Nowe rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podmiotom

Nowe rozporządzenie określa odrębną procedurę zwrotu dla podmiotów uprawnionych z państw członkowskich, odrębną zaś dla podmiotów uprawnionych spoza Unii Europejskiej.

Definicje rozporządzenia (§ 2)

Nowością jest wprowadzenie słowniczka w § 2 rozporządzenia w sprawie zwrotu. Na potrzeby rozporządzenia (i zwrotu VAT) zostały w nim zdefiniowane niektóre pojęcia, takie jak:

● zwrot podatku,

● podmiot uprawniony z państw członkowskich Wspólnoty Europejskiej,

● podmiot uprawniony z państw trzecich,

● państwo członkowskie siedziby,

● kraj siedziby,

● naczelnik urzędu skarbowego,

● urząd skarbowy.

Warunki zwrotu (§ 3)

W stosunku do warunków określonych poprzednio obowiązującymi przepisami warunki zwrotu VAT nie uległy zmianie. Różnice w brzmieniu przepisów § 3 rozporządzenia w sprawie zwrotu (w porównaniu z przepisami § 2 poprzedniego rozporządzenia w sprawie zwrotu) wynikają jedynie z wykorzystania w jego treści pojęć ze słowniczka rozporządzeniowego.

W przepisach nowego rozporządzenia brak jest już odpowiednika § 3 ust. 1 poprzedniego rozporządzenia. Przepis ten stanowił, że podatnikom nie przysługuje zwrot podatku od towarów i usług, w odniesieniu do których nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego. Obecnie przepis ten został przeniesiony do art. 89 ust. 1c pkt 3 ustawy o VAT. Nadal więc zwrot VAT przysługuje tylko w tych przypadkach, w których podatnikom przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Termin zwrotu (§ 5 ust. 1)

W § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwrotu Minister Finansów określił, za jaki okres podmioty uprawnione mogą wystąpić o zwrot podatku. Nowością jest wprowadzenie zapisu wprost dopuszczającego składanie wniosku o zwrot za okres krótszy niż ostatnie 3 miesiące roku. Wcześniej możliwość taka pośrednio wynikała z § 4 ust. 2 pkt 2 poprzedniego rozporządzenia w sprawie zwrotu.

Minimalne kwoty zwrotu (§ 5 ust. 2)

W § 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie zwrotu Minister Finansów podwyższył minimalne kwoty wnioskowanego zwrotu. Od 1 stycznia 2010 r. kwota wnioskowanego zwrotu nie może być niższa niż kwota stanowiąca równowartość w złotych:

1) 400 euro (poprzednio 200 euro) - w przypadku gdy wniosek dotyczy okresu krótszego niż rok podatkowy, ale nie krótszego niż 3 miesiące,

2) 50 euro (poprzednio 25 euro) - w przypadku gdy wniosek dotyczy całego roku podatkowego lub okresu krótszego niż ostatnie 3 miesiące tego roku.

Zmieniły się przy tym zasady przeliczania powyższych kwot. Obecnie ich przeliczenia dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wystawienia faktury (§ 5 ust. 4 rozporządzenia w sprawie zwrotu). Poprzednio był to średni kurs euro obowiązujący w ostatnim dniu okresu, za jaki składany jest wniosek.

Nowością - w porównaniu z treścią poprzedniego rozporządzenia w sprawie zwrotu - są § 5 ust. 3 oraz § 6 rozporządzenia w sprawie zwrotu. Przepisy te stanowią, że:

● zwrot podatku zawartego w cenach towarów i usług nabytych przez podmioty uprawnione obejmuje kwotę podatku określoną w fakturze, a w przypadku importu towarów w dokumencie celnym - dokumentujących dokonanie zakupu w okresie, za który składany jest wniosek (§ 5 ust. 3),

● w przypadku gdy podmioty uprawnione działają w sprawie zwrotu VAT przez pełnomocnika, do działań pełnomocnika mają odpowiednio zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej. Pełnomocnictwo w takich przypadkach należy złożyć w Drugim Urzędzie Skarbowym Warszawa-Śródmieście z odpowiednim wyprzedzeniem, nie później niż w dniu poprzedzającym dzień złożenia wniosku (§ 6 w zw. z art. 2 pkt 7).

Zwrot podatku podmiotom uprawnionym z państw członkowskich Unii Europejskiej (§ 7-10)

Podmioty uprawnione posiadające siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju wniosek o zwrot składają za pomocą środków komunikacji elektronicznej (art. 89 ust. 1d pkt 1 ustawy o VAT). Warunki, terminy i tryb dokonywania zwrotu na podstawie takiego wniosku określają przepisy § 7-10 rozporządzenia w sprawie zwrotu.

Wnioski te są składane za pośrednictwem administracji podatkowej państwa członkowskiego, w którym podmiot uprawniony posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania. Analogicznie - polscy podatnicy składają wnioski o zwrot VAT w innych państwach członkowskich za pośrednictwem polskiej administracji podatkowej. Wnioski te są składane do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście (§ 7 ust. 1 i 2 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia w sprawie zwrotu).

Wnioski należy składać w języku polskim, nie później niż do dnia 30 września roku następującego po roku, którego wniosek dotyczy (§ 7 ust. 3 rozporządzenia w sprawie zwrotu), a więc w terminie o trzy miesiące dłuższym niż do końca 2009 r. (§ 5 ust. 2 poprzedniego rozporządzenia w sprawie zwrotu). Informacje, jakie powinien zawierać wniosek, oraz sposób opisu niektórych informacji określa załącznik nr 1 do rozporządzenia w sprawie zwrotu.

