Nowe rozwiązania osłonowe dla samorządów w tarczy antykryzysowej

Trzecia już nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 miała przynieść stosunkowo szerokie wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego. Tarcza antykryzysowa dla samorządów miała przyczynić się do poprawy pogarszającej się sytuacji finansowej, w ocenie samorządowców nie przynosi jednak rozwiązań pożądanych.

Kolejne wersje tzw. tarczy antykryzysowej, w kontekście tempa i zakresu wprowadzanych zmian, powodują niemałe zamieszanie. W gąszczu nowo wprowadzanych regulacji, większość zainteresowanych ma problem z bieżącym śledzeniem zmieniających się przepisów warunkujących prawidłowe działanie, zgodne z aktualnym stanem prawnym. Każdy nowo wprowadzany pakiet zmian przynosił dotychczas raczej mało satysfakcjonujące rozwiązania, w szczególności w odniesieniu do kwestii istotnych z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego. W odniesieniu do tarczy antykryzysowej odpowiednio w wersji 1.0 i 2.0 słyszalne były głosy o braku realnego wsparcia dla samorządów. Proponowane przez rząd rozwiązania oceniane były jako niewystarczające i niecelowe. Skuteczniejszych instrumentów spodziewano się w odniesieniu do kolejnych propozycji osłonowych.

Bolączki i oczekiwania samorządów

Samorządy lokalne coraz dotkliwiej odczuwają negatywne skutki występowania stanu epidemicznego zarówno w sferze gospodarczej, jak i społecznej. Odnotowują wyraźny spadek wpływów z PIT, CIT, podatków i opłat lokalnych oraz opłat za świadczone usługi. W kolejnych miesiącach spodziewać się można wzrostu skali obciążeń. Przedstawiciele lokalnych władz podkreślają, że to właśnie na gminnych i powiatowych jednostkach samorządu terytorialnego spoczywać będzie odpowiedzialność za pobudzenie lokalnego sektora gospodarczego. Jednak bez odpowiednich rozwiązań zastosowanych w tarczach antykryzysowych samorządy mogą nie udźwignąć stojących przed nimi wyzwań. Zagrożone jest zapewnienie na pożądanym poziomie usług publicznych zarówno w czasie epidemii, jak i po jej zakończeniu. Wymagane jest wprowadzenie takich rozwiązań, aby w dłuższej perspektywie czasowej nie doszło do nadmiernego ograniczenia zakresu realizowanych zadań, istotnych z punktu widzenia społeczności lokalnej, takich jak transport publiczny, dostęp do służby zdrowia czy odbiór odpadów.