Zasady wyceny a przypadki szczególne

Do szczególnych przypadków można zaliczyć wycenę:

● różnic kursowych,

● materiałów,

● należności,

● rezerw,

● rozliczeń międzyokresowych.

1. Różnice kursowe i ich wycena kwartalna

W każdej jednostce sektora finansów publicznych wszystkie operacje gospodarcze wyrażone w walucie obcej wymagają przeliczenia przed ich wprowadzeniem do ksiąg rachunkowych (art. 21 ust. 3 uor).

Należności i zobowiązania w walutach obcych wprowadza się do ksiąg rachunkowych po ich przeliczeniu według kursu średniego ogłoszonego dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego dzień ich powstania.

W sytuacji gdyby takie rozrachunki na dzień bilansowy nie zostały uregulowane, przelicza się je po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez NBP. Obowiązek ten wynika wprost z art. 30 ust. 1 pkt 1 uor.

Jeżeli kurs waluty z dnia zarachowania należności lub zobowiązania różni się od średniego kursu waluty obowiązującego na dzień bilansowy, powstaną różnice kursowe dodatnie bądź ujemne.

Dodatnie różnice kursowe powstają, gdy kurs na dzień (zarachowania) powstania:

● należności jest mniejszy od kursu średniego NBP na dzień bilansowy,

● zobowiązania jest większy od kursu średniego NBP na dzień bilansowy.

Natomiast ujemne różnice kursowe powstają, gdy kurs na dzień (zarachowania) powstania:

● należności jest większy od kursu średniego NBP na dzień bilansowy,

● zobowiązania jest mniejszy od kursu średniego NBP na dzień bilansowy.

Różnice kursowe na rozrachunkach wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny, uor nakazuje zaliczać odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych, jeśli nie mają związku z prowadzoną inwestycją (budowa albo rozbudowa środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej). Dla jednostki oznacza to, że różnice kursowe wpływają na wynik finansowy jednostki i są wykazywane w odpowiedniej pozycji rachunku zysków i strat z zastrzeżeniem inwestycji rozumianych jako budowa albo rozbudowa środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, z tym że po przyjęciu do użytkowania ww. składników różnice kursowe dotyczące nieuregulowanych zobowiązań z tytułu ich zakupu zalicza się odpowiednio do przychodów bądź kosztów finansowych. W takiej sytuacji nie mogą one korygować ceny nabycia bądź kosztu wytworzenia środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej.