Administracyjny węzeł gordyjski

Przyjęcie przegłosowanych przez Sejm przepisów w nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego doprowadzi do legalizacji całego bezprawia, które wydarzyło się w czasach PRL-u

Nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego, która miała realizować wyrok Trybunału Konstytucyjnego, to zaledwie trzy krótkie artykuły. W praktyce, jeśli Sejm ostatecznie nie zgodzi się na przyjęcie poprawek Senatu, może spowodować nieodwracalne konsekwencje dla tysięcy osób pokrzywdzonych decyzjami wydanymi z rażącym naruszeniem prawa. To nie tylko sprawy z reprywatyzacją w tle. Jak mówią prawnicy, przyjęcie przepisów doprowadzi do legalizacji całego bezprawia, które wydarzyło się w czasach PRL-u. Nowelizacja zamknie drogę nie tylko do odzyskania nieruchomości, ale także do wypłaty jakichkolwiek odszkodowań.

Tło nowelizacji

Przesłanki stwierdzania nieważności decyzji wymieniono w art. 156 kodeksu postępowania administracyjnego. Są to m. in. sytuacje, w których rozstrzygnięcie wydał niewłaściwy organ albo jeśli przez pomyłkę dwukrotnie rozstrzygnięto tę samą sprawę. Przepisy przewidują, że w takich przypadkach decyzje są nieważne, chyba że od ich wydania upłynęło 10 lat lub wywołały one nieodwracalne skutki prawne. Istnieją jednak sytuacje, w których granica czasu nie obowiązuje. Nieważność decyzji można stwierdzić zawsze np. wówczas, jeśli została wydana z rażącym naruszeniem prawa lub bez podstawy prawnej. Ten ostatni przypadek został jednak zakwestionowany przez orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z maja 2015 r. (sygn. P 46/13). I to właśnie ten wyrok stał się dla posłów punktem wyjścia do przygotowania nowelizacji k.p.a.