Równie traktowanie w zatrudnieniu

Równe traktowanie w zatrudnieniu oznacza niedyskryminowanie zatrudnionych osób w jakikolwiek sposób, bezpośrednio lub pośrednio, z określonych przyczyn. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: k.p.) dokładnie określa te przyczyny, a zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu jest jedną z podstawowych zasad prawa pracy (art. 11³ k.p.).

Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie:

● nawiązania i rozwiązania stosunku pracy,

● warunków zatrudnienia,

● awansowania oraz dostępu do szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych

w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy (art. 18^3a § 1 k.p.).

Jest to katalog otwarty (wskazuje na to zwrot "w szczególności"), co oznacza, że zakazane jest nierówne traktowanie także z jakichkolwiek innych przyczyn. Jednak wymienia się w nim na tyle obszerną listę najczęściej występujących podstaw dyskryminacji, że w praktyce trudno o przypadki wykraczające poza ten katalog.

Doprecyzowaniem podstawowych zasad prawa pracy, które nakazują równe traktowanie pracowników, są przepisy art. 18^3a-18^3e k.p., dotyczące równego traktowania w zatrudnieniu. Zawierają one definicje poszczególnych pojęć z tego zakresu, wskazują działania niestanowiące złamania tej zasady oraz określają roszczenia przysługujące osobie, wobec której pracodawca zakaz ten naruszył.

Naruszenie zasady równego traktowania

W wielu przypadkach dyskryminacja może wynikać nawet z braku kultury osobistej przełożonego, indywidualnych przekonań itp. Może to powodować zarówno zjawisko ("nie zatrudnię pani, bo ma pani dzieci"), jak i ("Przecież wiadomo, że matki małych dzieci często są nieobecne w pracy, są mniej dyspozycyjne i ogólnie jest z nimi więcej kłopotów, więc tak im utrudnię życie, że same się pozwalniają").