Ulgi podatkowe w zeznaniu za rok 2000

Ulgi podatkowe w zeznaniu za rok 2000

Andrzej Jakub

Stan prawny na 23 stycznia 2001 r.

Ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych to jeden z bardziej kontrowersyjnych tematów podatkowych ostatnich lat. Dzieje się tak przede wszystkim z uwagi na brak jednoznacznej redakcji przepisów prawnych, co z kolei skutkuje w praktyce licznymi wątpliwościami interpretacyjnymi, zróżnicowanym orzecznictwem nie tylko organów podatkowych, ale również judykatury administracyjnej. Wystarczy wspomnieć na przykład spory w zakresie prawa do odliczenia darowizn, rent umownych czy też wydatków na budowę budynku mieszkalnego. Z tych właśnie powodów wielu podatników w ogóle rezygnuje z możliwości dokonywania odliczeń podatkowych, w obawie wykorzystania wątpliwości interpretacyjnych przeciw nim. Wprawdzie sądy podejmują niekiedy próby dokonania jednoznacznej i korzystnej dla podatników wykładni tych przepisów, to jednak nie wystarcza.

Niniejsze opracowanie zawiera praktyczny komentarz dla wszystkich, którzy staną przed koniecznością rozliczenia się z fiskusem. Mam nadzieję, że ułatwi on Państwu poruszanie się w skomplikowanej materii ulg podatkowych. Komentarz został wzbogacony wyborem orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego.

Odliczenia od dochodu

Zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 22, poz. 270 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2000 r. nr 122, poz. 1324), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28–30, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1 i 2 oraz ust. 4–7 lub art. 25, po dokonaniu określonych odliczeń. A zatem formuła cytowanego przepisu wyklucza zastosowanie odliczeń w odniesieniu do dochodu z remanentu likwidacyjnego (art. 24 ust. 3, art. 44 ust. 4) oraz dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany (art. 28–30). W przypadku gdy podatnik dokona sprzedaży nieruchomości nie korzystając jednocześnie z możliwości zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) – zapłaci od dochodu z tego tytułu 10-procentowy podatek zryczałtowany, bez możliwości dokonania odliczeń z tytułu wspomnianych ulg podatkowych. Stąd też(wyrok NSA z 10 listopada 1998 r., I SA/Ka 384/97, ONSA z 1999 r. nr 3). Zatem w sytuacji, gdy wydatek został poniesiony przez współmałżonka rozliczającego się wspólnie, który nie uzyskał żadnego dochodu, odliczenie nie przysługuje.