Transpozycja Dyrektywy 2005/56/WE1 do prawa polskiego oraz do prawa wewnętrznego wybranych państw
Międzynarodowa współpraca gospodarcza, chęć ekspansji na nowe rynki, czy też poszukiwanie korzystniejszych warunków prowadzenia działalności gospodarczej - z jednej strony oraz postępująca integracja wewnątrz Unii Europejskiej - z drugiej, stworzyły ekonomiczne uzasadnienie oraz prawne procedury transgranicznych fuzji i przejęć podmiotów funkcjonujących na tym obszarze.
Michał Koralewski
aplikant radcowski w OIRP w Gdańsku, prawnik w Kancelarii Radców Prawnych „Misiewicz, Mosek i Partnerzy” w Gdańsku
W świetle wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie SEVIC2 oraz przepisów X dyrektywy, połączenie transgraniczne dopuszczalne jest i teoretycznie możliwe do przeprowadzenia na podstawie dwóch procedur, których podstawą są przepisy:
- prawa pierwotnego (art. 43 w zw. z art. 48 TWE),
- stanowiące implementację X dyrektywy do prawa krajowego państw członkowskich Unii Europejskiej.
We wskazanym wyroku Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, iż art. 43 i 48 TWE stoją na przeszkodzie temu, aby w państwie członkowskim odmawiano, co do zasady, wpisu do krajowego rejestru handlowego połączenia przez rozwiązanie spółki bez przeprowadzenia likwidacji i przeniesienie całego jej majątku na inną spółkę, gdy jedna z tych spółek ma siedzibę w innym państwie członkowskim, podczas gdy po spełnieniu pewnych warunków wpis taki jest możliwy, jeżeli obydwie spółki biorące udział w połączeniu mają siedziby w pierwszym państwie członkowskim.
Wyrażona przez Trybunał zasada swobody przedsiębiorczości znajduje zastosowanie do wszystkich spółek biorących udział w połączeniu, także do spółki przejmowanej3 oraz do wszystkich przypadków tego połączenia.
Proceduralne ramy transgranicznych fuzji i przejęć dokonywanych na podstawie traktatowej zasady swobody przedsiębiorczości wyznaczać będą przepisy wewnętrzne państw, których prawu podlegają spółki uczestniczące w połączeniu. Transakcja taka obarczona jest zatem znacznym ryzykiem i niepewnością prawną, które wynikają z poddania jej różnym porządkom prawnym. Z drugiej jednak strony, połączenie takie nie podlega przepisom X dyrektywy, zwłaszcza zaś wprowadzonym przez nią ograniczeniom podmiotowym. Stąd, na gruncie omawianej procedury, dopuszczalne jest połączenie np. spółek osobowych. Za słuszny uznać należy wszakże pogląd, iż na tego rodzaju fuzje mogą zdecydować się niewielkie spółki kapitałowe albo spółki osobowe, których wszyscy wspólnicy są zgodni co do konieczności jej przeprowadzania, a wierzyciele nie zgłaszają sprzeciwu, względnie mogą zostać szybko zaspokojeni lub zabezpieczeni.
