Właściciele nieruchomości niezamieszkałych mogą zostać obowiązkowo objęci komunalnym systemem odbioru odpadów

Od 23 września 2021 r. rady gmin mogą podejmować uchwały o objęciu komunalnym systemem odbierania odpadów nieruchomości niezamieszkałych, w  których powstają komunalne odpady (takich jak np. magazyny, sklepy, zakłady, biurowce, ogrody działkowe). To ważna wiadomość dla właścicieli takich nieruchomości, a przede wszystkim przedsiębiorców. Jeżeli nie wycofają się z tego systemu w terminie, będą zobligowani do wnoszenia opłat za odbiór odpadów do gminy, nawet gdy mają indywidualne umowy na odbiór odpadów. Z systemu nie będzie się można wycofać nawet przez kilka lat.

Uchwała rady gminy o włączeniu do systemu

Przed 23 września 2021 r. przystąpienie właściciela niezamieszkałej nieruchomości do zorganizowanego przez gminę systemu gospodarowania odpadami komunalnymi było w zasadzie dobrowolne (uchylony art. 6c ust. 2c ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, dalej: ustawa). Przystąpienie do tego systemu wymagało złożenia odpowiedniego oświadczenia przez właściciela nieruchomości niezamieszkałej. Nowelizacja ustawy zmieniła jednak te zasady. Od 23 września 2021 r. to gmina może uchwałą objąć wszystkie nieruchomości niezamieszkałe komunalnym systemem odbioru odpadów. Właściciele takich nieruchomości mogą się jedynie wyłączyć z systemu, składając w terminie odpowiednie oświadczenie. Dla właściciela takiej nieruchomości (osoby fizycznej czy przedsiębiorcy) objęcie systemem nie zawsze musi być korzystne. Prywatne firmy zajmujące się odbiorem odpadów mogą być cenowo konkurencyjne wobec komunalnego systemu odbioru odpadów oraz mogą sprawniej realizować tę usługę.

Wyłączenie nieruchomości niezamieszkałej z systemu

Jeżeli rada gminy podjęła uchwałę o objęciu nieruchomości niezamieszkałych systemem odbioru odpadów, to właściciele takich nieruchomości, którzy nie chcą być objęci systemem, powinni złożyć wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta pisemne oświadczenie o wyłączeniu się z systemu. Oświadczenie należy złożyć nie później niż w ciągu 60 dni od dnia ogłoszenia uchwały. Dla właścicieli nieruchomości niezamieszkałych kluczowe znaczenie ma zatem moment ewentualnego podjęcia takiej uchwały przez radę gminy. Uchwały są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej prowadzonym przez gminę oraz wywieszane w miejscach zwyczajowo przyjętych. Jeżeli właściciele mają podpisaną umowę o odbiorze odpadów z prywatną firmą, warto również skontaktować się z tą firmą i poprosić, by niezwłocznie przekazywała znane jej informacje o ogłoszeniu uchwały. Jest to przecież w interesie takiego odbiorcy odpadów, który w razie ogłoszenia uchwały, straci klienta.

Co istotne, wyłączając się z systemu, w oświadczeniu należy wskazać gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę, z którym właściciel nieruchomości zawarł umowę na odbiór odpadów. Do oświadczenia należy dołączyć kopię tej umowy, pod rygorem nieskuteczności oświadczenia.

Warto tu zaznaczyć, że termin na złożenie oświadczenia jest liczony od daty ogłoszenia uchwały wydanej przez radę gminy, a nie od jej wejścia w życie. I niestety to właściciel nieruchomości musi na bieżąco monitorować uchwały rady miasta/gminy i złożyć w określonym terminie oświadczenie o wyłączeniu się z gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Przykład

15 listopada 2021 r. została ogłoszona uchwała rady gminy o objęciu nieruchomości niezamieszkałych komunalnym systemem odbierania odpadów od 1 stycznia 2022 r. W tej sytuacji właściciele nieruchomości niezamieszkałych w tej gminie mogą składać oświadczenia o wycofaniu się z systemu do 14 stycznia 2022 r.

Konsekwencje niezłożenia oświadczenia o wyłączeniu z systemu

Jeżeli właściciel nieruchomości niezamieszkałej nie złożył w terminie oświadczenia, to nie będzie mógł się z komunalnego systemu odbioru odpadów wycofać aż do czasu ogłoszenia nowego przetargu na odbiór odpadów. O rozpoczęciu przetargu na odbieranie odpadów komunalnych od takich właścicieli mogą się oni dowiedzieć ze stron Biuletynu Informacji Publicznej gminy, na stronie internetowej urzędu gminy i w sposób zwyczajowo przyjęty dla gminnych ogłoszeń. W informacji tej ma być wyznaczony termin, nie krótszy niż 60 dni od dnia jej zamieszczenia, na:

• złożenie przez właściciela nieruchomości oświadczenia o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych zorganizowanego przez gminę lub
•  odwołanie oświadczenia o wyłączeniu się z systemu gminnego, jeżeli nieruchomość jest wyłączona na podstawie tego oświadczenia.

Warto dodać, że z komunalnego systemu odbioru odpadów w trakcie jego trwania mogą wyłączyć się jedynie właściciele nowo utworzonych niezamieszkałych nieruchomości. Właściciele nieruchomości powstałych w trakcie obowiązywania zawartej przez gminę umowy na odbieranie odpadów komunalnych z terenu nieruchomości niezamieszkałych mogą wyłączyć się z komunalnego systemu odbierania odpadów w terminie 60 dni od dnia powstania takiej nieruchomości (art. 6c ust. 3b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach).

Przepisy przejściowe

Inna jest sytuacja tych właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, którzy przystąpili do systemu przed wejściem ustawy nowelizującej w życie (czyli przed 23 września 2021 r.). Tacy właściciele pozostają w systemie do dnia, w którym zacznie obowiązywać następna umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy (art. 4 ustawy nowelizującej). Jeżeli zatem ci właściciele chcą wycofać się z systemu, to muszą poczekać do czasu ogłoszenia nowego przetargu na odbiór odpadów.

Podstawa prawna:

· art. 6c ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 888; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1648

· art. 4 ustawy z 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach - Dz.U. z 2021 r. poz. 1648

Sławomir Biliński

prawnik, redaktor „MONITORA księgowego”, ekspert podatkowy, autor licznych publikacji z prawa podatkowego i gospodarczego