Procedury wyboru inwestora prywatnego

Postępowanie PPP zasadniczo różni się od większości procedur stosowanych w sektorze publicznym przy wyłanianiu wykonawców robót budowlanych, dostaw i usług. Bez względu na przyjętą podstawę prawną przyszłej współpracy z inwestorem prywatnym, zwykle opiera się ono na negocjacyjnym trybie wyboru partnera.

Uwagi wstępne

Cały proces przygotowania projektu PPP od strony jednostki publicznej polega na specyfikacji efektu (usługi), jaki sektor publiczny zamierza osiągnąć dzięki współpracy z partnerem. Określeniu narzędzi i zasobów koniecznych do uzyskania tego efektu służą właśnie negocjacje. Obejmują one wszelkie aspekty przyszłego partnerstwa: od kwestii organizacyjnych, przez sprawy techniczno-technologiczne i funkcjonalne, po strukturę finansową, podatkową i prawną projektu. Liczba i czas trwania sesji negocjacyjnych zależą przede wszystkim od stopnia skomplikowania przedsięwzięcia, ale też od profesjonalnego prowadzenia postępowania przez podmiot publiczny. W skromnej polskiej praktyce zdarzały się już postępowania trwające raptem kilka tygodni, były i takie, które kończono po kilkunastu miesiącach. Należy zatem założyć, że średni czas od ogłoszenia postępowania do podpisania umowy z inwestorem prywatnym będzie wynosił około pół roku.

Po sporządzeniu analiz przedrealizacyjnych, dokonaniu rozeznania rynku potencjalnych inwestorów i podjęciu ostatecznej decyzji o realizacji projektu w PPP należy dokonać wyboru odpowiedniej podstawy prawnej wyboru partnera. Przepisy ustawy o PPP i ustawy o koncesjach przewidują łącznie cztery sposoby wyłonienia inwestora, w zależności od struktury prawno-finansowej projektu. Są to:

1) wybór koncesjonariusza w trybie ustawy o koncesjach,

2) wybór partnera prywatnego w trybie ustawy o koncesjach,

3) wybór partnera prywatnego w trybie ustawy o PPP (czyli de facto Pzp)

4) wybór partnera prywatnego w trybie art. 4 ust. 3 ustawy o PPP.

Podjęcie właściwej decyzji o formie i trybie nawiązania współpracy z prywatnym inwestorem stanowi warunek konieczny powodzenia projektu PPP. Decyzja ta powinna zostać podjęta na podstawie wyników przeprowadzonych analiz. W aktualnym stanie prawnym zmiana trybu wyboru inwestora prywatnego w trakcie trwania postępowania jest bowiem niemożliwa i musi prowadzić do jego unieważnienia. Tymczasem w wielu przypadkach strona publiczna, z uwagi na brak możliwości przewidzenia wyniku negocjacji, ma wątpliwości, czy w danym przypadku zastosowanie znajdzie model koncesyjny, PPP w trybie koncesji czy klasyczne partnerstwo publiczno-prywatne. W takich sytuacjach, z uwagi na "pojemność" PPP, należy ogłaszać postępowanie w trybie przepisów Pzp jako najbardziej elastycznych, nadających się do zastosowania w większości przypadków objętych ramami PPP.