Ułatwienia w handlu dla rolników – dla samorządów wcale nie takie łatwe do stosowania

Aby propagować w miastach sprzedaż bezpośrednią oraz zwiększyć dochody gospodarstw rolnych, ustawodawca wprowadził od 2022 r. nowe rozwiązania prawne mające na celu ułatwienie prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników. Choć regulacje te obciążyły samorządy nowymi obowiązkami i wpłynęły na ich dochody z tytułu opłaty targowej, to jednak początkowo wydawało się, że ich znaczenie będzie w praktyce raczej marginalne. Tymczasem – choć ustawa ma raptem osiem artykułów – sprawia jednak samorządom wiele problemów, a po roku jej obowiązywania rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące podejmowanych na tej podstawie uchwał można liczyć w setkach. Przypominamy zatem najważniejsze przepisy, wskazujemy, które kwestie budzą wątpliwości, i radzimy, jak można sobie z nimi poradzić. A przede wszystkim podpowiadamy, jak prawidłowo skonstruować uchwałę rady gminy.

Mowa o ustawie z 29 października 2021 r. o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników (Dz.U. poz. 2290; dalej: ustawa o ułatwieniach), która weszła w życie 1 stycznia 2022 r. Wprowadzone ułatwienia – jak wskazuje nazwa – dotyczą wyłącznie handlu prowadzonego w piątki i soboty przez rolników i ich domowników. Handel ten musi odbywać się na wyznaczonych miejscach, a jego przedmiotem mogą być jedynie określone ustawowo przedmioty.

► Kto może handlować na korzystniejszych zasadach?

Pojęcia rolnika i domownika, których ustawa wskazuje jako podmioty uprawnione do handlu na warunkach określonych w ustawie, zostały zdefiniowane w art. 2 ustawy o ułatwieniach.

Rolnik to pełnoletnia osoba fizyczna, zamieszkująca i prowadząca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osoba, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia (art. 2 pkt 1 ustawy o ułatwieniach, w związku z art. 6 pkt 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników; t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 208).