Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 06.07.2004, sygn. PP/443/IN/54/BT/2004, Urząd Skarbowy w Brzegu

-Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu,- Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży prawa własności gruntu,-Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług opłat pobieranych z tytułu oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych,- Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego użyczenia pomieszczeń biurowych,- Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług, nieodpłatnego zbycia towarów, będących upominkami w ramach promowania miasta , które nie są towarami o niskiej wartości,- Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług jednostki samorządu terytorialnego - Gminy.

Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137 z 1997r. poz. 926 ze zm.) właściwy organ podatkowy pierwszej instancji na żądanie podatnika, zapytanie płatnika lub inkasenta jest obowiązany do udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie wszczęto postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej.Działając na podstawie cytowanego art. 14a §1 Ordynacji podatkowej, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Brzegu pismo w sprawie udzielenia urzędowej interpretacji przepisów prawa w zakresie:1) opodatkowania podatkiem od towarów i usług ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu,2) opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży prawa własności gruntu,3) opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat pobieranych z tytułu oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych,4) opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego użyczenia pomieszczeń biurowych,5) opodatkowania podatkiem od towarów i usług, nieodpłatnego zbycia towarów, będących upominkami w ramach promowania miasta , które nie są towarami o niskiej wartości,6) opodatkowania podatkiem od towarów i usług jednostki samorządu terytorialnego - Gminy wyjaśnia, co następuje:Ad.1,2Zgodnie z art.5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) zwanej dalej ustawą o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Prawo użytkowania wieczystego gruntu jest wartością niematerialną i prawną. W art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług postanowiono, że świadczeniem usług jest przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej.Biorąc powyższe pod uwagę, od dnia 01.05.2004r. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega ustanowienie przez podatnika związanego z jego działalnością prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego oraz niezabudowanego a także jego sprzedaż (przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego oraz niezabudowanego).Dla dokonania powyższej czynności nie przewidziano w ustawie żadnych zwolnień jest ono zatem opodatkowane zgodnie z dyspozycją art. 41 ust. 1 ustawy stawką podatku w wysokości 22%.Jeżeli ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego towarzyszy dostawa budynku, budowli lub ich części trwale związanych z gruntem to mają zastosowanie przepisy § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.). Stosownie do powołanego przepisu zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0 %.Ad.3Zgodnie z § 3a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) w przypadku oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu.Wykonanie przez podatnika czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług powoduje obowiązek rozliczenia podatku według stawek obowiązujących w dniu wykonania tej czynności. Określony w powyższych przepisach moment powstania obowiązku podatkowego wskazuje na termin rozliczenia przez podatnika podatku z tytułu wykonanej czynności.Zatem w przypadku czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie ustawy z dnia 08.01.1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11/93, poz.50 ze zm.), które wykonane zostały przez podatników przed dniem 01.05.2004r. dla których obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstawał po dniu 30.04.2004r.- czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawek obowiązujących dla tych czynności w momencie ich wykonania, tj. przed dniem 0l .05.2004r.Ad.4Umowa użyczenia jest umową uregulowaną w art. 710-719 K.c. Użyczenie jest umową, w której użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (art.710). Istotnymi cechami tej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas i nieodpłatność.Zgodnie z art.7 ust.2 ustawy o podatku od towarów usług, przez dostawę towarów, o której mowa w cytowanym wyżej art.5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków stowarzyszenia; wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.W myśl art.8 ust. 2 cytowanej wyżej ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług.W świetle powyższych unormowań należy stwierdzić, że oddanie rzeczy do używania na podstawie umowy użyczenia nie może być kwalifikowane jako dostawa towarów, zrównana na podstawie art. 7 ust.2 z odpłatną dostawą, gdyż wymienione w tym przepisie czynności przekazania towarów bez wynagrodzenia przenoszą prawo do rozporządzenia towarami jak właściciel, a oddanie towaru do używania na pewien czas, nie spełnia tego kryterium.Oddanie towaru do używania na podstawie umowy użyczenia może być jednak zakwalifikowane jako nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą, zrównane z odpłatnym świadczeniem usług, jeżeli nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu tego towaru, w całości lub w części (art.8 ust.2 ustawy).Reasumując, w świetle przepisu art. 8 ust.2 cytowanej wyżej ustawy, wydanie towaru przez podatnika na podstawie umowy użyczenia (stanowiącego nieodpłatne świadczenie usług) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie podlega opodatkowaniu wydanie, w ramach umowy użyczenia towarów, co do których podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku, gdyż prowadziłoby to do podwójnego opodatkowania.Ad.5Zgodnie z cytowanym wyżej art.7 ust.2 ustawy o podatku od towarów usług, przez dostawę towarów, rozumie się przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków stowarzyszenia,2) wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.Zasady tej nie stosuje się jednak do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli ich przekazanie (wręczenie) wiązało się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem (art.7 ust.3 ustawy), co oznacza jednak, że stosuje się ją do prezentów ­czyli przekazania (wręczenia ), a zatem i darowizny towarów - o większej niż mała wartość (powyżej 50 zł) oraz niemających charakteru próbek, związanych z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem.W piśmie Jednostka informuje, że zgodnie z art.7 ust. 1 pkt18 ustawy z dnia 08.03.1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm) jednym z zadań statutowych Gminy jest promocja Gminy. W tym celu Gmina zakupuje materiały promocyjne, które przekazuje nieodpłatnie w ramach promocji miasta zaproszonym gościom, inwestorom i przedsiębiorcom. Natomiast VAT naliczony przy nabyciu materiałów promocyjnych nie podlegał odliczeniu.Z unormowań cytowanego wyżej art. 7 ustawy wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne przekazanie (wręczenie) przez Gminę towarów (bez wynagrodzenia) będących upominkami w ramach promowania miasta, o ile Jednostce z tytułu ich nabycia przysługiwało prawo do odliczenia. W przypadku gdy podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku, nieodpłatne przekazanie (wręczenie) przez Gminę towarów (bez wynagrodzenia ) nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.Ad.6Pojęcie podmiotów sfery budżetowej jest bardzo szerokie i obejmuje swym zasięgiem podmioty działające w różnych dziedzinach i formach. Do podmiotów tych można zaliczyć: gminy, powiaty, województwa, szpitale, szkoły publiczne, zakłady karne, sądy, ministerstwa i różnego typu urzędy. Podmioty te mogą działać w formach określonych ustawą z dnia 26.11.1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 ze zm.). Podmioty te działają więc jako jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze, środki specjalne i fundusze celowe. Podmioty te prowadzą różnorodną działalność obejmująca swym zasięgiem czynności wykonywane przez administrację publiczną, taką np. jak: wydawanie zaświadczeń, zezwoleń, prowadzenie ewidencji, usługi komunalne, usługi w zakresie obronności kraju, usługi edukacyjne. Jednakże podstawowym celem, dla którego podmioty te działają nie jest działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy z dnia 23.12.1988r. o działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 41, poz. 324 ze zm). Działalność prowadzona przez omawiane podmioty nie jest ze swej istoty działalnością nastawioną na osiąganie zysku. Niektóre z tych podmiotów nie prowadzą w ogóle działalności gospodarczej, dla innych natomiast działalność gospodarcza stanowi tylko część wykonywanych przez te podmioty czynności.Zgodnie z art.15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.2, bez względu na cel rezultat takiej działalności. Ust. 2 art.15 ustawy, stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców , w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zarówno gmina, jak i jednostki organizacyjne wykonujące owe zadania własne nie są typowymi podatnikami. Podstawowym elementem decydującym o opodatkowaniu wykonywanych przez nie czynności jest to, czy mają one charakter czynności cywilnoprawnych, czy też są wykonywane z obowiązku narzuconego przez odpowiednie regulacje prawne. Jednostki samorządowe występują zatem w dwojakiej roli. Z jednej strony mogą zawierać zwykłe umowy cywilne, w efekcie których stają się podatnikami na zasadach ogólnych. Z drugiej natomiast realizują jedynie zadania nadane im przez stosowne regulacje . W takim wypadku nie można mówić o ich obciążeniu podatkiem od towarów i usług. Samo istnienie przychodów nie przesądza o opodatkowaniu czynności, która pozwoli je uzyskać. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają bowiem tylko czynności określone w art. 5 ust.1,2 ustawy: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Czynności określone w ust. 1 art. 5 ustawy podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Jeżeli dane źródło przychodów nie zostało wymienione w powyższym przepisie, to nie ma mowy o opodatkowaniu.Zgodnie z art.15 ust.6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jeśli zatem organ władzy publicznej nie wykonuje czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, wówczas jako podmiot nie podlega przepisom ww. ustawy. W związku z tym wykonywane przez taki organ czynności, nałożone odrębnymi przepisami prawa, nie będą podlegały podatkowi od towarów i usług. Chyba, ze organ władzy publicznej wykonuje czynności, na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych, w tym objęte na podstawie przepisów prawa jego urzędowymi kompetencjami, wówczas w takim zakresie jako podmiot będzie podlegał przepisom ww. ustawy.