Księgowe zakończenie roku

Stan prawny na 6 grudnia 2011 r.

Joanna Krawczyk, Maryla Piotrowska, Joanna Gawrońska, Krystyna Michaluk

Opracował Maciej Murek

Koniec roku kalendarzowego stanowi dla większości podmiotów gospodarczych również i koniec roku obrotowego. To powoduje konieczność zamknięcia ksiąg rachunkowych i sporządzenia sprawozdań finansowych. Zamknięcie ksiąg rachunkowych polega na nieodwracalnym wyłączeniu możliwości dokonywania zapisów księgowych w zbiorach tworzących zamknięte księgi rachunkowe. Ostateczne zamknięcie ksiąg rachunkowych jednostki kontynuującej działalność powinno nastąpić najpóźniej w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy, który powinien pokrywać się z rokiem podatkowym.

Czynności związane z zamknięciem roku obrotowego polegają przede wszystkim na: organizacji i przeprowadzeniu inwentaryzacji, czynnościach weryfikujących poszczególne pozycje bilansowe. Efektem końcowym prac związanych z zamknięciem roku obrotowego w jednostkach gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe są sprawozdania finansowe, których celem jest prawidłowo, rzetelnie i jasno przedstawić sytuację majątkową i finansową, a także wynik finansowy jednostki. W "Poradniku", który oddajemy do Państwa rąk, przybliżamy problematykę rachunkowego zamknięcia roku 2011. Podpowiadamy m.in., jak przeprowadzić inwentaryzację metodą spisu z natury, jak klasyfikować i rozliczać niedobory i nadwyżki inwentaryzacyjne występujące w poszczególnych składnikach majątku, a także jak uniknąć błędów przy sporządzaniu sprawozdań finansowych.

Koszty na przełomie lat podatkowych

Koszty bezpośrednie i pośrednie

Zasady rozliczania kosztów w czasie zostały uregulowane w przepisach o rachunkowości oraz w ustawach o podatkach dochodowych. Jedną ze wspólnych cech obu regulacji jest to, że co do zasady podatnicy prowadzący ewidencję w formie ksiąg rachunkowych, niezależnie od swojego statusu (tzn. czy jest to osoba fizyczna czy osoba prawna), są zobowiązani stosować do rozliczeń kosztów zasadę memoriału. W dużym uproszczeniu oznacza to ujmowanie kosztów w okresach, których one dotyczą. Jednocześnie ustawodawca określa granice czasowe, do jakich uwzględnienie kosztów dotyczących minionych okresów rozliczeniowych jest możliwe. Kwestie związane z rozliczaniem kosztów w czasie w ustawie o rachunkowości określają dwie zasady - zasada memoriału oraz zasada współmierności. Pierwsza z nich mówi o tym, że w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami, dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Druga zasada nakazuje zaliczać do danego okresu sprawozdawczego koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na dany okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione. Granicznym momentem ujęcia przychodów i związanych z nimi kosztów w księgach rachunkowych jest moment sporządzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Nieco inaczej zasady potrącania kosztów w czasie zostały uregulowane w przepisach podatkowych. Przede wszystkim koszty uzyskania przychodów zostały podzielone na koszty: