Interpretacja indywidualna z dnia 18 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.573.2025.2.PR
W sytuacji, gdy rodzic rozwiedziony sprawuje opiekę naprzemienną nad dzieckiem, lecz nie jest stroną decyzji w zakresie świadczeń wychowawczych, przysługuje mu prawo do preferencyjnego opodatkowania jako osoby samotnie wychowującej dziecko, zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 października 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 1 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 27 października 2025 r. (wpływ 27 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pan osobą rozwiedzioną. Rozwiązanie przez rozwód związku małżeńskiego zawartego (…) 2013 r. w Urzędzie Stanu Cywilnego w (…), nastąpiło wyrokiem Sądu (…) z (…) 2023 r. (sygn. akt (…)), bez orzekania o winie. Wyrok jest prawomocny, ze względu na brak odwołania którejkolwiek ze stron.
W wyroku rozwodowym sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem, urodzonym (…) 2017 r., obojgu rodzicom, ustalając, że miejscem pobytu małoletniego będzie każdorazowe miejsce zamieszkania obojga rodziców w systemie opieki naprzemiennej, w powtarzających się okresach tygodniowych. Sąd zobowiązał obie strony do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniego dziecka i nie orzekł o sposobie kontaktów rodziców z małoletnim. Strony stosują się do treści wyroku i do chwili obecnej sprawują opiekę naprzemienną.
Od orzeczenia rozwodu jest Pan osobą prowadzącą samodzielnie gospodarstwo domowe (2-osobowe, licząc z małoletnim synem, nad którym sprawuje Pan opiekę w okresach tygodniowych), nie pozostającą w związku małżeńskim. Jest Pan zameldowany i zamieszkuje oddzielnie od miejsca zameldowania i zamieszkania matki dziecka oraz nie ma Pan, ani nie opiekuje się Pan innymi dziećmi niż wskazany powyżej małoletni.
W czasie, gdy małoletni przebywa u Pana, faktycznie i samodzielnie wychowuje Pan dziecko, opiekuje się nim, przygotowuje posiłki, chodzi z nim na zajęcia pozalekcyjne, utrzymuje kontakt ze szkołą, zapewnia opiekę medyczną, rozrywkę, podejmuje decyzje, prowadzi gospodarstwo domowe i ponosi koszty utrzymania. W Pana miejscu zamieszkania dziecko ma zapewniony w pełni wyposażony i dostosowany do jego potrzeb pokój. Opiekę naprzemienną nad małoletnim pełnił Pan jeszcze przed orzeczeniem rozwodu – od (…) 2023 r., na podstawie „Porozumienia o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem (plan wychowawczy)”, zawartego w formie pisemnej i dołączonego do akt sprawy rozwodowej.
Wnioski o świadczenie wychowawcze (obecnie „800+”) oraz w ramach programu „Dobry start” składa matka dziecka i na jej konto pieniądze są przekazywane. Nie jest Pan stroną decyzji ZUS i nie ustalono na Pana prawa do świadczenia, z wyjątkiem jednego okresu świadczenia wychowawczego przed rozwiązaniem małżeństwa (wniosek z (…) 2022 r., świadczenie „500+” na okres od (…) 2022 r. do (…) 2023 r., znak sprawy (…)).
Miejscem Pana zamieszkania, jak i Pana dziecka jest Polska. Nie uzyskiwał Pan żadnych dochodów z zagranicy. Jest Pan zatrudniony od (…), skąd do chwili obecnej uzyskuje Pan dochody z umowy o pracę opodatkowane według skali podatkowej. Ponadto, okazjonalnie uzyskuje Pan przychody z tytułu (…). Uzyskuje Pan również dochód z tytułu (…).
Planuje Pan rozliczyć podatek dochodowy od osób fizycznych za rok 2025 w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.
W piśmie z 27 października 2025 r. udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:
1.Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.), ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?
Odpowiedź: Tak, ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w 2025 r., oraz nie planuje Pan zmian w tym zakresie w kolejnych latach (nieograniczony obowiązek podatkowy w latach następnych).
