Co to jest działalność socjalna

Jedną z podstawowych powinności pracodawcy wobec pracownika jest działalność socjalna. Pracodawca, stosownie do możliwości i warunków, zaspokaja bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracowników (art. 16 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy; dalej: k.p.). Jest to jedna z podstawowych zasad prawa pracy. Wskazano ją również w obowiązkach pracodawcy jako strony stosunku pracy (art. 94 ust. 8 k.p.). Pracodawca ma obowiązek w szczególności zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników. Tak sformułowane przepisy nie stanowią jednak podstawy roszczenia pojedynczego pracownika, gdy pracodawca troszczy się w sposób niedostateczny o zaspokojenie tych potrzeb. Wtedy należy sięgnąć do prawa wewnątrzzakładowego.

Z ORZECZNICTWA

Artykuły 16 i 94 pkt 8 k.p. nie dają pracownikowi prawa podmiotowego do uzyskania od macierzystego zakładu pracy dofinansowania z funduszu socjalnego do indywidualnie wykupionych - poza tym zakładem - wczasów. Nie można natomiast wykluczyć, że charakter roszczeniowy nada niektórym świadczeniom z funduszu socjalnego tzw. prawo wewnątrzzakładowe. Zależy to jednak od postanowień wewnątrzzakładowych aktów, które są niewątpliwie uzależnione od wielkości funduszu socjalnego i liczby pracowników mających potencjalne prawo do korzystania z niego. Podstawowym aktem wewnątrzzakładowym, który reguluje świadczenia z funduszu socjalnego, jest regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Wyrok SN z 15 lipca 1987 r., sygn. akt I PRN 25/87

Artykuł 2 ustawy o ZFŚS zawiera definicje podstawowych pojęć związanych z działalnością socjalną pracodawcy. Zasadniczo ze środków ZFŚS finansowane są świadczenia niebędące elementem warunków wynagradzania za pracę i nieuzależnione od rodzaju, wyników i jakości wykonywanej pracy.

ZAPAMIĘTAJ!

Od 13 lipca 2013 r. obowiązuje rozszerzona definicja działalności socjalnej. Od tej daty ze środków ZFŚS mogą być finansowane również usługi świadczone na rzecz opieki nad dziećmi sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię.