Wyrok NSA z dnia 25 stycznia 2011 r., sygn. II FSK 1664/09

Organ podatkowy wysokość przychodu podatnika ustala na podstawie znamion zewnętrznych, tj. wydatków świadczących o sytuacji ekonomicznej podatnika. W tym celu przyrównuje wysokość wydatków, jakie podatnik poniósł w ciągu roku podatkowego, do uzyskanych przychodów, zarówno opodatkowanych, jak i zwolnionych z opodatkowania, oraz zasobów finansowych, które zgromadził wcześniej, pod warunkiem jednak, że pochodzą one ze źródeł przychodów uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), Sędzia NSA Anna Maria Świderska, Protokolant Anna Dziosa, po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 27 listopada 2008 r. sygn. akt I SA/Bk 322/08 w sprawie ze skargi J. D. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 8 lipca 2008 r. nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2005 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od J. D. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w B. kwotę 5.400 (słownie: pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, 3) przyznaje od Skarbu Państwa (Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku) na rzecz doradcy podatkowego A. K. kwotę 5.400 (słownie: pięć tysięcy czterysta) złotych powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 27 listopada 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w sprawie o sygnaturze akt I SA/Bk 322/08, oddalił skargę J.D. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 8 lipca 2008 roku w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu osiągnięcia przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2005 rok. Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że decyzją z dnia 4 kwietnia 2007 roku Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. ustalił J.D. zobowiązanie w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu osiągnięcia przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2005 r. w kwocie 358.735 zł. Po rozpatrzeniu odwołania decyzją z dnia 27 września 2007 r. Dyrektor Izby Skarbowej w B. uchylił w/w decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji z zaleceniem przeprowadzenia postępowania dowodowego w zakresie ustalenia, jakie zasoby finansowe i majątkowe małżonkowie J.i M. D. posiadali na dzień 01.01.2005 r. i 31.12.2005 r. Organ wskazał też na konieczność rozpatrzenia wniosków dowodowych zawartych w odwołaniu. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. decyzją z dnia 19 marca 2008 roku ustalił skarżącemu zobowiązanie w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu osiągnięcia przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2005 r. w kwocie 358.714 zł. Na podstawie informacji zawartych w oświadczeniach o poniesionych wydatkach oraz o stanie majątkowym na dzień 01.01.2005 r. złożonych przez małżonków D., a także innych dowodach, takich jak informacje udzielane przez organy administracji oraz dokumenty bankowe organ ustalił, że małżonkowie J.i M. D. osiągnęli w 2005 r. dochody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów, ponieważ poniesione przez nich w roku podatkowym wydatki i wartość zgromadzonego w tym roku mienia nie znajdują pokrycia w przychodach i dochodach uzyskanych w roku podatkowym oraz mieniu zgromadzonym w latach poprzednich. Organ zaznaczył, iż z uwagi, że małżonkowie D. z dniem 18.11.2005 r. ustanowili rozdzielność majątkową, należało poczynić odrębne wyliczenia za okres od 01.01.2005 r. do 17.11.2005 r. oraz za okres od 18.11.2005 r. do 31.12.2005 r. Organ w celu ustalenia faktycznej wysokości środków finansowych, którymi skarżący w roku 2005 mógł dysponować w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą dokonał rozliczenia rzeczywiście uzyskanych z tej działalności wpływów finansowych i faktycznie poniesionych w związku z tą działalnością wydatków. Ostatecznie organ ustalił za okres, w którym istniała między małżonkami wspólność majątkowa wpływy środków pieniężnych z tytułu działalności gospodarczej na kwotę 1.528.049,84 zł oraz wydatki tych środków w kwocie 2.513.045,51 zł, zaś w okresie rozdzielności majątkowej wpływy w kwocie 2.774 zł i wydatki w kwocie 8.938,92 zł. Organ dokonał w tym zakresie analizy adnotacji na fakturach, dołączonych do faktur dowodów KP, a także przelewów bankowych. W tak ustalonym stanie faktycznym, uwzględniając również inne dochody uzyskane w 2005 r. przez małżonków, w szczególności z emerytur i pasieki oraz stan środków pieniężnych na rachunkach bankowych skarżącego na 31.12.2005 r., a także wartość posiadanego mienia na dzień 01.01.2005 r. Dyrektor UKS ustalił wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach w wysokości 856.876,91 zł w okresie wspólności majątkowej oraz 49.846,57 zł w okresie rozdzielności majątkowej. Następnie biorąc do podstawy opodatkowania, w pierwszym przypadku połowę nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów małżonków D. oraz kwotę przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów skarżącego w okresie rozdzielności majątkowej ustalił zobowiązanie podatkowe w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych według stawki 75%. Dyrektor Izby Skarbowej w B. zaskarżoną do Sądu decyzją z dnia 8 lipca 2008 roku utrzymał decyzję organu pierwszej instancji w mocy.