Wraz z wnioskiem podmiot uprawniony powinien przekazać (również za pośrednictwem administracji podatkowej "swojego" państwa członkowskiego za pomocą środków komunikacji elektronicznej) kopie faktur lub dokumentów celnych. Nowością wynikającą z obecnego rozporządzenia w sprawie zwrotu jest wyłączenie z tego obowiązku sytuacji, gdy:

1) podstawa opodatkowania podana w fakturze lub w dokumencie celnym nie przekracza równowartości w złotych 1000 euro oraz

2) podstawa opodatkowania podana w fakturze stwierdzającej nabycie paliwa nie przekracza równowartości w złotych 250 euro.

Do przeliczenia tych kwot należy stosować średni kursu euro ogłaszany przez Narodowy Bank Polski, obowiązujący w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wystawienia faktury (§ 7 ust. 5 w zw. z § 5 ust. 4 rozporządzenia w sprawie zwrotu).

Skutki zmiany proporcji zwrotu VAT

Przepisy ustawy o VAT obowiązujące od 1 stycznia 2010 r. umożliwiają podmiotom uprawnionym uzyskiwanie zwrotu podatku w proporcji, w jakiej towary lub usługi związane są z wykonywaniem czynności dających prawo do odliczenia VAT (art. 89 ust. 1b ustawy o VAT). Jeśli proporcja taka ulegnie zmianie po złożeniu wniosku, podatnik dokonuje:

● korekty kwoty podatku do zwrotu we wniosku za kolejny rok (art. 89 ust. 1e pkt 1 ustawy o VAT) lub

● składa korektę wniosku o zwrot podatku - jeśli w kolejnym roku nie składa wniosku o zwrot (art. 89 ust. 1e pkt 2 ustawy o VAT).

Konsekwencje złożenia takiej korekty określają przepisy § 7 ust. 7 i 8 rozporządzenia w sprawie zwrotu. Jeżeli podmiot uprawniony składa korektę wniosku o zwrot podatku, naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję, w której określa kwotę tego zmniejszenia. Kwotę tę podatnik powinien wpłacić do urzędu skarbowego w terminie 10 dni od dnia otrzymania decyzji.

Jeżeli w wyniku korekty powstała kwota podatku zwiększająca kwotę zwrotu, kwota ta podlega zwrotowi z urzędu skarbowego.

Decyzja o wysokości kwoty zwrotu VAT

Decyzję o wysokości uznanej kwoty zwrotu naczelnik urzędu skarbowego powinien wydać w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami (§ 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwrotu). Termin ten może być jednak wydłużony (nawet do 8 miesięcy od dnia otrzymania wniosku wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami), jeśli naczelnik urzędu skarbowego zażąda dostarczenia "dodatkowych informacji" lub "dalszych dodatkowych informacji" (§ 8 ust. 2-5 rozporządzenia w sprawie zwrotu).

Zwrot uznanej kwoty podatku następuje nie później niż w terminie 10 dni od dnia wydania tej decyzji (§ 8 ust. 6 rozporządzenia w sprawie zwrotu). Zwrot ten dokonywany jest w złotych polskich na rachunek bankowy podmiotu uprawnionego z państw członkowskich Wspólnoty Europejskiej w kraju albo w państwie członkowskim siedziby lub - co jest nowością - w innym państwie członkowskim (§ 9 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwrotu). Jeżeli zwrot podatku jest dokonywany na rachunek w państwie członkowskim siedziby podmiotu uprawnionego lub w innym państwie członkowskim, urząd skarbowy nie ponosi kosztów związanych z dokonaniem tego zwrotu (§ 9 ust. 2 rozporządzenia w sprawie zwrotu). Koszty te pomniejszają kwotę zwrotu określonego w decyzji o wysokości uznanej kwoty zwrotu podatku (§ 9 ust. 3 rozporządzenia w sprawie zwrotu). Wynika z tego, że koszty zwrotu na rachunek bankowy podmiotu uprawnionego w kraju są pokrywane przez organ podatkowy (tj. nie pomniejszają kwoty zwrotu przysługującego podmiotowi uprawnionemu).

Zwrot podmiotom uprawnionym spoza Unii Europejskiej (§ 11-14)

Zasady zwrotu podatku podmiotom uprawnionym spoza Unii Europejskiej są zbliżone do obowiązujących do końca 2009 r. Zmiany polegają na:

1) wydłużeniu terminu złożenia wniosku do 30 września roku następującego po roku podatkowym, którego wniosek dotyczy (§ 11 ust. 2 rozporządzenia w sprawie zwrotu),

2) określeniu konsekwencji złożenia korekty wniosku o zwrot, o której mowa w art. 89 ust. 1e pkt 2 ustawy o VAT (§ 11 ust. 7 w zw. z § 7 ust. 7 i 8 rozporządzenia w sprawie zwrotu),

3) określeniu nowych terminów do wydania decyzji o wysokości uznanej kwoty zwrotu oraz zasad, na jakich naczelnik urzędu skarbowego żąda dostarczenia dodatkowych informacji i dalszych dodatkowych informacji - odpowiednie zastosowanie mają w tym zakresie przepisy § 8 rozporządzenia w sprawie zwrotu (§ 12 ust. 2 rozporządzenia w sprawie zwrotu).

Skutki korekty zostały opisane w części artykułu pt. "Skutki zmiany proporcji zwrotu VAT". Natomiast terminy wydania decyzji zostały opisane w części artykułu pt. "Decyzja o wysokości kwoty zwrotu VAT".

● rozporządzenie Ministra Finansów z 24 grudnia 2009 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom - Dz.U. Nr 224, poz. 1801

Tomasz Krywan

doradca podatkowy