Wyrok NSA z dnia 3 listopada 2022 r., sygn. III FSK 1042/21

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Stachurski (sprawozdawca), Sędzia NSA Dominik Gajewski, Sędzia WSA (del.) Mirella Łent, po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 marca 2019 r. sygn. akt I SA/Po 989/18 w sprawie ze skargi K. G na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 września 2018 r. nr 0111-KDIB2-2.4014.89.2018.4.PB w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1. Wyrok sądu pierwszej instancji.

Wyrokiem z 6 marca 2019 r., I SA/Po 989/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu po rozpoznaniu skargi K. G. (dalej jako: "skarżąca") na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 września 2018 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.89.2018.4.PB, w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych, uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną i orzekł o kosztach postępowania.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej skarżąca wskazała, że jest przedsiębiorcą zwolnionym z podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm., dalej jako: "u.p.t.u."). W najbliższym czasie zamierza poszerzyć prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą i nabywać wierzytelności trudne, po cenie ustalonej przez strony umowy. Wierzytelności te dotyczyć będą roszczeń odszkodowawczych, przede wszystkim majątkowych, transportowych, zdrowotnych. Nabywane wierzytelności będą wymagalne w dacie ich nabycia. Transakcje będą zawierane głównie z osobami fizycznymi, ale skarżąca nie wyklucza sporadycznych transakcji zakupu wierzytelności od przedsiębiorcy. Nabycie wierzytelności będzie następować w drodze umowy sprzedaży, na podstawie której będzie dochodziło do cesji wierzytelności. Cena wierzytelności będzie ustalona poniżej jej wartości nominalnej i uzależniona będzie od ryzyka oraz ewentualnych kosztów odzyskania odszkodowań od ubezpieczycieli. Cesja podpisana przez skarżącą z cedentem będzie miała charakter definitywny, cedent pozbędzie się prawa do dysponowania tą wierzytelnością, nie będzie już mógł dochodzić tego odszkodowania we własnym imieniu i na własną rzecz. Wnioskodawczyni natomiast zakupi wierzytelność na własne ryzyko i we własnym imieniu. Uzyskane przez skarżącą świadczenia będą wpływały wyłącznie na jej rzecz i na jej konto. Cena zakupu wierzytelności nie będzie zawierać żadnego wynagrodzenia, ani jakichkolwiek innych świadczeń na rzecz zbywcy, poza ceną nabycia wierzytelności. Nie będzie możliwe przeniesienie zwrotne nabytych wierzytelności.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym, skarżąca wyraziła pogląd, że nabycie wierzytelności będzie powodować po jej stronie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawych z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. z datą umowy cesji, a nie będzie powodować opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W ocenie skarżącej, cesja wierzytelności po cenie niższej, niż wartość nominalna, zawierająca wyłącznie cenę wierzytelności bez jakiegokolwiek innego świadczenia - nie stanowi usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Skarżąca wskazała, że ponieważ opisana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podstawą opodatkowania będzie wartość wierzytelności określona w umowie cesji. Stawka podatku zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150 z późn. zm., dalej jako: "u.p.c.c.") będzie wynosiła 1%. Obowiązek podatkowy, w ocenie skarżącej, powstanie z dniem umowy cesji, wobec powyższego uzyskane przez wnioskodawczynię ewentualnie dodatkowe odszkodowanie, o którym mowa w zdarzeniu przyszłym, nie będzie miało wpływu na podstawę opodatkowania wierzytelności podatkiem od czynności cywilnoprawnych.