Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego

Zakres zadań przyznanych samorządowi wyznacza przede wszystkim art. 163 Konstytucji, zgodnie z którym samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. W obrębie struktury samorządu terytorialnego gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu niezastrzeżone dla innych JST (art. 164 ust. 3 Konstytucji).

Należy mieć świadomość, że pojęcie "wszystkie zadania samorządu" jest złożone. Oznaczać może - na przykładzie ustawy o samorządzie gminnym - zadania gminy (art. 7), zadania i właściwość rady gminy (art. 18) oraz zadania wójta, burmistrza, prezydenta miasta (art. 30). Analogiczne rozróżnienie występuje również w pozostałych dwóch ustawach ustrojowych samorządu terytorialnego.

Ustawa o samorządzie gminnym wprowadza generalną klauzulę właściwości rady gminy (wszystkie sprawy w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej). Ustawa o samorządzie powiatowym nie zawiera analogicznej klauzuli, tzn. nie wskazuje, który z organów, stanowiący czy wykonawczy, jest właściwy w sprawach należących do powiatu, które nie zostały jednoznacznie przekazane innemu podmiotowi. Natomiast przepis art. 41 ustawy o samorządzie województwa ustala domniemanie właściwości zarządu województwa we wszystkich sprawach należących do samorządu województwa, niezastrzeżonych na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.

Kompetencje rady gminy

Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie. Jej rolą jest ustalanie generalnych zasad i reguł funkcjonowania gminy.

Art. 18 ustawy o samorządzie gminnym

1. Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej.

2. Do wyłącznej właściwości rady gminy należy:

1) uchwalanie statutu gminy,

2) ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,