2.Czy w latach następnych po 2025 r. będzie uzyskiwał Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?
Odpowiedź: W latach następnych po 2025 r. będzie Pan uzyskiwał dochody opodatkowane według skali podatkowej (głównie z tytułu umowy o pracę, okazjonalnie umowy zlecenia itp.).
3.Czy w latach następnych po 2025 r. będzie Pan prowadził działalność gospodarczą? Jeśli tak, należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.
Odpowiedź: Nie planuje Pan prowadzenia działalności gospodarczej w 2025 r., ani w latach następnych.
4.Czy w stosunku do Pana lub Pana syna wskazanego we wniosku, w okresie którego dotyczy wniosek, miały/mają/będą miały zastosowanie przepisy:
a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,
c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?
Odpowiedź: W stosunku do Pana, jak i w stosunku do Pana małoletniego syna, w okresie, którego dotyczy wniosek (2025 r. i następne) nie znajdują zastosowania/nie jest planowane by znalazły zastosowanie wskazane w pytaniu czwartym przepisy, tj. (i) art. 30c ustawy PIT, (ii) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego oraz (iii) ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
5.Kiedy uprawomocniło się orzeczenie sądu o Pana rozwodzie (proszę wskazać dokładną datę)? Czy Pana stan cywilny po orzeczeniu rozwodu ulegnie zmianie? Jeżeli tak, to należy wskazać, czy ponownie wstąpi Pan w związek małżeński i kiedy będzie miało to miejsce?
Odpowiedź: Wyrok rozwodowy uprawomocnił się (…) 2023 r. Po orzeczeniu rozwodu Pana stan cywilny nie zmienił się. W szczególności nie wstąpił Pan oraz nie planuje Pan wstąpić w związek małżeński w okresie objętym wnioskiem. Ponadto nie jest Pan i nie planuje Pan być stroną żadnej formy związku partnerskiego/cywilnego zawartego poza granicami RP.
6.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie i samotnie wychowywał/wychowuje/będzie Pan wychowywał syna, o którym we wniosku, bez udziału drugiego rodzica – matki dziecka – wykonywał/wykonuje/będzie Pan wykonywać władzę rodzicielską: stale troszczył się/troszczy/będzie się Pan troszczył o byt materialny i rozwój emocjonalny syna, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczył/uczestniczy/będzie Pan uczestniczył w wychowaniu syna, dbał/dba/będzie Pan dbał o prawidłowy rozwój syna kształtując jego właściwe zachowania, rozwijał/rozwija/będzie Pan rozwijał jego zainteresowania, sprawował/sprawuje/ będzie Pan sprawował nad nimi pieczę/opiekę, troszczył się/troszczy się/będzie się Pan troszczył o jego rozwój fizyczny i duchowy, ponosił/ponosi/będzie Pan ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, ponosił/ponosi/będzie Pan ponosił koszty jego utrzymania, zabezpieczał/ zabezpiecza/będzie Pan zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagał/ pomaga/będzie Pan pomagał w edukacji szkolnej, brał/bierze/będzie Pan brał czynny udział w sprawach dotyczących syna związanych z jego kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Jeśli tak, to proszę wskazać przesłanki, które świadczą o tym, że Pan samotnie wychowywał/ wychowuje/będzie Pan wychowywał syna w okresie objętym wnioskiem?
Odpowiedź: Od 2023 r. faktycznie i samotnie wychowuje Pan syna, bez udziału drugiego rodzica – matki dziecka – wykonuje Pan władzę rodzicielską: stale troszczy się Pan o byt materialny i rozwój emocjonalny syna, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczy Pan w wychowaniu syna, dba Pan o prawidłowy rozwój syna kształtując jego właściwe zachowania, rozwija Pan jego zainteresowania, sprawuje Pan nad nim pieczę/opiekę, troszczy się Pan o jego rozwój fizyczny i duchowy, ponosi Pan wydatki związane z wypoczynkiem, ponosi Pan koszty jego utrzymania, zabezpiecza Pan potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomaga Pan w edukacji szkolnej, bierze Pan czynny udział w sprawach dotyczących syna związanych z jego kształceniem i dodatkowymi zajęciami. Wszystko to realizowane jest w okresie objętym wnioskiem, tj. w 2025 r. i latach następnych.
