpowiedź:

Tak. Udział w projektowanej strukturze cash poolingu wiąże się nierozerwalnie z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, która z uwagi na specyfikę wymaga aprowizacji w czasie i miejscu w odpowiednią wartość środków finansowych, których źródłem pozostaje między innymi cash poolng.

Pytanie:

g) Czy angażują Państwo dodatkowe aktywa w związku z zawarciem i realizacja umowy cash poolingu?

Odpowiedź:

Nie. Oprócz środków finansowych, które wpływają do systemu cash poolingu oraz opłat ponoszonych w związku z funkcjonowanie przywołanego systemu, Wnioskodawca nie angażuje dodatkowych aktywów.

Pytanie:

h) Czy udział w umowie cash poolingu stanowi Państwa zasadniczą działalność?

Odpowiedź:

Nie. Zasadniczą działalnością jest działalność produkcyjna. Przypomnieć należy, iż: „Wnioskodawca jest (…). Wnioskodawca może poszczycić się ponad (…) letnim doświadczeniem w obsłudze produktów (…), dostarczając przywołane produkty klientom na całym świecie. Aktualnie, Wnioskodawca może zaoferować (…) produktów w stałej ofercie w (…) krajach świata.”

Cash pooling ma jedynie zapewnić odpowiednią aprowizację w środki finansowe.

Pytanie:

i) Czy udział w umowie cash poolingu stanowi uzupełnienie Państwa działalności zasadniczej?

Odpowiedź:

Cash pooling nie jest przedmiotem działalności gospodarczej, a jedynie sposobem na aprowizację w środki finansowe. Spółka nie przystępuje do systemu cash poolingu z założeniem przysporzenia w postaci odsetek od zaangażowanego kapitału. Istotą przedmiotowej transakcji pozostaje zachowanie płynności finansowej oraz uproszczona dostępność do środków finansowych.

Pytanie:

j) Czy udział w umowie cash poolingu stanowi czynność pomocniczą, która nie stanowi bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji Państwa działalności gospodarczej?

Odpowiedź:

Charakter działalności produkcyjnej, zwłaszcza funkcjonujące na rynku sposoby regulowania wynagrodzenia z tytułu zrealizowanych dostaw, jak i kosztochłonność produkcji, wymaga odpowiedniego zaangażowania środków finansowych. Zatem umowa cash poolingu ma za zadanie ułatwienie w procesie dostępu do środków finansowych. Natomiast Wnioskodawca funkcjonuje obecnie bez stosownej umowy w przedmiotowym zakresie. Tym samym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż umowa cash poolingu „nie stanowi bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji Państwa działalności gospodarczej”.

Pytanie:

k) Czy zatrudniają Państwo pracowników dedykowanych wyłącznie do wykonywania czynności związanych z realizacją umowy cash poolingu?

Odpowiedź:

Nie. Spółka nie zatrudnia oraz nie zamierza zatrudnić pracowników dedykowanych do wykonania wyłącznie czynności wynikających z postanowień umowy cash poolingu.

Pytanie:

l) Czy przystąpienie do umowy cash poolingu wpływa na Państwa podstawową działalność gospodarczą? Jeśli tak, to jaki ma to związek z podstawową działalnością?

Odpowiedź:

Nie. Przystąpienie nie ma wpływu na realizację działalności podstawowej Wnioskodawcy.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług ostatecznie sformułowane w piśmie z 24 listopada 2025 r. (oznaczenie pytań jak we wniosku)

4. Czy w ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową Grupy (struktura cash-poolingu), Spółka jako Uczestnik nie będzie wykonywała żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 VAT, a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader?

5. Czy w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu i nabyciem w tym zakresie usług świadczonych przez Pool Leadera, Spółka jako podatnik będzie zobowiązana do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu tej transakcji na zasadzie importu usług?

6. W jaki sposób należy określić podstawę opodatkowania podatkiem podatku od towarów i usług w stosunku do usług świadczonych przez Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu?

7. Czy w świetle przepisów VAT usługi świadczone przez Pool Leadera na rzecz Wnioskodawcy w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu z podatku od towarów i uslug?

8. Czy wartość usług nabywanych przez Spółkę od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu powinna być uwzględniana przez Spółkę przy kalkulacji tzw. współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 VAT?

