„Trzynastki” w pytaniach i odpowiedziach

„Trzynastki”: Przyjęty w ustawie o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym sposób ustalania tego świadczenia powoduje, że uwzględnia się wynagrodzenie za pracę, czyli za czas faktycznie przepracowany.

Prawo do corocznego dodatkowego wynagrodzenia jest elementem systemu wynagradzania pracowników. Jest ono nierozerwalnie związane ze sposobem prowadzenia gospodarki finansowej przez pracodawcę oraz stosowanym przez niego systemem wynagradzania pracowników. Pracodawcy prowadzący samodzielną gospodarkę finansową, bez względu na formę organizacyjno-prawną tej działalności, sami ustalają zasady wynagradzania w trybie przewidzianym przepisami Kodeksu pracy w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach wynagradzania.

Należy przypomnieć, że po ostatniej nowelizacji Kodeksu pracy (ustawą z 26 lipca 2002 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw) od 29 listopada 2002 r. obowiązek wydania regulaminu wynagradzania spoczywa na pracodawcy zatrudniającym co najmniej 20 pracowników (dotychczas co najmniej 5 pracowników).

Większość pracodawców, będących np. przedsiębiorcami, których pracownicy są objęci układami zbiorowymi pracy lub regulaminami wynagradzania, rezygnuje obecnie z trzynastej pensji gwarantowanej przez prawo zakładowe bez względu na wyniki finansowe firmy. Jeśli już trzynasta pensja występuje w danym przedsiębiorstwie, to raczej płacona jest z zysku netto do podziału, a w spółdzielniach - z tzw. nadwyżki bilansowej.

Inna jest natomiast sytuacja pracodawców prowadzących gospodarkę finansową na postawie przepisów ustawy o finansach publicznych.