KODEKS PRACY. KOMENTARZ DLA PRAKTYKÓW

Art. 178. § 1. Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Pracownicy w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139.

§ 2. Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139, jak również delegować poza stałe miejsce pracy.

1. Wprowadzone art. 178 k.p. zakazy obejmują okres ciąży oraz okres sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do czterech lat.

2. Zakres podmiotowy ochrony przewidzianej tym przepisem jest zróżnicowany. Zakaz odnoszący się do stanu ciąży dotyczy wyłącznie pracownic - matek. Natomiast zakaz ustanowiony ze względu na potrzebę sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do czterech lat, odnosi się także do pracownika opiekującego się dzieckiem.

3. Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej obowiązuje od chwili przedłożenia pracodawcy zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego stan ciąży. Jeżeli pracownica nie przedstawiła pracodawcy takiego zaświadczenia, a stan ciąży jest widoczny, pracodawca także nie może jej zatrudniać w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej. Zakaz ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że musi być przestrzegany, nawet jeżeli pracownica wyrazi zgodę na pracę w tych godzinach.

4. Pracownicy w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy. W obu przypadkach zakaz ma charakter względny, tzn. może być uchylony za zgodą pracownicy.

 Pracownika opiekującego się dzieckiem w wieku do czterech lat nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, jak również delegować poza stałe miejsce pracy. Zakaz ten ma charakter względny, może być uchylony za zgodą zainteresowanego pracownika. Jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie dziecka są zatrudnieni, z uprawnienia tego może korzystać jedno z nich.