Przedstawiając dodatkowe przesłanki, plan dnia i tygodnia, w okresach tygodniowych, w których syn przebywa pod Pana opieką, wygląda następująco:
- dla dni szkolnych – realizowane w całości przez Pana i syna, poranne przygotowanie do szkoły i pracy (śniadanie, higiena, pakowanie przyborów), transport do szkoły, popołudniowy odbiór z placówki i w zależności od dnia tygodnia transport na zajęcia popołudniowe (basen, programowanie) albo powrót do domu (z ew. zakupami po drodze). Popołudniu odrabianie lekcji/zadań domowych, czytanie lektur i nauka czytania, obowiązki domowe (sprzątanie), zabawy i czas wolny (zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, bądź w domu zabawkami, grami planszowymi, oglądanie bajek, gry wideo pod Pana nadzorem). Następnie kolacja, higiena oraz wieczorna lektura/rozmowa. Ponadto, kontakt z nauczycielami/szkołą w danym okresie, w przypadku choroby – opieka nad dzieckiem (w tym zwolnienia lekarskie na opiekę), wyjścia w tygodniu np. na urodziny innych dzieci/znajomych;
- dla dni wolnych od zajęć szkolnych (w tym weekendy) – higiena, odrabianie lekcji/zadań domowych, czytanie lektur i nauka czytania, obowiązki domowe (sprzątanie), zabawy i czas wolny (zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, bądź w domu zabawkami, grami planszowymi, oglądanie bajek, gry wideo pod Pana nadzorem), wszystkie posiłki (śniadania, obiady, kolacje, podwieczorki etc.). Ponadto, rozrywki weekendowe (kino, sale zabaw itp.) wizyty u znajomych i rodziny (podtrzymywanie kontaktu z dziadkami, rodzeństwem stryjecznym, dalszymi krewnymi). W wakacje/ferie: wyjazdy krajowe i zagraniczne (zagraniczne, zgodnie z obowiązującymi przepisami, po uzyskaniu pisemnej zgody i poinformowaniu drugiego rodzica; zgoda w języku polskim i angielskim); udział w koloniach i półkoloniach itp.
Wszystkie wyżej wskazane czynności wychowawcze, opiekuńcze i logistyczne wykonywane są przez Pana, bez stałego wsparcia osób trzecich (możliwe, w wyjątkowych przypadkach jednorazowa pomoc członka rodziny, np. babci albo znajomego rodzica). Wszystkie wydatki związane ze wskazanymi wyżej aktywnościami ponosi Pan w całości samodzielnie (matka dziecka nie ponosi kosztów związanych z pobytem syna u Pana). W przypadku wydatków na obuwie i ubrania, koszty ponoszone są po połowie przez każdego z rodziców.
7.Czy w pozostałym okresie, w którym syn, o którym mowa we wniosku nie przebywał/nie przebywa/nie będzie przebywał z Panem, matka dziecka zajmowała się/zajmuje się/będzie się zajmowała jego wychowaniem i wykonywała/wykonuje/będzie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do syna, tj. uczestniczyła/uczestniczy/będzie uczestniczyła w wychowaniu syna, dbała/dba/będzie dbała o prawidłowy rozwój syna kształtując jego właściwe zachowania, rozwijała/rozwija/będzie rozwijała jego zainteresowania, sprawowała/sprawuje/będzie sprawowała nad nim pieczę/opiekę, troszczyła się/troszczy się/będzie się troszczyła o jego rozwój fizyczny i duchowy, ponosiła/ponosi/będzie ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła/ponosi/będzie ponosiła koszty jego utrzymania, zabezpieczała/zabezpiecza/będzie zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagała/pomaga/będzie pomagała w edukacji szkolnej, brała/bierze/będzie brała czynny udział w sprawach dotyczących syna związanych z jego kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.?
