Podatek od nieruchomości: orzecznictwo i praktyczne kazusy dla firm

Nie jest tajemnicą, że gminy mogą zachęcać firmy do inwestycji na swoim terenie poprzez kształtowanie preferencyjnych stawek podatkowych i ustanawianie zwolnień od podatków i opłat. Jednak przedsiębiorcy, którzy chcieliby skorzystać z preferencyjnego traktowania, muszą wystąpić w tej sprawie do organu podatkowego (tj. wójta, burmistrza, prezydenta miasta) i przedstawić mu przekonujące merytoryczne argumenty w tej sprawie. Oczywiście każda sprawa jest inna i wymaga uruchomienia odrębnego mechanizmu działania. Przedstawiamy wybrane aspekty związane ze stosowaniem ulg w zakresie podatku od nieruchomości w kontekście działalności przedsiębiorców, którzy znajdą tu odpowiedzi, poparte orzecznictwem, na pytania m.in. o to, czy ich niewypłacalność może być podstawą umorzenia podatkowych zaległości albo czy gmina może wstrzymać ratalną spłatę długu podatkowego, jeśli np. przedsiębiorca pominął zapłatę którejś należności.

Podatek od nieruchomości ma normatywne podstawy w przepisach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.). Zgodnie z jej art. 5 rada gminy w drodze uchwały określa wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że nie mogą one przekroczyć rocznie limitów określanych w specjalnym obwieszczeniu ministra finansów w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na dany rok. Są one ustalane odrębnie:

• od gruntów:

– związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków od 1 mkw. powierzchni,

– pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych – od 1 ha powierzchni,

– pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – od 1 mkw. powierzchni,

– niezabudowanych, objętych obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z 9 października 2015 r. o rewitalizacji (t.j. Dz.U. 2021 r. poz. 485; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 28), i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres czterech lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego – od 1 mkw. powierzchni;