Postępowanie gospodarcze w praktyce

Stan prawny na 25 września 2007 r.

Adam Malinowski - radca prawny

Odrębności w postępowaniu gospodarczym

Postępowanie gospodarcze zostało uregulowane w art. 479-479 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.). Wykazuje ono szereg odrębności w porównaniu ze zwykłą procedurą, a ich znajomość jest dla przedsiębiorcy newralgiczna, ponieważ na skutek ostatnich nowelizacji (a zwłaszcza z 20 marca 2007 r.) jego status przed sądem gospodarczym nie odbiega zanadto od zadań stojących przed profesjonalnym pełnomocnikiem. Dlatego jeśli przedsiębiorca prowadzi proces samodzielnie, należy dużą wagę przyłożyć do sporządzenia pism procesowych. Przede wszystkim podstawową sprawą jest sporządzenie pozwu zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 187 k.p.c. Ponadto trzeba go prawidłowo opłacić - zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 167, poz. 1398 z późn. zm.) w sprawach o prawa majątkowe pobiera się opłatę stosunkową - wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 000 zł. Do pozwu należy też dołączyć odpis reklamacji lub wezwania do dobrowolnego spełnienia żądania i oświadczenia co do stanowiska pozwanego w tym przedmiocie oraz informację lub odpisy pism świadczących o próbie wyjaśnienia spornych kwestii w drodze rokowań. Obecnie status przedsiębiorcy w sądzie gospodarczym niewiele odbiega od surowych wymogów stawianych profesjonalistom, a zatem każde choćby niewielkie uchybienie może skutkować zwrotem pozwu, bądź odrzuceniem środka odwoławczego. Na takim gruncie stoi art. 130 § 1 k.p.c., zgodnie z którym pismo wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, które nie zostało należycie opłacone, przewodniczący zwraca bez wezwania, jeżeli pismo podlega opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu. W terminie tygodniowym od dnia doręczenia zarządzenia o zwrocie strona może uiścić brakującą opłatę. Jeżeli opłata została wniesiona we właściwej wysokości, pismo wywołuje skutek od daty pierwotnego wniesienia. Skutek taki nie następuje w razie kolejnego zwrotu pisma z tej samej przyczyny. Sąd odrzuca bez wezwania pismo wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego środki odwoławcze lub środki zaskarżenia (apelację, zażalenie, skargę kasacyjną, skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty (w katalogu nie wymieniono sprzeciwu od nakazu w postępowaniu upominawczym, jako że nie podlega on obecnie opłacie), skargę na orzeczenie referendarza sądowego) podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia. Wskazane przepisy stosuje się do pisma wniesionego w postępowaniu w sprawach gospodarczych także wówczas, gdy przedsiębiorcy nie reprezentuje adwokat lub radca prawny. Zarządzenie o zwrocie pisma powinno zawierać określenie wysokości należnej opłaty stosunkowej, jeżeli opłata została uiszczona w niewłaściwej wysokości, oraz wskazanie skutków ponownego wniesienia pisma.