9. Czy w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu Spółka będzie zobowiązana do stosowania art. 86 ust. 2a VAT?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług ostatecznie przedstawione w piśmie z 24 listopada 2025 r.

Ad. 4. Spółka stoi na stanowisku, iż w ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową Grupy (struktura cash-poolingu), Spółka jako Uczestnik nie będzie wykonywała żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader.

Ad. 5. Zdaniem Wnioskodawcy w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu i nabyciem w tym zakresie usług świadczonych przez Pool Leadera, Spółka jako podatnik będzie zobowiązana do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu tej transakcji na zasadzie importu usług.

Ad. 6. W opinii Spółki, jako całość świadczenia należnego Pool Leaderowi, będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług w zakresie importu usług, należy rozumieć kwotę opłaty z tytułu administrowania środkami pieniężnymi Spółki oraz wynagrodzenie z tytułu oprocentowania udostępnionych Spółce przez Pool Leadera środków własnych.

Ad. 7. Zdaniem Wnioskodawcy usługi świadczone przez Pool Leadera na rzecz Wnioskodawcy w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Ad. 8. Wartość usług nabywanych od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu nie powinna być uwzględniana przez Spółkę przy kalkulacji tzw. współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Ad. 9. W związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu, Spółka nie będzie zobowiązana do stosowania art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY W SPRAWIE:

Uzasadnienie do stanowiska w zakresie pytania nr 4

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi odpłatnej dostawy towarów (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Analizując przedstawiony stan faktyczny, Spółka twierdzi, iż w przedmiotowej sprawie w roli świadczącego usługę występuje wyłącznie Pool Leader. W świetle przedstawionej struktury cash- poolingu, wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania środkami pieniężnymi Spółki są wykonywane właśnie przez Pool Leadera w zamian za przewidziane w Umowie wynagrodzenie.

Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Spółki czynności Wnioskodawcy polegające na udostępnieniu swoich rachunków bankowych dla Pool Leadera w celu wypełniania warunków umów nie stanowią usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym Podatnik nie świadczy w analizowanym przypadku żadnych usług i nie przejawia żadnej aktywności w związku z uczestnictwem w strukturze, a jedynie jest odbiorcą takiej usługi. Wszelkie czynności faktyczne i prawne, jak np. operacje związane z przelewami środków finansowych i zwrotnymi przelewami tych środków, a także rozliczeniami związanymi z tymi przelewami są dokonywane tylko i wyłącznie przez Pool Leadera. W konsekwencji, czynności wykonywane przez Spółkę, umożliwiające Pool Leaderowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach systemu, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. Mają one jedynie element pomocniczy, konieczny dla efektywnego wyświadczenia przez Pool Leadera usługi zarządzania środkami finansowymi.

Taki pogląd znajduje swoje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych od lat. Przykład stanowi interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 kwietnia 2013 r. o sygn. IBPP2/443-15/13/WN, w której organ zajął następujące stanowisko: „Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy zarządzania płynnością finansową, należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika na podstawie opisanej umowy, umożliwiające V. (liderowi Systemu) dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach Systemu, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Wnioskodawcę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.”

Również w doktrynie oraz orzecznictwie przyjmuje się, iż w przypadku usługi cash-poolingu, wszystkie wykonywane czynności polegające na zarządzaniu płynnością finansową świadczone są w całości wyłącznie przez Pool Leadera na rzecz poszczególnych uczestników. Samo zaś „świadczenie” musi zakładać istnienie podmiotu będącego jego odbiorcą (konsumentem usługi). Musi to być podmiot inny niż wykonujący usługę. Daną czynność można zatem opodatkować podatkiem od towarów i usług jedynie wtedy, gdy pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Zatem, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonywanej w zamian za opłatę, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynności te skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Skoro zatem celem udziału każdego z Uczestników struktury cash-poolingu będzie zoptymalizowanie własnych rozliczeń finansowych, a więc czynności te nie będą dokonywane w celu świadczenia usługi na rzecz innego/konkretnego podmiotu uczestniczącego w ramach grupy, to nie można mówić o jakiejkolwiek formie świadczenia.

