Finanse publiczne. Komentarz do ustawy - art. 12

[Zakres terytorialny działania jednostki budżetowej] Przepis ustala kompetencję wymienionych w nim organów administracji publicznej do tworzenia, łączenia i likwidacji jednostek budżetowych.

Uprawnienia do tworzenia takich jednostek mają:

● ministrowie,

● kierownicy urzędów centralnych,

● wojewodowie,

● organy działające na podstawie odrębnych ustaw

- są to państwowe jednostki budżetowe.

Gminne, powiatowe lub wojewódzkie jednostki budżetowe, czyli jak sama nazwa wskazuje, przyporządkowane konkretnemu szczeblowi działalności samorządu terytorialnego, tworzą organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, czyli odpowiednio rady gmin, powiatów, sejmiki wojewódzkie.

W zakresie tworzenia omawianych jednostek, problemem natury praktycznej może okazać się zakres właściwości miejscowej tworzonych przez poszczególne podmioty jednostek budżetowych.

Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może utworzyć jednostki budżetowej, której zakres działania wykracza poza zakres właściwości terytorialnej tworzącej ją jednostki. Sytuacja, gdy gmina tworzy jednostkę budżetową czy zakład budżetowy działający poza terenem, wydaje się być niedopuszczalna.

Przepisy ustawy o finansach publicznych wprost nie odnoszą się do tej kwestii, należy jednak wyraźnie stwierdzić, że terenem działania jednostki budżetowej jest teren właściwości miejscowej tworzącej ją jednostki samorządu terytorialnego.

Wydaje się, że dopuszczalna prawnie jest sytuacja, gdy jednostka budżetowa ma prawo świadczenia usług poza terenem działania na indywidualne zlecenie zamawiającego.

Uregulowanie tej kwestii powinno znaleźć odzwierciedlenie w zapisach statutu jednostki