Komentarz do ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych
KOMENTARZ
W wyniku decyzji politycznych na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych spółdzielnie mieszkaniowe zaczęły przejmować od państwa zadania w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli. Wraz z zanikiem budownictwa kwaterunkowego spółdzielnie mieszkaniowe stawały się faktycznymi monopolistami. W latach osiemdziesiątych wraz z uchwaleniem nowej ustawy Prawo spółdzielcze jeszcze wzmocniono i utrwalono ich pozycję. Spółdzielnie mieszkaniowe spełniały wówczas istotną funkcję reglamentacyjną, wyrażającą się w przyjęciu następujących zasad:
l
określania kolejności przydziału lokalu mieszkaniowego w zależności od stażu członkowskiego,l
przydzielania jednego lokalu spółdzielczego jednej osobie lub małżonkom,l
ograniczenia prawa do lokalu osobom małoletnim,l
ograniczenia wielkości przydzielanego lokalu,l
jednopodmiotowości spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,l
ograniczenia wynajmowania i oddawania w bezpłatne używanie lokali spółdzielczych,l
pozbawienia prawa uzyskania przydziału osoby, która zbyła własnościowe prawo do lokalu,l
ograniczenia zbywalności i dziedziczenia własnościowego prawa do lokalu.Kolejne nowelizacje Prawa spółdzielczego dokonywane w latach dziewięćdziesiątych nie zmieniły w istotny sposób statusu spółdzielni mieszkaniowych. Naprzeciw potrzebom zmieniającej się gospodarki i potrzeb rynku wychodzi natomiast uchwalona 15 grudnia 2000 r. ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27). W zakresie nieuregulowanym w ustawie do spółdzielni mieszkaniowej stosuje się jednak nadal przepisy ustawy z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 z późn. zm.).
Ustawa przewiduje zmniejszenie liczby rzeczowych praw ograniczonych związanych z mieszkaniami spółdzielczymi przez przekształcenie ich w prawo własności. Dotyczy to spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i lokali użytkowych. Po wejściu w życie ustawy spółdzielnia mieszkaniowa nie może ustanawiać nowych spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych, spółdzielczych praw do lokali użytkowych, w tym garaży, ani praw do miejsc postojowych w wielostanowiskowych lokalach garażowych. Natomiast do istniejących w dniu wejścia w życie ustawy spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych, spółdzielczych praw do lokali użytkowych, w tym garaży, oraz praw do miejsc postojowych w wielostanowiskowych lokalach garażowych stosuje się przepisy niniejszej ustawy, a w zakresie w niej nieuregulowanym przepisy art. 208 § 3, art. 213 § 1, art. 215217, art. 223231 i art. 238 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze.