Uzasadnienie do stanowiska w zakresie pytania nr 5

Stosownie do art. 28b VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podmiotów będących podatnikami (w rozumieniu zapisów art. 28a VAT) jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2, art. 28n VAT.

Importem usług natomiast, zgodnie z treścią art. 2 pkt 9 VAT, jest świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 VAT.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 VAT, podatnikami podatku od towarów i usług są m.in. osoby prawne nabywające usługi, przy spełnieniu następujących warunków:

- usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,

- usługobiorcą jest w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, podatnik, o którym mowa w art. 15 VAT.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż w opisanym stanie faktycznym w przypadku, gdy usługi zarządzania środkami finansowymi, stanowiące usługi finansowe, są świadczone przez Pool Leadera nie posiadającego zarówno siedziby działalności gospodarczej, jak i stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, na rzecz Spółki, która posiada w Polsce swoją siedzibę, usługi te będą podlegały opodatkowaniu jako import usług na terytorium Polski zgodnie z art. 28b w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 VAT. Do rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług tej transakcji obowiązana będzie zatem Spółka, stając się podatnikiem jako nabywca przedmiotowych usług.

Uzasadnienie do stanowiska w zakresie pytania nr 6

Zgodnie z art. 29a ust. 1 VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 VAT, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak zostało przedstawione w stanie faktycznym, Pool Leader w ramach świadczonej usługi jest uprawniony do pobierania stosownego wynagrodzenia za dokonywanie operacji na rachunkach, a także do naliczania odsetek z tytułu korzystania ze środków finansowych przez uczestników systemu i udostępniania środków finansowych Uczestnikom systemu.

W opinii Spółki, jako całość świadczenia należnego Pool Leaderowi, będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług w zakresie importu usług, należy rozumieć kwotę opłaty z tytułu administrowania środkami pieniężnymi Spółki oraz wynagrodzenie z tytułu oprocentowania udostępnionych Spółce przez Pool Leadera środków własnych.

Uzasadnienie do stanowiska w zakresie pytania nr 7

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 VAT zwolnione od podatku są usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W konsekwencji, usługi cash-poolingu nabywane przez Spółkę a świadczone przez Pool Leadera stanowią usługi w zakresie kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów i są usługami pośrednictwa finansowego w zakresie depozytów, środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, a zatem są usługami pośrednictwa finansowego, objętymi zwolnieniem z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 VAT.

Uzasadnienie do stanowiska w zakresie pytania nr 8

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 VAT. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 VAT, co do zasady, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Oznacza to, że podatnikowi przysługuje prawo do zmniejszenia podatku należnego o podatek naliczony w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z treścią art. 90 ust. 1 VAT w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jak stanowi art. 90 ust. 2 VAT, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W myśl ust. 3 cytowanego powyżej artykułu proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Przez pojęcie sprzedaży, zgodnie z art. 2 pkt 22 VAT, rozumie się odpłatna dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnąrzwspólnotową dostawę towarów.

Uwzględniając powyższe przepisy, należy stwierdzić, iż do obrotu będącego podstawą do obliczenia proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 VAT, nie wlicza się takich zdarzeń jak import usług. Tym samym, wartość importu usług nie powiększa kwoty obrotu, o którym mowa w art. 90 VAT.

W konsekwencji, wartość usług nabywanych od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash- poolingu, stanowiących dla Spółki import usług, nie powinna być uwzględniania przez Spółkę przy obliczaniu proporcji wynikającej z art. 90 ust. 3 VAT.

Uzasadnienie do stanowiska w zakresie pytania nr 9

Zgodnie z art. 86 ust. 1 VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 19 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 VAT.

Na mocy art. 86 ust. 2a VAT - w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 VAT, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 VAT - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej (zwanym dalej: „sposobem określenia proporcji”). Sposób określenia proporcji (dalej: „Prewspółczynnik”) powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zgodnie z art. 86 ust. 2b VAT - sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

 1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

 2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 VAT, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 VAT - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 VAT. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Towarzyszą one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Natomiast przez cele inne niż działalność gospodarcza rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 VAT (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).

