Warunek zatrudnienia pracowników wykonawcy na umowy o pracę
W pewnych warunkach zamawiający ma prawo wprowadzenia do treści opisu przedmiotu zamówienia wymogu, aby wykonawca (a także jego podwykonawca) zatrudniał osoby wykonujące czynności przy realizacji zamówienia na podstawie umów o pracę. Jest to stosunkowo nowe rozwiązanie, które wywołuje w praktyce wątpliwości dotyczące zarówno okoliczności, w jakich może zostać zastosowane, jak i szczegółowych zapisów regulujących jego zakres.
Możliwość wprowadzenia przez zamawiającego wymogu dotyczącego zatrudniania pracowników wykonawcy na umowy o pracę został wprowadzony w art. 29 ust. 4 pkt 4 ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (dalej: upzp). Zamawiający może określić w opisie przedmiotu zamówienia wymagania związane z realizacją zamówienia, dotyczące zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez wykonawcę lub podwykonawcę osób wykonujących czynności w trakcie realizacji zamówienia na roboty budowlane lub usługi, jeżeli jest to uzasadnione przedmiotem lub charakterem tych czynności (art. 29 ust. 4 pkt 4 upzp).
Rozwiązanie to obowiązuje dopiero od 19 października 2014 r. Celem wprowadzenia tej regulacji do przepisów upzp było wyeliminowanie przypadków naruszania przepisów prawa pracy przez podmioty zatrudniające. W praktyce gospodarczej występują bowiem sytuacje, w których - zarówno wykonawcy, jak i podwykonawcy - wykorzystują przy realizacji zamówień publicznych pracę osób fizycznych działających pod ich kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez nich wyznaczonym (co odpowiada podstawowym cechom stosunku pracy), lecz zatrudnionych formalnie na podstawie umów cywilnoprawnych (w szczególności umów zlecenia albo o dzieło). Nie można również wykluczyć sytuacji, że osoby działające na rzecz wykonawców lub podwykonawców zamówień publicznych pracują w ramach tzw. szarej strefy.
