Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 22 października 2009 r., sygn. IV SA/Po 455/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Bożena Popowska (spr.) Sędziowie NSA Paweł Miładowski WSA Ewa Kręcichwost - Durchowska Protokolant St. sekr. sąd.Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 22 października 2009 r. sprawy ze skargi A. S. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] kwietnia 2009 r., nr [...] w przedmiocie zwrotu nieruchomości, oddala skargę /-/E.Kręcichwost - Durchowska /-/B. Popowska /-/P. Miładowski

Uzasadnienie

Dnia [...] września 2008 r. do Starostwa [...] wpłynął wniosek pełnomocnika A. S., E. M., M. S-G. i A. M. o zwrot nieruchomości o powierzchni 0,4470 ha wchodzącej w skład byłego folwarku [...], ewentualnie o przekazania na własność wnioskodawców nieruchomości o równoważnej powierzchni.

Decyzją z dnia [...] listopada 2008 r. nr [...] działający z upoważnienia Starosty [...], na podstawie art. 105 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej kpa) umorzył postępowanie administracyjne w sprawie zwrotu wnioskowanej nieruchomości, położonej w [...], wchodzącej w skład byłego folwarku [...] hipotecznie przynależnemu do nieruchomości Hrabstwa [...], oznaczonej [...] obecnie oznaczoną [...], ewentualnie przyznania nieruchomości o równoważnej powierzchni na własność wnioskodawców. W postępowaniu ustalono, że aktem notarialnym z dnia [...] grudnia 1937 r. nr [...] sporządzonym przed notariuszem [...], E. S. nabył od księcia [...] trzy parcele oznaczone numerami planu parcelacyjnego [...] stanowiące place budowlane o łącznym obszarze około [...] ha. W akcie notarialnym sprzedający udzielił kupującemu pełnomocnictwa do powzdania nabytych parcel. Nabywca nieruchomości nie ujawnił jednak swoich praw w księdze wieczystej, w związku z tym w/w parcele pozostawały własnością Hrabstwa [...]. Dnia 11 września 1944 r. na podstawie dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 06 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U. z 1945 r. Nr 3, poz. 13 z późn. zm., dalej dekret o reformie rolnej) właścicielem nieruchomości wpisanej w księdze wieczystej Hrabstwa [...] stał się Skarb Państwa Polskiego, co zostało wpisane w tej księdze dnia [...] września 1945 r. Dalszy ciąg rzeczonej księgi stanowi księga wieczysta KW [...] założona dnia [...] lipca 1952 r. Starosta [...] w swej decyzji podniósł, iż powyższe fakty są wskazane również w decyzji Wojewody [...] z dnia [...] marca 1997 r. nr [...]. Wojewoda we wskazanej decyzji stwierdził, że "nieruchomość oznaczona katastralnymi numerami [...] obecnie stanowiąca część działek [...] nie podlega działaniu art. 2 ust. 1 lit. "e" dekretu o reformie rolnej, bowiem E. S. nie stał się prawnym właścicielem parcel [...] gdyż nie dopełnił warunków przewidzianych w wówczas obowiązującym niemieckim kodeksie cywilnym - nie ujawnił się w księdze wieczystej jako właściciel". Wojewoda ocenił w przywołanej decyzji, że przedmiotowe parcele nadal stanowiły część majątku Hrabstwa [...]. Starosta podkreślił, że przepisy dotyczące zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, zawarte w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm., dalej ustawa o gospodarce nieruchomościami) nie znajdują zastosowania do nieruchomości przejętych na własność Skarbu Państwa na podstawie dekretu o reformie rolnej. Według Starosty w niniejszej sprawie nie miało miejsca wywłaszczenie nieruchomości przez organ administracji państwowej. Obecnie obowiązująca ustawa o gospodarce nieruchomościami nie przewiduje żadnego innego ekwiwalentu za nieruchomości przejęte na własność Skarbu Państwa na podstawie w/w dekretu.