UMYŚLNE WYRZĄDZENIE SZKODY
W przypadku wykazania pracownikowi winy umyślnej odpowiedzialność jego nie ogranicza się tylko do kwoty 3-miesięcznych zarobków, lecz obejmuje obowiązek naprawienia szkody w pełnej wysokości.
Ryszard Sadlik
sędzia Sądu Rejonowego w Kielcach
W razie umyślnego wyrządzenia szkody przez pracownika jego odpowiedzialność materialna jest znacznie surowsza niż w przypadku, gdy do spowodowania szkody dojdzie wskutek jego winy nieumyślnej. Wskazuje na to art. 122 k.p., według którego w razie winy umyślnej pracownik jest zobowiązany do naprawienia szkody w pełnej wysokości.
Kiedy zachodzi wina umyślna
Kodeks pracy nie definiuje pojęcia winy umyślnej ani winy nieumyślnej. Dlatego też w praktyce określenie, kiedy do powstania szkody doszło z winy umyślnej pracownika, jest dość trudne. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że wina umyślna zachodzi wówczas, gdy pracownik celowo doprowadza do powstania szkody lub przewidując możliwość jej powstania świadomie się na to godzi. Na przykład pracownik z winy umyślnej wyrządza szkodę pracodawcy, gdy kradnie lub przywłaszcza sobie jego mienie lub w celu ułatwienia sobie pracy skraca proces produkcji, przewidując, że w ten sposób produkty pracodawcy będą gorszej jakości i pracodawca może stracić odbiorców towarów. Podobnie wskazywał Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 29 grudnia 1975 r. (V PZP 13/75, OSNCP 1976/2/19), że umyślne niewykonanie przez pracownika jego obowiązków nie wystarczy do przyjęcia umyślności wyrządzenia szkody, gdyż niezbędne jest jeszcze objęcie skutku, tj. szkody, zamiarem sprawcy bezpośrednim lub co najmniej ewentualnym. A zatem do przyjęcia umyślności wyrządzenia szkody konieczne jest takie celowe zachowanie pracownika, którego skutek w postaci szkody pracodawcy jest także objęty zamiarem sprawcy. Przy czym ciężar dowodu, że szkoda powstała z winy umyślnej pracownika, spoczywa na pracodawcy dochodzącym zapłaty odszkodowania. Obciąża go także obowiązek udowodnienia wysokości powstałej szkody. Tak też stwierdził Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z 8 marca 2007 r. (III APa 2/07, niepubl.), podnosząc, że w myśl art. 122 k.p. pracownikowi należy udowodnić (dowód ciąży na pracodawcy) umyślne wyrządzenie szkody i jej wysokość.
