Wartość początkowa środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
Rozdział V
Największej uwagi podatnika w zakresie amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wymaga ustalenie wartości początkowej. Wartość początkowa środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej stanowi bowiem podstawę do określania odpisów amortyzacyjnych.
UWAGA!
Błędne określenie wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej może prowadzić do zawyżenia bądź zaniżenia wysokości odpisów amortyzacyjnych, a tym samym do powstania zaległości podatkowych.
Ustawa o CIT przewiduje cztery podstawowe sposoby pozyskania środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych (a więc także konieczności określenia jego wartości początkowej). Są to:
● nabycie,
● wytworzenie we własnym zakresie,
● przekształcenie przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową,
● otrzymanie majątku w drodze likwidacji osoby prawnej bądź w drodze likwidacji spółki niebędącej osobą prawną.
Schemat. Klasyfikacja możliwych sposobów pozyskania środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych

Określenie wartości początkowej zależy od sposobu pozyskania środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych. W zależności od sposobu ich nabycia wartość początkową można określić jako:
1) w razie odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia;
2) w razie częściowo odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia powiększoną o wartość przychodu określonego dla nabyć częściowo odpłatnych zgodnie z art. 12 ust. 5a ustawy o CIT;
3) w razie wytworzenia we własnym zakresie - koszt wytworzenia;
4) w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób - wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości;
5) w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną:
a) wartość początkową określoną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wspólnika wnoszącego wkład - jeżeli przedmiot wkładu był amortyzowany u wspólnika wnoszącego wkład,
