Konsolidacja sprawozdań finansowych (cz. 2)

W poprzednim numerze omówiliśmy zasady sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego w sytuacji, gdy spółka dominująca posiada pełną kontrolę – 100% udziałów w jednostkach zależnych. W tej części przyglądamy się bardziej złożonemu przypadkowi, gdy pakiet udziałów jest mniejszy, a w strukturze pojawiają się udziałowcy mniejszościowi. Wyjaśniamy, jak ująć ich interes w sprawozdaniu, jakie metody wyceny stosować i jakie pułapki mogą pojawić się w procesie konsolidacji.

Udziały niekontrolujące (ang. non-controlling interests, NCI) to część kapitału własnego jednostki zależnej, która nie należy do spółki dominującej. Występują, gdy udział w kapitale nie przekracza 100%, a pozostała część należy do innych inwestorów. Zgodnie z MSSF 10 oraz KSR 7 w skonsolidowanym bilansie NCI prezentuje się oddzielnie w kapitale własnym, obok kapitału przypadającego właścicielom jednostki dominującej. W rachunku zysków i strat odpowiednią część wyniku przypisuje się udziałowcom niekontrolującym, co pozwala wiernie odzwierciedlić rozdział praw ekonomicznych w grupie kapitałowej.

Przykład konsolidacji sprawozdań finansowych – jednostka dominująca posiada 80% udziałów w jednostce zależnej

Rozważamy prostą grupę kapitałową składającą się z jednostki dominującej P oraz jednostki zależnej S, w której P posiada 80% udziałów w kapitale S (pozostałe 20% to udziały mniejszościowe/niedominujące). Poniżej przedstawiono uproszczone, jednostkowe sprawozdania finansowe obu spółek – bilans oraz rachunek zysków i strat – sporządzone na ten sam dzień bilansowy (np. 31 grudnia), przed dokonaniem konsolidacji.

Przykład ma na celu zaprezentowanie procesu konsolidacji metodą pełną (pełne połączenie pozycji bilansowych i wynikowych jednostki zależnej z jednostką dominującą), obejmującego: