Prawo powstrzymania się od wykonywania pracy

Pracownik z chwilą nawiązania stosunku pracy zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę.

Ponieważ pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bhp w zakładzie pracy, jest zobowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 15 i 207 k.p.). W szczególności dotyczy to: organizowania pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, zapewnienia przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawania poleceń usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolowania wykonania tych poleceń, zapewnienia wykonania nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy oraz zaleceń społecznego inspektora pracy.

Pracownik nie może w zasadzie samodzielnie decydować o tym, czy będzie wykonywał pracę czy nie. Nie zależy to od jego woli czy chęci, ale od dwustronnego porozumienia - wzajemnego zobowiązania z podmiotem zatrudniającym. Czasami nawet wbrew własnej woli jest zobowiązany świadczyć pracę (np. gdy otrzyma polecenie pracy w godzinach nadliczbowych).