Weryfikacja sald
Ostatnia, wymieniona w art. 26 ust. 1 pkt 3, metoda inwentaryzacji polega na porównaniu zapisów dokonanych w księgach rachunkowych jednostki z odpowiednimi dokumentami źródłowymi i weryfikacji wartości tych składników. Jednostki ustalają wielkość ich poszczególnych składników aktywów i pasywów wynikającą z różnorodnych dokumentów źródłowych i porównują je z danymi ujętymi w księgach rachunkowych - przy czym stan wynikający z dokumentacji uznaje się za stan rzeczywisty (przyjmuje się domniemanie, że dowody księgowe są rzetelne, czyli zgodne z rzeczywistością). Metodę tę stosuje się w przypadku składników aktywów i pasywów, które ze względów technicznych nie mogą być zinwentaryzowane metodą spisu z natury albo uzgodnienia salda, ponieważ byłoby to niewykonalne (np. inwentaryzacja budowli podziemnych czy inwentaryzacja należności i zobowiązań od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej). Metodę tę stosuje się także jako metodę zastępczą w tych przypadkach, gdy dany składnik aktywów podlega inwentaryzacji metodą spisu z natury lub uzgodnienia sald z kontrahentami, ale z uzasadnionych przyczyn zastosowanie tych metod w danym przypadku jest niewykonalne. Dzięki temu metoda weryfikacji sald zapewnia przeprowadzenie w sposób pełny inwentaryzacji okresowej wszystkich aktywów i pasywów jednostki.
Składniki aktywów i pasywów podlegające inwentaryzacji w drodze weryfikacji salda są wymienione w art. 26 ust. 1 pkt 3 uor. Należą do nich:
● środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony,
● grunty,
● prawa zakwalifikowane do nieruchomości,
● należności sporne i wątpliwe,
● należności i zobowiązania wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych,
● należności i zobowiązania z tytułów publicznoprawnych,
● inne aktywa i pasywa niewymienione wprost w art. 26 ust. 1 pkt 1 i 2 uor,
● aktywa i pasywa wymienione wprost w art. 26 ust. 1 pkt 1 i 2 uor - jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe.
