Radni w gminie
Radny ma obowiązek kierować się dobrem wspólnoty samorządowej gminy. W tym celu utrzymuje więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami i przyjmuje zgłaszane przez mieszkańców gminy postulaty, przedstawiając je organom gminy do rozpatrzenia. Sam nie jest jednak związany instrukcjami wyborców.
Orzecznictwo jednoznacznie przesądziło o tym, że mandat radnego jest mandatem wolnym. Radny reprezentuje całą wspólnotę samorządową, czyli wszystkich mieszkańców gminy, a nie tylko swój komitet czy tylko swoich wyborców. W związku z tym mieszkańcy gminy nie mogą zmusić radnego do podjęcia ściśle określonych działań. Podobnie, zmuszać do konkretnych działań nie może radnego też sama rada gminy (wyrok WSA w Kielcach z 22 sierpnia 2013 r., sygn. akt II SA/Ke 449/13). Na tym tle można też wskazać, że radny ma prawo i obowiązek kontrolować działania organów gminy, w tym też pracę gminnego prawnika. Prawnik ten musi liczyć się z krytyką, szczególnie podczas sesji. Mało grzeczny sposób wypowiedzi radnego nie narusza dóbr osobistych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 31 marca 2009 r., sygn. akt I ACa 1110/08).