Odpowiedź: Według Pana wiedzy, w zakresie wykonywania władzy rodzicielskiej przez matkę, w okresach w których syn nie przebywa z Panem, matka zabezpiecza potrzeby bytowe, zdrowotne, emocjonalne i edukacyjne. Nie ma Pan wglądu, ani nie uczestniczy w żadnej formie w kształtowaniu opieki w okresach, w których syn znajduje się pod opieką matki. Nie ponosi Pan również kosztów finansowych związanych z aktywnością/spędzaniem czasu syna podczas pobytu u matki. Na bieżąco przekazywane są jedynie wzajemnie informacje o zaleceniach lekarskich/sportowych/szkolnych, wykraczających horyzontem czasowym poza tydzień, w którym dany rodzic sprawuje opiekę (np. zalecenia (…) z danego tygodnia do realizacji w danym miesiącu).
Pytanie
Czy w przedstawionym stanie faktycznym – przy opisanej opiece naprzemiennej nad małoletnim dzieckiem, oraz gdy nie jest Pan stroną decyzji o świadczenie wychowawcze – ma Pan prawo do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2025 r. i następne jako osoba samotnie wychowująca dziecko (art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, spełnia Pan przesłanki do uznania za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W okresach, w których dziecko przebywa pod Pana pieczą, faktycznie i samodzielnie wykonuje Pan wszystkie obowiązki rodzicielskie: prowadzi gospodarstwo domowe, podejmuje bieżące decyzje wychowawcze, organizuje edukację i opiekę pozaszkolną, ponosi koszty utrzymania dziecka. Nie prowadzi Pan wspólnego gospodarstwa z byłą małżonką, a piecza nad dzieckiem jest naprzemienna. Należy podkreślić, że ustawowe wyłączenie przewidziane w art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje zastosowania. Nie jest Pan stroną decyzji ZUS (wnioski o świadczenia składa wyłącznie matka i na jej konto środki są przelewane przez ZUS), nie zachodzi więc przesłanka wyłączająca preferencję.
Pana stanowisko wspiera utrwalona linia orzecznicza Naczelnego Sądu Administracyjnego.
W wyroku z 10 lipca 2024 r. (II FSK 972/21) wskazano, że: „W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wykładnia literalna art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. nie pozwala na ograniczenie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko wyłącznie do rodzica, który w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowuje dziecko. Ustawodawca nie zastrzegł tego wprost w tym przepisie, wskazując tylko, że rodzic chcący skorzystać z ulgi musi »w roku podatkowym samotnie wychowywać dzieci«. Należy mieć przy tym na uwadze fakt, że ustawodawca nowelizując ustawę od 1 stycznia 2011 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1478) uchylił ust. 5 art. 6 u.p.d.o.f., który regulował definicję »osoby samotnie wychowującej dzieci«. Literalna wykładnia nie pozwala na ograniczenie takiego statusu wyłącznie do rodziców wychowujących dzieci bez wsparcia drugiego z rodziców, bowiem przepis wskazuje tylko, że rodzic chcący skorzystać z ulgi musi »w roku podatkowym samotnie wychowywać dzieci«. Rezygnacja z legalnej definicji pojęcia »osoby samotnie wychowującej dzieci« w połączeniu z nowym brzemieniem art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. wskazuje na zamierzony zabieg ustawodawcy, który uwzględnił aktualną sytuację społeczną i preferencje Państwa w zakresie polityki prorodzinnej.
