Postanowienie NSA z dnia 21 marca 2023 r., sygn. I GZ 55/23

Wstrzymanie wykonania aktu

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Henryk Wach po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 grudnia 2022 r., sygn. akt V SA/Wa 1383/22 w zakresie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi [...] na decyzję Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia 7 kwietnia 2022 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia kwoty nienależnie pobranej pomocy postanowienie: oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z 9 grudnia 2022 r. sygn. akt V SA/Wa 1383/22 wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z 7 kwietnia 2022 r. w przedmiocie ustalenia kwoty nienależnie pobranej pomocy.

Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym sprawy.

[...] wniosła o wstrzymanie wykonania decyzji Prezesa ARMiR wydanej w sprawie ustalenia kwoty nienależnie pobranych środków finansowych w kwocie [...] zł.

W uzasadnieniu wniosku grupa podniosła, że sytuacja finansowa Spółdzielni pogorszyła się po wprowadzeniu rosyjskiego embarga na owoce z Polski, a następnie po rozpoczęciu wojny w Ukrainie. Owoce eksportowane były przede wszystkim na rynki wschodnie. Z dniem 01.01.2022 r. sytuacja polityczna na Białorusi spowodowała zamknięcie tego rynku dla polskich jabłek, a poprzez Białoruś jabłka, dalej trafiały na rynek rosyjski. Sytuacja na rynku jabłek stała się na tyle dramatyczna, że rząd uruchomił interwencyjny skup jabłek do przemysłu i Grupa - pomimo, że produkuje jabłka deserowe - zmuszona była po prawie rocznym przechowywaniu owoców, aby uniknąć generowania dalszych kosztów przechowywania, oddać owoce do przetwórni, znacznie poniżej kosztów ich produkcji. Powyższe czynniki spowodowały opóźnienie w płatnościach członkom grupy za dostarczone owoce. Sytuację finansową Grupy pogarszają wielomilionowe obciążenia kredytowe, kredytów inwestycyjnych i obrotowych, jakie grupa zaciągnęła, aby móc nadal funkcjonować, a zwłaszcza wzrost oprocentowania kredytów. Skarżąca wskazała, że na dzień [...] zł i kredytem krótkoterminowym w wysokości [...] zł. Zobowiązania z tytuły dostaw i usług stanowiły kwotę [...]zł, a łączna kwota zobowiązań wynosiła [...] zł. Spółdzielnia dodała, że w ostatnim roku obrachunkowy wg bilansu poniosła stratę z działalności w wysokości [...] zł, stan konta prowadzonego przez mBank wynosił [...] zł, na koncie w Banku Spółdzielczym Strona posiadała [...] zł, a w kasie posiadała [...]zł. Skarżąca podkreśliła, że na bardzo trudną sytuację ekonomiczną wpływ ma również bardzo znaczący, nie spotykany do tej pory, wzrost kosztów produkcji owoców magazynowania - przechowywania i przygotowania do sprzedaży, wzrost kosztów utrzymania pracowników, zakupu paliwa - oleju napędowego, energii, gazu, nawozów i środków ochrony roślin. Opisana sytuacja spowodowała, że Grupa stanęła na skraju bankructwa. Pomimo złożonego wniosku o wstrzymanie wykonania przez Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa decyzji z 07.04.2022 r., a w trakcie oczekiwania na decyzję Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wstrzymała wypłatę należnych Grupie środków wypracowanych w ramach innych działań. Wstrzymanie wypłat środków uniemożliwia działanie Grupy i jej producentów. Brak środków finansowych, na które czekają producenci oraz inni wierzyciele skutkować będzie przerwą w produkcji, ponieważ Grupa oraz jej członkowie nie będą mieli wystarczających środków finansowych na przeprowadzenie tegorocznych zbiorów i ich magazynowanie, co skutkować będzie nieodwracalnymi negatywnymi skutkami w wielkoletnich uprawach sadów jabłoniowych na kolejne lata i może doprowadzić do bankructwa nie tylko Grupy, ale przede wszystkim indywidulanych gospodarstw jej producentów, którzy w dobrej wierze zgodnie z polityką Unii Europejskiej scalili się i utworzyli w 2012 r. Grupę Producencką zabezpieczając przyszłą inwestycję w bankach i podmiotach finansujących swoim prywatnymi majątkami, jako poręczyciele. Potrącenie przez Prezesa ARiMR ogólnej kwoty [...] zł spowoduje utratę płynności finansowej Grupy oraz brak możliwości regulowania należności bieżących grupy wobec banków, budżetu państwa i innych dostawców. To z kolei spowoduje uruchomienie procedury windykacji i zajęcia komorniczego. Wierzyciele grupy, jako jedną z form zabezpieczenia posiadają weksel in blanco, który mogą uruchomić w każdej chwili bez protestu oraz posiadają oświadczenia zajęcia nieruchomości z klauzulą natychmiastowej wykonalności. Zajęcie komornicze na obiektach grupy wywoła konieczność zwrotu dofinansowania tych obiektów do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ponieważ grupa nadał jest związana do niezbywania i nieudostępniania inwestycji osobom trzecim, a termin zobowiązania niezbywania i nieudostępniania inwestycji upływa 14.06.2023 r. Zajęcie nieruchomości i majątku Grupy spowoduje nieodwracalne skutki prawne i gospodarcze, zarówno dla [...], jak i jej członków, ponieważ członkowie grupy są poręczycielami kredytów Grupy - zaciągniętych w celu realizacji Planu Dochodzenia do Uznania. Poręczając te kredyty członkowie Grupy zastawili własne domy i gospodarstwa. Spowoduje to nie tylko upadek grupy, lecz także siedmiu dobrze prosperujących gospodarstw i ich rodzin.