Samozatrudnienie a ZUS

Uzyskanie statusu przedsiębiorcy w ramach osobiście wykonywanej działalności gospodarczej związane jest z uzyskaniem statusu płatnika składek ZUS oraz jednocześnie osoby ubezpieczonej. Zgłoszenie do ZUS jako płatnik następuje w sposób automatyczny wraz ze złożeniem wniosku o wpis działalności do CEIDG, który jednocześnie jest zgłoszeniem identyfikacyjnym do urzędu skarbowego oraz ZUS. Na podstawie wniosku ZUS sporządza wniosek zgłoszenia płatnika składek ZUS ZFA. Przedsiębiorca natomiast musi sam zadbać o zgłoszenie siebie jako osoby ubezpieczonej, składając odpowiednio druk ZUS ZUA - jeżeli podlega z tytułu działalności ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu lub ZUS ZZA - gdy podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu (np. w przypadku gdy jest emerytem lub podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy i uzyskuje z tego tytułu co najmniej minimalne wynagrodzenie). Złożenie ww. druków powinno nastąpić w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń, czyli od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności. Po zakończeniu procedury związanej z zakładaniem działalności i spełnieniem obowiązku rejestracji w ZUS, przedsiębiorca w trakcie jej prowadzenia będzie zobowiązany do przekazywania miesięcznych deklaracji i opłacenia należnych składek. Samozatrudniony, a więc przedsiębiorca nie zatrudniający pracowników ani zleceniobiorców, zwolniony jest z obowiązku składania kolejnego miesięcznego rozliczenia składek ZUS, jeżeli wybrał minimalną podstawę opłacania składek na ubezpieczenia (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek lub 30% wynagrodzenia minimalnego dla nowych przedsiębiorców). Gdyby samozatrudniony zadeklarował inną podstawę niż minimalna - ma obowiązek składać deklaracje co miesiąc, w terminie do 10. dnia danego miesiąca za miesiąc poprzedni. Deklaracje do ZUS składać można w formie elektronicznej - z wykorzystaniem e-podpisu lub programu płatnik albo na piśmie. Jeżeli przedsiębiorcy opłacają ZUS za siebie i pracowników (lub inne osoby ubezpieczone) składki opłacają do 15. dnia miesiąca następnego po miesiącu składkowym.