Lokowanie dochodów w papiery wartościowe a zwolnienie od podatku dochodowego

1 stycznia 2004 r. weszła w życie nowelizacja¹ ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.), która doprowadziła do zakończenia sporu o kwalifikację prawnopodatkową dochodów lokowanych w papierach wartościowych przez podatników, których celem statutowym jest enumeratywnie określona działalność. Ustawodawca, nowelizując art. 17 u.p.d.o.p., przesądził o włączeniu - pod pewnymi warunkami - dochodów wydatkowanych na nabycie papierów wartościowych do kategorii dochodów zwolnionych od podatku.

Zgodnie z art. 7 u.p.d.o.p. przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód, bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty, z zastrzeżeniem przepisów art. 21 i 22 ustawy, uznających za przedmiot opodatkowania osiągnięty przychód. Tak szeroko określona zasada powszechności opodatkowania doznaje jednakże wyłomu - w myśl bowiem art. 17 ust. 1 u.p.d.o.p., wolne od podatku są dochody pewnych kategorii podatników, przeznaczone na ich cele statutowe (działalność statutową), które - upraszczając - można określić jako społecznie użyteczne.

Cele statutowe, uzasadniające zwolnienie od podatku dochodów przeznaczonych na ich osiągnięcie, wymienione zostały w obszernym katalogu i dotyczą pewnej kategorii podmiotów, których głównym zadaniem nie jest prowadzenie działalności gospodarczej i osiąganie zysków, lecz działalność o charakterze niekomercyjnym. Chodzi tutaj w szczególności o kościelne osoby prawne, jednostki organizacyjne Ochotniczej Straży Pożarnej, Narodowy Fundusz Zdrowia, inne fundusze, organizacje pożytku publicznego i inne.