Wykładnię literalną art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. wspiera wykładnia celowościowa i systemowa. Należy mieć na uwadze, że celem wprowadzenia ulgi było umożliwienie preferencyjnego rozliczenia podatkowego dla tych osób, które w roku podatkowym doświadczyły samotnej, samodzielnej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywaniem. Cel ten wpisuje się w idee polityki prorodzinnej państwa. Zgodnie z art. 71 ust. 1 Konstytucji RP, państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Co prawda wychowywanie dzieci w rodzinach niepełnych nie jest stanem pożądanym, jednak w zmieniających się realiach społecznych, należy uwzględnić szczególną ochronę i pomoc państwa wobec takich rodzin, np. poprzez umożliwienie rodzicom samotnie wychowującym dzieci skorzystanie z ulgi podatkowej”.
Podobne konkluzje zawarto w orzeczeniu z 23 sierpnia 2024 r. (II FSK 182/24), gdzie wskazano m.in., że „przyjąć należy, że ustawodawca użył wyrażenia »samotnie wychowuje dzieci« w takim znaczeniu, które dotyczy osoby niemającej żony lub męża (bez partnera lub partnerki). Leksykalne znaczenie wyrazu »samotny« (»samotność«) ukierunkowuje na odkodowanie sformułowania dotyczącego »rodzica samotnie wychowującego dzieci«, jako rodzica wychowującego dzieci (dziecko) w odosobnieniu od drugiego rodzica dzieci (dziecka) i bez jego udziału oraz przebywającego z dziećmi (dzieckiem) w innym miejscu niż drugi rodzic. Nie oznacza to braku udziału drugiego z rodziców w procesie wychowawczym dzieci. Przeciwieństwem »samotnego wychowywania« [dzieci] przez jednego z rodziców (opiekunów prawnych) jest użyte w art. 6 ust. 4f u.p.d.o.f. pojęcie »wspólne wychowywanie z drugim rodzicem lub opiekunem prawnym« [co najmniej jednego dziecka]”.
W sposób tożsamy z powyższymi Naczelny Sąd Administracyjny orzekł również w serii wyroków z 21 stycznia 2025 r. (II FSK 1167/23, II FSK 517/22, II FSK 633/24).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Według art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie,
2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie
-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Jak stanowi art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2024 r. poz. 1576).
Na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Przystępując do oceny możliwości skorzystania przez Pana z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych – za wskazany przez Pana okres, tj. za 2025 r. i lata następne – w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, należy wyjaśnić, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.
Z powołanych powyżej przepisów wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:
- posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;
- wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecko;
- nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;
- niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się do posiadania określonego stanu cywilnego (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie.
Przy czym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji.
Dla ustalenia znaczenia „samotnie” oraz „wychowywać” należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.
Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN „wychować — wychowywać” to: (1) «zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności», (2) «przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie».
Zatem, „wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.
Natomiast, „samotny” to: (1) «żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół», (2) «znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam», (3) «spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa», (4) «znajdujący się na odludziu».
Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.
Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.
Jednocześnie podkreślam, że od 1 stycznia 2022 r. na szczególne uwzględnienie zasługuje zmiana normatywna wynikająca z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na mocy tego przepisu nie przyznaje się preferencji osobie, która wychowuje dziecko z drugim rodzicem w systemie opieki naprzemiennej, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
Wychowywanie dziecka w systemie opieki naprzemiennej przez rozwiedzionych rodziców nie stanowi jednak samo w sobie przesłanki negatywnej, która pozbawia rodzica prawa do opodatkowania dochodów na zasadach przewidzianych dla osoby samotnie wychowujących dzieci, gdyż do zastosowania wyłączenia z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych konieczne jest spełnienie dwóch przesłanek (tj. zarówno wychowywania dziecka w systemie opieki naprzemiennej, jak i ustalenie świadczenia wychowawczego zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci).
W rezultacie, rodzice sprawujący naprzemienną opiekę mogą być rodzicami samotnie wychowującymi dzieci. Nie oznacza to jednak, że zarówno ojciec, jak i matka dziecka, mogą opodatkować swoje dochody na zasadach przewidzianych dla rodziców samotnie wychowujących dzieci, ponieważ zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawo to przysługuje tylko jednemu rodzicowi, pod warunkiem, że spełnia pozostałe warunki dla tej preferencji.
