Podatek odroczony

Podatek odroczony (odroczony podatek dochodowy) to mechanizm księgowy wynikający z różnic pomiędzy zasadami rachunkowości a przepisami podatkowymi. W praktyce oznacza to, że przychody i koszty mogą być ujmowane w różnych okresach dla celów rachunkowych (sprawozdawczych) i dla celów podatkowych. Te rozbieżności powodują, że wynik finansowy brutto spółki różni się od podstawy opodatkowania CIT za dany okres. Aby zapewnić zgodność z zasadą współmierności przychodów i kosztów, jednostka powinna ująć część odroczoną podatku dochodowego tak, by obciążenie podatkowe w sprawozdaniu finansowym odzwierciedlało bieżący podatek za dany rok oraz przyszłe skutki podatkowe zdarzeń ujętych w bieżącym okresie.

Podatek odroczony składa się z dwóch elementów:

• rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego – kwota przyszłego zobowiązania podatkowego (podatku do zapłaty w przyszłości) wynikającego z obecnych różnic między wartością bilansową a podatkową (tzw. dodatnich różnic przejściowych);
• aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego – kwota przyszłego zmniejszenia zobowiązania podatkowego (podatku do odzyskania lub zaoszczędzenia w przyszłości) wynikającego z bieżących ujemnych różnic przejściowych. Aktywo z tytułu odroczonego podatku obejmuje także kwoty związane z podatkowymi stratami możliwymi do odliczenia w przyszłości oraz niewykorzystanymi ulgami podatkowymi.

Podstawę prawną stanowi art. 37 ust. 1 ustawy o rachunkowości, zgodnie z którym jednostka tworzy rezerwę i ustala aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego właśnie w związku z występowaniem przejściowych różnic między wartością bilansową aktywów/pasywów a ich wartością podatkową oraz w związku z poniesioną stratą podatkową możliwą do odliczenia w przyszłości. Szczegółowe zasady ujęcia, wyceny i prezentacji podatku odroczonego rozwija Krajowy Standard Rachunkowości nr 2 „Podatek dochodowy” (KSR 2).

Przejście z wyniku brutto do wyniku netto (bilansowo)

= wynik finansowy brutto

– (minus) podatek dochodowy bieżący