Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 5 grudnia 2006 r. - Federico Cipolla przeciwko Rosaria Portolese, po mężu Fazari (C-94/04) i Stefano Macrino et Claudia Capoparte przeciwko Roberto Meloni (C-202/04). - Sprawy połączone C-94/04 oraz C-202/04., sygn. C-94/04 oraz C-202/04

Sprawy połączone C‑94/04 i C‑202/04

Federico Cipolla i in.

przeciwko

Rosaria Portolese, po mężu Fazari i Roberto Meloni

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Corte d’appello di Torino oraz przez Tribunale di Roma)

Przepisy wspólnotowe dotyczące konkurencji - Systemy krajowe dotyczące stawek opłat za czynności adwokackie - Ustalanie stawek - Swobodne świadczenie usług

Streszczenie wyroku

1.        Pytania prejudycjalne - Właściwość Trybunału

(art. 234 WE)

2.        Konkurencja - Reguły wspólnotowe - Zobowiązania państw członkowskich

(art. 10 WE, 81 WE i 82 WE)

3.        Swoboda świadczenia usług - Postanowienia traktatu - Zakres stosowania

(art. 49 WE)

4.        Swoboda świadczenia usług - Ograniczenia

(art. 49 WE)

1.        Jeśli w ramach pytania prejudycjalnego wszystkie elementy sporu zawisłego przed sądem krajowym dotyczą jednego państwa członkowskiego, odpowiedź może, niemniej jednak, być użyteczna dla sądu krajowego, szczególnie w przypadku gdy prawo krajowe nakazuje, aby obywatel tego państwa członkowskiego mógł korzystać z takich samych praw jak prawa, które na podstawie prawa wspólnotowego przysługują obywatelowi innego państwa członkowskiego znajdującemu się w identycznej sytuacji.

(por. pkt 30)

        Chociaż prawdą jest, że art. 81 WE i 82 WE,dotyczą wyłącznie zachowania przedsiębiorstw, a nie dotyczą przepisów ustawowych lub wykonawczych pochodzących od państw członkowskich, to niemniej należy wskazać, że art. 81 WE i 82 WE, w związku z art. 10 WE, który wprowadza obowiązek współpracy, nakładają na państwa członkowskie obowiązek nieprzyjmowania oraz nieutrzymywania w mocy przepisów, również o charakterze ustawowym i wykonawczym, które mogłyby eliminować skuteczność reguł konkurencji stosujących się do przedsiębiorstw. Naruszenie art. 10 WE i 81 WE ma miejsce wówczas, gdy państwo członkowskie czy to narzuca lub faworyzuje zawieranie porozumień sprzecznych z art. 81 WE lub wzmacnia skutki tych porozumień, czy to pozbawia swoje własne regulacje charakteru państwowego, przenosząc odpowiedzialność za podejmowanie decyzji ingerujących w sferę ekonomiczną na podmioty prywatne.