W sytuacji, gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost stanowi, że żaden z rodziców nie może zastosować tej preferencji. W praktyce chodzi o rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, którzy zgodnie z orzeczeniem sądu sprawują opiekę nad dzieckiem w porównywalnych i powtarzających się okresach w systemie opieki naprzemienne, oraz każdy z rodziców pobiera świadczenie wychowawcze w wysokości połowy kwoty tego świadczenia, które przysługuje za dany miesiąc. Jeżeli tylko jeden z rodziców pobiera świadczenie wychowawcze, to prawo do opodatkowania swoich dochodów na zasadach przewidzianych dla osoby samotnie wychowującej dziecko przysługuje temu rodzicowi, który nie pobiera świadczenia wychowawczego.
Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że uzyskuje Pan oraz w latach następnych będzie Pan uzyskiwał dochody opodatkowane według skali podatkowej. W stosunku do Pana, jak i w stosunku do Pana małoletniego syna, w okresie, którego dotyczy wniosek (2025 r. i lata następne) nie znajdują zastosowania/nie jest planowane by znalazły zastosowanie przepisy, tj. (i) art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, (ii) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego oraz (iii) ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Na mocy prawomocnego wyroku jest Pan od (…) 2023 r. osobą rozwiedzioną. Po orzeczeniu rozwodu Pana stan cywilny nie zmienił się oraz nie planuje Pan wstąpić w związek małżeński w okresie objętym wnioskiem. W wyroku rozwodowym sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem, obojgu rodzicom, ustalając, że miejscem pobytu małoletniego będzie każdorazowe miejsce zamieszkania obojga rodziców w systemie opieki naprzemiennej, w powtarzających się okresach tygodniowych. Sąd zobowiązał obojga rodziców do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniego dziecka i nie orzekł o sposobie kontaktów rodziców z małoletnim. Oboje rodziców stosuje się do treści wyroku i do chwili obecnej sprawują opiekę naprzemienną. Wnioski o świadczenie wychowawcze (obecnie „800+”) składa matka dziecka i na jej konto pieniądze są przekazywane. Nie jest Pan stroną decyzji ZUS i nie ustalono na Pana prawa do świadczenia, z wyjątkiem jednego okresu od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r.Od 2023 r. faktycznie i samotnie wychowuje Pan syna, bez udziału drugiego rodzica – matki dziecka – wykonuje Pan władzę rodzicielską: stale troszczy się Pan o byt materialny i rozwój emocjonalny syna, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczy Pan w wychowaniu syna, dba Pan o prawidłowy rozwój syna kształtując jego właściwe zachowania, rozwija Pan jego zainteresowania, sprawuje Pan nad nim pieczę/opiekę, troszczy się Pan o jego rozwój fizyczny i duchowy, ponosi Pan wydatki związane z wypoczynkiem, ponosi Pan koszty jego utrzymania, zabezpiecza Pan potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomaga Pan w edukacji szkolnej, bierze Pan czynny udział w sprawach dotyczących syna związanych z jego kształceniem i dodatkowymi zajęciami. Wszystko to realizowane jest w okresie objętym wnioskiem, tj. w 2025 r. i latach następnych. Przedstawił Pan poniższe przesłanki, plan dnia i tygodnia, w okresach tygodniowych, w których syn przebywa pod Pana opieką:
- dla dni szkolnych – realizowane w całości przez Pana i syna, poranne przygotowanie do szkoły i pracy (śniadanie, higiena, pakowanie przyborów), transport do szkoły, popołudniowy odbiór z placówki i w zależności od dnia tygodnia transport na zajęcia popołudniowe (basen, programowanie) albo powrót do domu (z ew. zakupami po drodze). Popołudniu odrabianie lekcji/zadań domowych, czytanie lektur i nauka czytania, obowiązki domowe (sprzątanie), zabawy i czas wolny (zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, bądź w domu zabawkami, grami planszowymi, oglądanie bajek, gry wideo pod Pana nadzorem). Następnie kolacja, higiena oraz wieczorna lektura/rozmowa. Ponadto, kontakt z nauczycielami/szkołą w danym okresie, w przypadku choroby – opieka nad dzieckiem (w tym zwolnienia lekarskie na opiekę), wyjścia w tygodniu np. na urodziny innych dzieci/znajomych.