Z literalnej wykładni przytoczonych przepisów wynika, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego przy wykorzystaniu Prewspółczynnika uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków:

- podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;

- podatnik nabywa towary/usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;

- podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika, że konieczność kalkulowania Prewspółczynnika dotyczyć będzie wyłącznie podmiotów, które funkcjonują równocześnie w dwóch sferach, tj. jako podmioty prowadzące działalność gospodarczą (tj. ogólnie rzecz ujmując, działalność o charakterze zarobkowym - wytwórczą, handlową, usługową etc.), jak i podmioty, które prowadzą działalność niemającą ww. charakteru (np. działalność charytatywna prowadzona przez fundacje, związana z realizacją zadań publicznych).

Struktura cash-pooling jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, a uczestnictwo w tej strukturze wpłynie pozytywnie na płynność finansową Spółki. Z jednej strony pozwoli na obniżenie kwoty odsetek płaconych z tytułu ewentualnego zadłużenia, z drugiej strony da możliwość uzyskania wyższych dochodów z posiadanych przez Spółkę nadwyżek finansowych. Powyższe może przyczynić się do wprost do maksymalizacji przychodów osiąganych przez Spółkę w związku z prowadzaną przez nią działalnością gospodarczą.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro uczestnictwo w strukturze cash-poolingu ma ścisły związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i nie stanowi odrębnego przedmiotu działalności Spółki, nie będzie ona z tego tytułu zobowiązana do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej na podstawie art. 86 ust. 2a VAT.

Na potwierdzenie swojego stanowiska w zakresie pytania od 4 do 9, Wnioskodawca powołał się na wybrane interpretacje indywidualne:

1. z dnia 29 sierpnia 2025 roku, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.370.2025.1.DS

2. z dnia 4 sierpnia 2025 roku, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.353.2025.1.BZ

3. z dnia 15 marca 2021 roku, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.682.2020.3.RK.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług w kwestiach objętych pytaniami oznaczonymi nr 4, nr 5, nr 6, nr 7, nr 8 i nr 9, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

Należy zauważyć, iż świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

- istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

- wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

- istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

- odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

- istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

- w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

- w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana - umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Usługa cash poolingu jest zatem usługą zazwyczaj wykonywaną przez bank. Natomiast uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Należą Państwo do międzynarodowej grupy kapitałowej z centralą w (A). Planują Państwo przystąpić do systemu kompleksowego zarządzania płynnością finansową (tzw. cash pooling), oferowanego w ramach Grupy. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonują Państwo czynności wyłącznie opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Przystąpienie do systemu zarządzania płynnością nastąpi poprzez zawarcie nienazwanej umowy typu cashpooling, której celem jest efektywne wykorzystanie płynności finansowej Państwa Spółki w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Funkcję agenta rozliczeniowego struktury, tzw. Pool Leadera - będzie pełnił Uczestnik z rezydencją podatkową w (A) powiązany kapitałowo z Państwem. Pool Leader nie posiada siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju Polski. Usługi cash poolingu będą wykonywane przez Pool Leadera na rzecz Państwa z terytorium (A).

Usługa cash poolingu będzie świadczona przez Pool Leadera przy współpracy z bankiem działającym w (A) na podstawie stosownej umowy zawartej pomiędzy Bankiem a Pool Leaderem, w ramach której Bank będzie odpowiedzialny za techniczną stronę struktury.

Pool Leader działając na podstawie indywidualnych dwustronnych umów zawieranych pomiędzy nim a danym Uczestnikiem, dotyczących świadczenia przez Pool Leadera usługi koordynacji i zarządzania płynnością finansową grupy w ramach przedmiotowej struktury cash poolingu, będzie upoważniony do działania w imieniu Uczestników oraz reprezentowania poszczególnych Uczestników w stosunkach z Bankiem.

Pomiędzy Państwem a Uczestnikiem nie będzie istnieć żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane byłyby świadczenia wzajemne lub wypłacane wynagrodzenie powiązane z płatnościami dokonywanymi w strukturze cash pooling.

