Rozrachunki z kontrahentami – stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w praktyce

Wstęp

W sierpniu 2019 r. Komitet Standardów Rachunkowości wydał Stanowisko w sprawie rozrachunków z kontrahentami (uchwała nr 9/2019 r.). Reguluje ono w sposób jednolity kwestie, które dotąd były wyjaśniane wyłącznie na gruncie tzw. praktyki rachunkowości. W Stanowisku przedstawione są zasady:

• wyceny i ujmowania rozrachunków z kontrahentami w księgach rachunkowych na dzień ich powstania, na dzień bilansowy i na dzień uregulowania,
• wyceny rozrachunków z kontrahentami w walucie polskiej i w walutach obcych,
• prezentacji rozrachunków z kontrahentami w sprawozdaniu finansowym,
• inwentaryzowania należności i zobowiązań.

Stanowisko to zostało wydane dla jednostek, które sporządzają sprawozdanie finansowe na podstawie załączników nr 1, 4, 5 lub 6 do uor. Dotyczy więc wprost tylko jednostek sektora finansów publicznych, które funkcjonują w innych formach prawnych niż jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe. Jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe także mogą stosować postanowienia tego Stanowiska, jeśli nie są one sprzeczne ze szczególnymi zasadami rachunkowości, obowiązującymi te jednostki sektora finansów publicznych.

W Poradniku omówiono poszczególne kwestie regulowane przez Stanowisko w sprawie rozrachunków z kontrahentami. Z Poradnika można się dowiedzieć m.in.:

• w jaki sposób postanowienia Stanowiska w sprawie rozrachunków z kontrahentami włączać do polityki rachunkowości jednostki,
• na czym polega wycena należności i zobowiązań w kwocie wymaganej/wymagającej zapłaty,
• jak wycenia się wierzytelności główne i uboczne (odsetki, kary umowne, rekompensaty na dochodzenie należności),
• jakie kursy walut należy stosować przy wycenie wierzytelności w walutach obcych dla różnych rodzajów transakcji i przy wycenie bilansowej,
• jakie są rodzaje obniżek (rabatów) w kwotach należności, w jaki sposób je stosować oraz jak je ujmować w księgach rachunkowych,
• jakie są rodzaje przedpłat na zobowiązania, w jaki sposób je stosować oraz jak je ujmować w księgach rachunkowych,