- dla dni wolnych od zajęć szkolnych (w tym weekendy) – higiena, odrabianie lekcji/zadań domowych, czytanie lektur i nauka czytania, obowiązki domowe (sprzątanie), zabawy i czas wolny (zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, bądź w domu zabawkami, grami planszowymi, oglądanie bajek, gry wideo pod Pana nadzorem), wszystkie posiłki (śniadania, obiady, kolacje, podwieczorki etc.). Ponadto, rozrywki weekendowe (kino, sale zabaw itp.) wizyty u znajomych i rodziny (podtrzymywanie kontaktu z dziadkami, rodzeństwem stryjecznym, dalszymi krewnymi). W wakacje/ferie: wyjazdy krajowe i zagraniczne (zagraniczne, zgodnie z obowiązującymi przepisami, po uzyskaniu pisemnej zgody i poinformowaniu drugiego rodzica; zgoda w języku polskim i angielskim); udział w koloniach i półkoloniach itp.
Wszystkie wyżej wskazane czynności wychowawcze, opiekuńcze i logistyczne wykonywane są przez Pana, bez stałego wsparcia osób trzecich (możliwe, w wyjątkowych przypadkach jednorazowa pomoc członka rodziny, np. babci albo znajomego rodzica). Wszystkie wydatki związane ze wskazanymi wyżej aktywnościami ponosi Pan w całości samodzielnie (matka dziecka nie ponosi kosztów związanych z pobytem syna u Pana). W przypadku wydatków na obuwie i ubrania, koszty ponoszone są po połowie przez każdego z rodziców. Według Pana wiedzy, w zakresie wykonywania władzy rodzicielskiej przez matkę, w okresach w których syn nie przebywa z Panem, matka zabezpiecza potrzeby bytowe, zdrowotne, emocjonalne i edukacyjne. Nie ma Pan wglądu, ani nie uczestniczy w żadnej formie w kształtowaniu opieki w okresach, w których syn znajduje się pod opieką matki. Nie ponosi Pan również kosztów finansowych związanych z aktywnością/spędzaniem czasu syna podczas pobytu u matki. Na bieżąco przekazywane są jedynie wzajemnie informacje o zaleceniach lekarskich/sportowych/szkolnych, wykraczających horyzontem czasowym poza tydzień, w którym dany rodzic sprawuje opiekę (np. zalecenia (…) z danego tygodnia do realizacji w danym miesiącu).
Zatem nie ulega wątpliwości, że każdy z rodziców odrębnie bez udziału drugiego z rodziców wychowuje małoletniego syna, bowiem – jak Pan wskazał – opieka nad synem jest realizowana przez oboje rodziców, zgodnie z wyrokiem sądu, w okresach tygodniowych w systemie opieki naprzemiennej. Jednocześnie wskazał Pan, że świadczenie wychowawcze, o którym mowa w art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dziecka, jest przelewane na konto matki dziecka, która o nie wnioskuje. W Pana sytuacji nie występuje zatem określona w art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych negatywna przesłanka uniemożliwiająca Panu skorzystanie z tej preferencji, bowiem świadczenie wychowawcze nie zostało ustalone zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa wskazać należy, że może rozliczyć się Pan jako osoba samotnie wychowująca dziecko, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2025. Jeśli Pana sytuacja i obowiązujące prawo nie zmienią się, będzie Pan mógł skorzystać z omawianej preferencji także w zeznaniach podatkowych za kolejne lata podatkowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
W odniesieniu do powołanych przez Pana wyroków sądów wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego oraz zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