Uczestnicy będą posiadać w Banku otwarte bieżące rachunki bankowe wykorzystywane do rozliczeń w ramach struktury cash poolingu. Pool Leader, działający jako agent, wykorzysta do swojej aktywności istniejący rachunek bankowy, będący własnością Pool Leadera prowadzony w walucie Euro, za pośrednictwem którego będą realizowane operacje zarządzania płynnością finansową Uczestników, tj. tygodniowego konsolidowania sald na Kontach Uczestników. Na zakończenie piątku każdego tygodnia będzie dochodziło do konsolidacji sald na Kontach Uczestników przy użyciu Kont oraz Rachunku Rozliczeniowego Pool Leadera, w taki sposób, aby efektem tygodniowej konsolidacji sald była wartość (...) Euro na Koncie każdego Uczestnika odnotowana na zamknięcie dnia w piątek każdego tygodnia.

Jeżeli za dany tydzień na Koncie Uczestnika wystąpi saldo przewyższające (...) Euro, Uczestnikowi przysługiwać będą odsetki. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na Koncie Uczestnika wystąpi saldo poniżej ustalonego limitu (...) Euro, Uczestnik będzie obciążany z tego tytułu odsetkami debetowymi

Za naliczanie i rozliczanie odsetek odpowiedzialny będzie wyłącznie Pool Leader. Naliczanie to będzie się odbywać na bazie tygodniowego salda Uczestników na Koncie (zarówno dodatnich - odsetki kredytowe, jak i ujemnych - odsetki debetowe), ustalanych przez Pool Leadera na podstawie przepływu środków na Rachunku Rozliczeniowym. Pool Leader jest zobowiązany do informowania Państwa zarówno o kwocie odsetek kredytowych jak i debetowych będących rezultatem dziennego konsolidowania sald na Rachunku Rozliczeniowym

Następnego dnia roboczego po zakończeniu każdego miesiąca Pool Leader będzie dokonywać faktycznego rozliczenia odsetek za ten kwartał.

Za usługi świadczone w ramach analizowanej Umowy Cash poolingu, Bank obciąży w całości Pool Leadera. Wszelkie dalsze rozliczenie kosztów wynagrodzenia Banku oraz usług świadczonych przez Pool Leadera na rzecz Uczestników, będą dokonywane kwartalnie w oparciu o zasady ustalone pomiędzy Pool Leaderem a poszczególnymi Uczestnikami.

Pool Leader otrzyma od Państwa wynagrodzenie za zarządzanie systemem cash poolingu.

Państwo nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, ani też nie są Państwo zarejestrowani dla celów podatku od wartości dodanej na terytorium (A).

Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług w pierwszej kolejności dotyczą kwestii:

- czy w ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową Grupy (struktura cash-poolingu), Państwo jako Uczestnik nie będą wykonywać żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 VAT, a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 4),

- czy w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu i nabyciem w tym zakresie usług świadczonych przez Pool Leadera, Państwo jako podatnik będą zobowiązani do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu tej transakcji na zasadzie importu usług (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 5).

Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu cash poolingu należy zauważyć, że najczęściej w roli usługodawcy będzie występować bank, który będzie obsługiwał umowę cash poolingu. Jednakże należy również brać pod uwadze rolę innych Uczestników Systemu cash poolingu.

Państwa rola w strukturze cash poolingu jako Uczestnika systemu zarządzania płynnością finansową , co do zasady, będzie bierna, bowiem jak wynika z opisu sprawy,Pool Leader działając na podstawie indywidualnych dwustronnych umów, będzie upoważniony do działania w Państwa imieniu oraz reprezentowania w stosunkach z Bankiem. Państwo w ramach struktury cash poolingu, w piątek każdego tygodnia, będą przekazywać na Rachunek Rozliczeniowy Pool Leadera zaistniałą na Koncie nadwyżkę środków pieniężnych ponad (...) Euro. Jeżeli za dany tydzień na Państwa Koncie wystąpi saldo przewyższające (...) Euro, przysługiwać będą Państwu odsetki (zgodnie z opisanym systemem). Pomiędzy Państwem a Uczestnikiem nie będzie istnieć żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane byłyby świadczenia wzajemne lub wypłacane wynagrodzenie powiązane z płatnościami dokonywanymi w strukturze cash poolingu.

