Zmiany i nowości w VAT w sektorze publicznym

Wstęp

Tematy dotyczące rozliczeń VAT w jednostkach sektora publicznego są wiecznie żywe. Świadczą o tym tysiące wydawanych interpretacji organów podatkowych i wyroków sądów administracyjnych, a nawet kilka orzeczeń TSUE. Ustawodawca wprowadza ciągłe zmiany w przepisach. W znacznym stopniu zmiany i nowości dotykają podmioty publiczne. Zmiany te należy na bieżąco wdrażać. Trzeba także dostosowywać wewnętrzne instrukcje i procedury. Aby prawidłowo ocenić skutki określonych czynności, osoby zajmujące się rozliczeniami VAT muszą stale śledzić nie tylko zmiany w przepisach, ale też pojawiające się interpretacje i wyroki.

Wśród wielu zmian wprowadzanych w obszarze VAT nie wszystkie mają na celu zaostrzenie regulacji i tym samym uszczelnienie systemu VAT, jak np. obowiązkowy split payment czy nowy JPK_VAT. Niektóre zmiany wprowadzają uproszczenia do wcześniejszych przepisów, np. zawiadomień o płatności na rachunek spoza białej listy podatników VAT nie trzeba już składać do urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury, lecz do własnego urzędu skarbowego nabywcy. W rzeczywistości uproszczenia te mają na celu poprawienie niedoskonałości, które znalazły się we wprowadzonych wcześniej przepisach.

Niestety, specyfika podmiotów publicznych wprowadza dodatkowe komplikacje w zakresie rozliczeń VAT ze względu na dwie zasadnicze sfery działania tych podmiotów - prywatną (w ramach działalności gospodarczej) oraz publiczną (w ramach zadań własnych nałożonych odrębnymi przepisami). Ta specyfika nie zawsze jest zrozumiała dla organów podatkowych. Powoduje to zmienność ich poglądów. Świadczy o tym m.in. wydana ostatnio interpretacja ogólna Ministra Finansów. Minister Finansów uznał, że nie podlegają opodatkowaniu VAT czynności w zakresie edukacji publicznej i pomocy społecznej, które wcześniej traktowane były jako zwolnione z VAT. W Poradniku została omówiona interpretacja ogólna i jej skutki dla JST.

Ponadto w Poradniku przedstawione zostały zmiany w przepisach o VAT i związane z nimi problemy praktyczne dla sektora publicznego w zakresie następujących zagadnień: