Wyrok NSA z dnia 13 marca 2019 r., sygn. II OSK 3594/18

Egzekucyjne postępowanie

Dnia 13 marca 2019 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak Sędziowie: sędzia NSA Paweł Miładowski sędzia del. WSA Kazimierz Bandarzewski (spr.) Protokolant: asystent sędziego Tomasz Bogdan Godlewski po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2019 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej K. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 10 stycznia 2017 r. sygn. akt II SA/Łd 778/16 w sprawie ze skargi K. M. na decyzję Wojewody Łódzkiego z dnia (...) lipca 2016 r. nr (...) w przedmiocie umorzenia postępowania dotyczącego orzeczenia o niezbędności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 stycznia 2017 r. sygn. akt II SA/Łd 778/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę K. M. na decyzję Wojewody Łódzkiego z dnia (...) lipca 2016 r. nr (...) znak (...) w przedmiocie umorzenia postępowania dotyczącego orzeczenia o niezbędności wejścia na teren sąsiedniej nieruchomości.

Sąd pierwszej instancji kontrolując decyzję Wojewody Łódzkiego z dnia (...) lipca 2016 r. nie dopatrzył się uchybień, które obligowałyby do wyeliminowania przedmiotowego rozstrzygnięcia z obrotu prawnego, a dostrzeżone nie miały wpływu na jego prawidłowość.

Przywołaną decyzją Wojewoda Łódzki wskazując jako podstawę prawną art. 138 § 2 K.p.a. uchylił zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji i umorzył postępowanie w sprawie.

Sąd pierwszej instancji uznał, że słuszny jest zarzut skargi dotyczący wskazania przez Wojewodę Łódzkiego niewłaściwej podstawy prawnej. W przekonaniu Sądu prawidłową podstawę prawną kontrolowanej decyzji winien stanowić art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a., ponieważ umożliwia on organowi odwoławczemu uchylenie zaskarżonej decyzji organu pierwszej instancji w całości albo w części i w tym zakresie orzeczenie co do istoty sprawy bądź w przypadku uchylenia decyzji - umorzenie postępowania organu pierwszej instancji. Natomiast kwalifikacja prawna z art. 138 § 2 K.p.a. (jaką przywołał organ) pozbawiona jest podjęcia rozstrzygnięcia na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a. Regulacja prawna zawarta w art. 138 § 2 K.p.a. przewiduje w określonych przypadkach uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Sąd pierwszej instancji po analizie zgromadzonego w aktach administracyjnych materiału dowodowego i argumentów zaskarżonego aktu doszedł do wniosku, że mimo wskazanego uchybienia decyzja została wydana prawidłowo. Nie doszło do naruszenia przepisów postępowania w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1c P.p.s.a. Sąd pierwszej instancji biorąc pod uwagę poglądy doktryny i orzecznictwa stwierdził, że w niniejszej sprawie zaistniała przesłanka bezprzedmiotowości postępowania skutkująca możliwością uchylenia decyzji organu I instancji i umorzenia postępowania pierwszej instancji w całości w oparciu o art. 138 § 1 pkt 2 w związku z art. 105 § 1 K.p.a. Sąd określił, że decyzja o umorzeniu postępowania nie rozstrzyga o materialnoprawnych uprawnieniach i obowiązkach strony. Wywiera inny skutek, a mianowicie przyjmuje, że nie ma przesłanek do merytorycznego orzekania co do istoty sprawy. Skutki tej decyzji mają charakter procesowy i wobec tego nie kształtuje się stosunek materialnoprawny. Art. 138 § 1 pkt 2 K.p.a. wprowadza wyjątek od zasady obowiązku rozstrzygnięcia istoty sprawy, pozwalając organowi odwoławczemu ma ograniczenie się tylko do wyeliminowania decyzji organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy nie ma swobody w wyborze tego sposobu zakończenia postępowania odwoławczego. Ograniczenie wypływa z kryterium umorzenia postępowania prowadzonego przez organ pierwszej instancji, a zatem tylko do przypadków, gdy to postępowanie było bezprzedmiotowe (zob. wyrok NSA z 12 października 2012 r. sygn. akt lI GSK 1099/12; wyrok NSA z 12 września 2012 r. sygn. akt II GSK 1096/12; wyrok NSA z 11 maja 2012 r. sygn. akt II OSK 327/11).