Czy konieczne jest zaświadczenie z urzędu skarbowego, aby terminowo dopełnić obowiązków wobec KRUS

PROBLEM

RADA

Zaświadczenie z urzędu skarbowego nie jest konieczne, aby terminowo dopełnił Pan swoich obowiązków wobec KRUS. W tym roku już po raz drugi możliwe jest złożenie w KRUS oświadczenia o wysokości należnego podatku za 2012 r. Gdyby spóźnił się Pan z przedstawieniem odpowiedniego dokumentu w KRUS, to - z wyjątkiem przyczyn losowych - zostałby Pan z mocy prawa objęty ubezpieczeniami społecznymi w ZUS, tracąc tym samym prawo do podlegania ubezpieczeniom w systemie rolniczym.

RADA

Rolnik, który podejmuje dodatkowo prowadzenie działalności gospodarczej, zasadniczo traci prawo do podlegania ubezpieczeniom w systemie rolniczym. Musi zgłosić się do ZUS z tytułu prowadzonej działalności i opłacać składki na zasadach obowiązujących wszystkich pozostałych przedsiębiorców. Przepisy umożliwiają jednak, pod pewnymi warunkami, kontynuowanie ubezpieczenia w systemie rolniczym. Wyjątkowo, po spełnieniu łącznie wszystkich warunków wskazanych w art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, rolnik prowadzący pozarolniczą działalność może kontynuować ubezpieczenie w KRUS.

UWAGA!

Możliwość pozostania w rolniczym systemie ubezpieczeniowym dotyczy tylko rolników prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Działalność gospodarcza rolnika

Pozarolnicza działalność gospodarcza jest to - w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników - działalność prowadzona na terytorium Polski przez osoby fizyczne na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, z wyłączeniem:

● wspólników spółek prawa handlowego,

● osób prowadzących działalność w zakresie wolnego zawodu:

- w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,

- z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sprawdź definicję działalności gospodarczej w Encyklopedii księgowego na www.inforfk.pl

Warunki ubezpieczenia w KRUS

Możliwość pozostania w rolniczym systemie ubezpieczeniowym z reguły oznacza dla przedsiębiorcy znaczne oszczędności na zobowiązaniach składkowych. Takie prawo przysługuje rolnikowi, który:

● podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie, z mocy ustawy, nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata,

● złoży w KRUS oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia rolników w terminie 14 dni od dnia podjęcia działalności lub współpracy (oświadczenie można złożyć na wniosku o wpis do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej CEIDG-1),

● nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospodarstwie rolnym (praca jest wykonywana w gospodarstwie obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub w dziale specjalnym produkcji rolnej),

● nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym,

● nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych,

● wykazał, że należny podatek dochodowy za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekroczył kwoty granicznej, wskazanej w obwieszczeniu Ministra Rolnictwa (kwota graniczna podatku za 2012 r. wynosi 3011 zł).

UWAGA!

Roczna kwota graniczna wysokości podatku z tytułu działalności pozarolniczej za 2012 r., której przekroczenie powoduje wyłączenie rolnika-przedsiębiorcy z rolniczego systemu ubezpieczeń i objęcie ubezpieczeniami w ZUS, wynosi 3011 zł.

Oświadczenie zamiast zaświadczenia

Ostatniego z wymienionych obowiązków może Pan w tym roku, już po raz drugi, dopełnić bez konieczności uzyskania zaświadczenia z urzędu skarbowego. Zamiast zaświadczenia, którego być może i tak nie zdąży Pan już uzyskać, może Pan złożyć w KRUS własne oświadczenie, że kwota należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy nie przekroczyła rocznej kwoty granicznej. Taka możliwość została wprowadzona na mocy tzw. pierwszej ustawy deregulacyjnej (art. 6 ustawy z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, Dz.U. Nr 106, poz. 622 ze zm.).

UWAGA!

Zamiast zaświadczenia z urzędu skarbowego o wysokości podatku należnego z działalności pozarolniczej za 2012 r. rolnik może złożyć w KRUS własne oświadczenie o nieprzekroczeniu kwoty granicznej 3011 zł.

Wzór oświadczenia o kwocie należnego podatku za 2012 r.

Po przekroczeniu terminu - obowiązkowy ZUS

Termin na złożenie zaświadczenia/oświadczenia upływa 31 maja br. Jeżeli nie dotrzyma go Pan lub kwota należnego podatku z Pana działalności przekroczy obowiązujący za 2012 r. limit 3011 zł, zostanie Pan z mocy prawa wyłączony z ubezpieczenia w KRUS (art. 5a ust. 4 i 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników) i objęty ubezpieczeniami społecznymi w systemie powszechnym. Od 1 czerwca br. będzie Pan musiał zgłosić się do ubezpieczeń w ZUS, wskazując jako tytuł ubezpieczenia prowadzoną przez siebie działalność. Przepisy o ubezpieczeniu społecznym rolników umożliwiają co prawda wnioskowanie w KRUS o przywrócenie terminu na złożenie odpowiedniego dokumentu (zaświadczenia z urzędu skarbowego lub własnego oświadczenia), ale jest to możliwe tylko w odniesieniu do osób, które nie dopełniły obowiązku wskutek niezależnych od siebie, nieprzewidzianych zdarzeń losowych. Obowiązek udowodnienia takich okoliczności spoczywa na rolniku, który wnioskuje o przywrócenie terminu. W Pana przypadku występowanie z wnioskiem o przywrócenie terminu nie będzie potrzebne, jeżeli na czas złoży Pan w KRUS stosowne oświadczenie.

Podstawa prawna:

● art. 5a ust. 1, ust. 3, ust. 4, ust. 6, ust. 7 i ust. 10 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291; ost.zm. Dz.U. z 2012 r., poz. 1529

● obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30 kwietnia 2012 r. w sprawie rocznej kwoty granicznej - M.P. z 2012 r., poz. 274

Joanna Stolarska

ekspert prawa ubezpieczeń społecznych, redaktor MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, autorka licznych publikacji i opracowań z zakresu składkowego, były wieloletni pracownik ZUS