Wobec powyższego należy uznać, że w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, Państwo, jako Uczestnik systemu cash poolingu, nie będą wykonywać czynności polegających na odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Ponadto należy wskazać, że podejmowane przez Państwa czynności w ramach opisanej umowy, jako Uczestnika, nie będą stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku wskazuje, że czynności podejmowane w ramach umowy cash poolingu mają służyć do celów związanych z Państwa działalnością gospodarczą. Z Państwa wyjaśnień wynika, że istotą przedmiotowej transakcji pozostaje zachowanie płynności finansowej oraz uproszczona dostępność do środków finansowych, a celem zawarcia umowy cash poolingu jest efektywne wykorzystanie Państwa płynności finansowej w prowadzonej działalności gospodarczej (dotyczy to niedoborów i nadwyżek), jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Zatem należy uznać, że na podstawie umowy cash poolingu Państwo jako Uczestnik, nie będą wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W niniejszej sprawie, w roli usługodawcy oraz zarządzającego systemem będzie występować Pool Leadera, który będzie obsługiwać umowę cash poolingu. Pool Leader będzie wykonywać na rzecz Państwa, szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci systemu zarządzania płynnością finansową, tzw. usługę cash-poolingu. Z wniosku wynika, że Pool Leader, działający jako agent rozliczeniowy w ramach struktury cash poolingu, wykorzysta do swojej aktywności istniejący rachunek bankowy, za pośrednictwem, którego będą realizowane operacje zarządzania płynnością finansową Uczestników. Za naliczanie i rozliczanie odsetek odpowiedzialny będzie wyłącznie Pool Leader. Pool Leader jest zobowiązany do informowania Państwa zarówno o kwocie odsetek kredytowych jak i debetowych będących rezultatem dziennego konsolidowania sald na Rachunku Rozliczeniowym. Pool Leader otrzyma od Państwa wynagrodzenie za zarządzanie systemem cash poolingu.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz opis sprawy należy uznać, że Pool Leader będzie wykonywać na rzecz Państwa czynności, które będą stanowiły świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Pomiędzy Państwem, a Pool Leaderem, zaistnieje stosunek prawny - zawarta zostanie dwustronna umowa dotycząca świadczenia przez Pool Leadera usługi koordynacji i zarządzania płynnością finansową grupy w ramach przedmiotowej struktury cash poolingu, a czynności wykonywane przez Pool Leadera na rzecz Państwa będą dokonane odpłatnie.

Tym samym będą spełnione przesłanki wynikające z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT powodujące uznanie wykonywanych czynności przez Pool Leadera na rzecz Państwa jako odpłatne świadczenie usług - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług w kwestii objętej pytaniem nr 4, że w ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową Grupy (struktura cash-poolingu), Spółka jako Uczestnik nie będzie wykonywała żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader, jest prawidłowe.

W przypadku świadczenia usług, gdy jedna ze stron posiada siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, czy też nie.

W art. 2 pkt 9 ustawy wskazano, że:

Na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:

Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

b) usługobiorcą jest:

- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

- w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,

- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Z kolei w świetle art. 17 ust. 2 ustawy:

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od usługodawcy spoza terytorium kraju. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę.

Stosownie do art. 28a ustawy:

1) Ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2) Podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z zasadą ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

W omawianej sprawie (jak wykazano wyżej) w zakresie czynności wykonywanych w ramach umowy cash poolingu, usługodawcą będzie Pool Leader, czyli podmiot nie posiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Ponadto jak wskazali Państwo we wniosku, usługi cash poolingu będą wykonywane przez Pool Leadera na rzecz Państwa z terytorium (A).

Natomiast beneficjentem tej usługi będą Państwo jako Uczestnik umowy cash poolingu. Państwo posiadają siedzibę działalności gospodarczej w Polsce i nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, ani też nie są zarejestrowani dla celów podatku od wartości dodanej na terytorium (A).

Skoro usługodawca tj. Pool Leader - podmiot zagraniczny będzie dokonywać czynności na podstawie umowy cash poolingu na terytorium (A), to czynności te będą podlegać opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, czyli na terytorium tego Państwa gdzie usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej, lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, lub też będzie zarejestrowany dla celów podatku.

W omawianej sprawie usługobiorcą będą Państwo, jako podmiot posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Zatem nabycie przez Państwa jako Uczestnika czynności wykonywanych przez Pool Ledera (rezydenta podatkowego w (A)) stanowi dla Państwa import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy, tym samym będą Państwo zobowiązani, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy opodatkować ww. usługę stosownie do art. 28a ust. 1 ustawy na terytorium Polski.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług w kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku nr 5, zgodnie z którym w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu i nabyciem w tym zakresie usług świadczonych przez Pool Leadera, Spółka jako podatnik będzie zobowiązana do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu tej transakcji na zasadzie importu usług, jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług w dalszej kolejności dotyczą kwestii w jaki sposób należy określić podstawę opodatkowania podatkiem podatku od towarów i usług w stosunku do usług świadczonych przez Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 6).

