Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 12 października 2023 r., sygn. II SA/Wr 355/23

1) Podstawę do zastosowania pomniejszenia ilość substancji zawartych w ściekach o ilość tych substancji zawartych w pobranych wodach przy obliczaniu opłaty za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, których zużycie spowodowało powstanie tych ścieków, o której mowa w art. 278 ust. 4 Prawa wodnego, może także stanowić pozwolenie wodnoprawne na odwodnianie zakładów górniczych, bowiem proces odwadniania wiąże się z pobieraniem wód. W art. 278 ust. 4 Prawa wodnego ustawodawca nie posłużył się sformułowaniem „pozwolenie wodnoprawne na pobór wód” a pojęciem „pobranych wód”. Zatem kwestia, w jaki sposób doszło do pobrania wód, czy to na podstawie pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód czy na podstawie pozwolenia wodnoprawnego na odwadnianie zakładów górniczych, nie ma znaczenia dla zastosowania art. 278 ust. 4 Prawa wodnego, tzn. w obu sytuacjach możliwe jest jego zastosowanie. Tym samym wykładnia pojęcia „pobranych wód” na gruncie art. 278 ust. 4 Prawa wodnego w arbitralny sposób łącząca to pojęcie z usługami wodnymi, o których mowa w art. 35 ust. 3 pkt 1 Prawa wodnego, nie znajduje żadnego uzasadnienia na gruncie językowej wykładni przepisów Prawa wodnego.

2) Czym innym jest zakwalifikowanie wprowadzonych do wód lub do ziemi wód pochodzących z odwodnienia zakładów górniczych z uwagi na ich zanieczyszczenie jako ścieki (co jest bezsporne w niniejszej sprawie), a czym innym pomniejszenie opłaty za takie wprowadzanie w trybie art. 278 ust. 4 Prawa wodnego. Art. 16 pkt 61 lit. e Prawa wodnego definiuje jedynie, że „ściekami” są wprowadzone do wód lub do ziemi wody pochodzące z odwodnienia zakładów górniczych, natomiast ust. 4 art. 278 Prawa wodnego odnosi się do możliwości pomniejszenia opłaty za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, nie podważając w żadnym zakresie, że mamy w sprawie do czynienia ze ściekami. Zasadą jest, że pobiera się za wprowadzanie do wód lub do ziemi wód pochodzących z odwadniania zakładów górniczych jako ścieków opłatę, ale jej wysokość może ulec pomniejszeniu na zasadach określonych w ust. 4 art. 278 Prawa wodnego. Pomniejszenie to również nie stoi w sprzeczności z treścią ust. 3 art. 278 Prawa wodnego, na który zwrócił uwagę organ, a zgodnie z którym opłatę za wprowadzanie do wód lub do ziemi ścieków będących wodami zasolonymi ponosi się za sumę chlorków i siarczanów (Cl+SO4). Fakt, że zanieczyszczone wody pochodzące z odwadniania zakładów górniczych wprowadzane następnie do wód lub do ziemi są ściekami, nie oznacza, że zakład powinien – zgodnie z zasadą „ zanieczyszczający płaci” - ponosić opłaty za to wprowadzanie w części dotyczącej pierwotnego, naturalnego ich zanieczyszczenia.