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

W ramach przedstawionego we wniosku systemu zarządzania płynnością finansową rozliczanie stron następuje pomiędzy Pool Leaderem a Państwem, zatem w niniejszej sprawie Państwo będą nabywać usługę bezpośrednio od Pool Leadera. Nie będą Państwo bezpośrednio nabywać usługi cash poolingu od Banku. Bank, jak wynika z opisu sprawy, będzie odpowiedzialny za techniczną stronę struktury. Podmiotem świadczącym usługi zarządzania płynnością finansową będzie Pool Leader posiadający rezydencją podatkową w (A).

Natomiast Państwo jako usługobiorca będą spełniać warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, a zatem będą rozpoznawać po swojej stronie import usług, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski.

W konsekwencji, z tytułu nabycia usługi w ramach struktury cash poolingu będą Państwo zobowiązani do rozliczenia podatku od towarów i usług na zasadzie importu usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Podstawą opodatkowania importu usług świadczonych na rzecz Państwa przez Pool Lidera - zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy - jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą usługodawca (Pool Leader) otrzymał lub ma otrzymać od Państwa w związku z wykonywaniem na Państwa rzecz usług przedstawionych w opisie sprawy.

Zatem w niniejszej sprawie, w związku z usługami świadczonymi przez Pool Lidera (podmiot posiadający rezydencję podatkową w (A)) na rzecz Państwa, podstawę opodatkowania podatkiem VAT będzie stanowić kwota, którą Pool Leader ma otrzymać od Państwa. W omawianym przypadku na kwotę wynagrodzenia składa się: kwota opłaty za usługi świadczone za zarządzanie systemem cash poolingu oraz kwota wynagrodzenia z tytułu oprocentowania udostępnionych Państwu przez Pool Leadera środków własnych.

Wobec powyższego stanowisko Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług, w kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku nr 6, że jako całość świadczenia należnego Pool Leaderowi, będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług w zakresie importu usług, należy rozumieć kwotę opłaty z tytułu administrowania środkami pieniężnymi Spółki oraz wynagrodzenie z tytułu oprocentowania udostępnionych Spółce przez Pool Leadera środków własnych, jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług dotyczą również kwestii czy w świetle przepisów VAT usługi świadczone przez Pool Leadera na rzecz Państwa w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu z podatku od towarów i usług (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 7).

W odniesieniu do możliwości zwolnienia od podatku nabywanych przez Państwa usług należy wskazać, że ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT:

Z kolei w świetle regulacji art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

W analizowanej sprawie Pool Leadar będzie wykonywać na rzecz Państwa, szereg czynności składających się łącznie na usługę cash poolingu. Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej struktury cash poolingu, a także to, że wśród wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy czynności wyłączonych ze zwolnienia nie ma usług cash poolingu (zarządzania płynnością finansową), należy stwierdzić, że usługa cash poolingu (zarządzania płynnością finansową) świadczona przez Pool Leadera na rzecz Państwa, w ramach opisanej struktury cash-poolingu, będzie podlegać zwolnieniu od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy

W konsekwencji Państwo jako usługobiorca, będą zobowiązani do rozpoznania importu usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, przy czym czynność ta korzystać będzie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług w kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku nr 7, że usługi świadczone przez Pool Leadera na rzecz Wnioskodawcy w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu z podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.

Przedmiotem Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług jest także kwestia:

- czy wartość usług nabywanych przez Państwa od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu powinna być uwzględniana przez Państwa przy kalkulacji tzw. współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 VAT (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 8) oraz

- czy w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu Spółka będzie zobowiązana do stosowania art. 86 ust. 2a VAT (kwestia objęta pytaniem oznaczonym we wniosku nr 9).

Zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy:

Zgodnie natomiast z treścią art. 90 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 90 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt. 22 ustawy:

W wyniku importu usług, nabywca usług nie wykonuje żadnej usługi - jest wyłącznie zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu jej nabycia.

Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, iż do obrotu będącego podstawą do obliczenia proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy, nie wlicza się takich zdarzeń jak import usług. Tym samym wartość importu usług nie powiększa kwoty obrotu, o którym mowa w art. 90 ustawy.

W przedmiotowej sprawie w wyniku importu usług dokonywanych w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu, Państwo jako usługobiorca nie wykonują żadnej usługi - są Państwo wyłącznie zobowiązani do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu nabycia tych usług.

Państwo nabywając od Pool Leadera usługi cash poolingu (import usług), nie wykonują żadnej czynności, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, są Państwo wyłącznie zobowiązani do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu ich nabycia.

Zatem wartość usług nabywanych od Pool Leadra w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu nie powinna wpływać na Państwa rozliczenia podatku od towarów i usług i nie powinna być również uwzględniana w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług w kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku nr 8, że wartość usług nabywanych od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu nie powinna być uwzględniana przez Spółkę przy kalkulacji tzw. współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, jest prawidłowe.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy będzie mieć zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. W takich okolicznościach kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Zatem podstawową przesłanką warunkującą stosowanie przepisu art. 86 ust. 2a jest wykonywanie przez podatnika czynności „innych niż działalność gospodarcza” (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy). Podkreślenia wymaga, że dla stwierdzenia czy działalność lub transakcje stanowią „cele inne niż związane z działalnością gospodarczą” znaczenie ma, czy mieszczą się one w przedmiocie działalności danej jednostki.

Wspominane wyżej cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. Przez cele inne niż działalność gospodarcza rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Takimi sferami będą przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatna działalność statutowa.

Analiza przytoczonych przepisów prowadzi do wniosku, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego przy wykorzystaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków:

- podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;

- podatnik nabywa towary/usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;

- podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Umowa „cash-poolingu” (zarządzania płynnością finansową) jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash-poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash-pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe

Z wniosku wynika, że przystąpienie do umowy cash poolingu nie ma wpływu na realizację Państwa podstawowej działalności, którą jest działalność produkcyjna. Nie zatrudniają oraz nie zamierzają Państwo zatrudnić pracowników dedykowanych do wykonania wyłącznie czynności wynikających z postanowień umowy cash poolingu. W opisanej we wniosku sytuacji mamy do czynienia z czynnościami (cash - poolingu), które towarzyszą Państwa działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności. Zasadniczym celem umowy cash - pooling jest efektywne wykorzystanie płynności finansowej Spółki w prowadzonej działalności gospodarczej (dotyczy to niedoborów i nadwyżek), jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego. Cash pooling ma zapewnić Państwu odpowiednią aprowizację w środków finansowych.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że nie będą Państwo mieli obowiązku określania kwot podatku naliczonego do odliczenia zgodnie ze „sposobem określenia proporcji”, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy w związku z uczestnictwem w strukturze cash poolingu.

Art. 86 ust. 2a ustawy ma zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. W takich okolicznościach kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Zatem podstawową przesłanką warunkującą stosowanie przepisu art. 86 ust. 2a ustawy jest wykonywanie przez podatnika czynności „innych niż działalność gospodarcza” (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy). Jak wynika z opisu sprawy nie funkcjonują Państwo w sferze innej niż działalność gospodarcza, zatem w sytuacji gdy wszystkie Państwa przychody związane są z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą, to mieszczą się one w pojęciu „celów związanych z działalnością gospodarczą”, w rozumieniu art. 86 ust. 2a ustawy. Zatem należy uznać, że art. 86 ust. 2a ustawy nie będzie mieć wpływu na sposób rozliczania podatku naliczonego VAT Państwa Spółki.

Wobec powyższego nie będą Państwo zobowiązani do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy, w związku z uczestnictwem w opisanej strukturze cash poolingu.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług w kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku nr 9, że w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu, Spółka nie będzie zobowiązana do stosowania art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych jest przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Ponadto informuję, że interpretacja wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko dla Państwa, wydana interpretacja nie wywołuje więc skutków prawnopodatkowych dla innych podmiotów w tym dla Pool Leadera oraz pozostałych Uczestników struktury cash poolingu.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.