Nakładanie kar porządkowych na pracowników – praktyczne wskazówki

Pracodawca może nałożyć na pracownika karę upomnienia, nagany lub karę pieniężną. Za jedno przewinienie pracodawca może ukarać pracownika tylko jedną karą porządkową przewidzianą w Kodeksie pracy. Zanim pracodawca wymierzy karę, powinien wysłuchać pracownika. Kara pieniężna nie może być wyższa od 1-dniowego wynagrodzenia pracownika.

Kwestie stosowania wobec pracowników kar porządkowych, jak również możliwości odwołania się pracowników w tym zakresie szczegółowo regulują przepisy Kodeksu pracy. Nie mogą być one zmieniane na niekorzyść pracownika w drodze postanowień umów o pracę bądź uregulowań wewnątrzzakładowych.

Pracodawca ma jednak obowiązek wskazania w przepisach regulaminu pracy kar porządkowych, jakie na podstawie Kodeksu pracy mogą być stosowane wobec pracowników (art. 104¹ § 2 Kodeksu pracy).

Rodzaje kar

Pracodawca w ramach odpowiedzialności porządkowej może zastosować wobec pracowników wyłącznie jedną z kar przewidzianych w Kodeksie pracy:

• upomnienia (kara niemajątkowa),
• nagany (kara niemajątkowa),
• pieniężną (kara majątkowa)

- art. 108 § 1 i 2 Kodeksu pracy.

Karę niemajątkową (upomnienie, nagana) pracodawca może zastosować za naruszenie przez pracownika jego obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Naruszenia takie obejmują nieprzestrzeganie przez pracownika:

• ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,
• przepisów bhp i przeciwpożarowych,
• przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Kara pieniężna może być natomiast stosowana wyłącznie w przypadku:

• naruszenia przez pracownika przepisów bhp,
• naruszenia przepisów przeciwpożarowych,
• opuszczenia pracy bez usprawiedliwienia,
• stawienia się do pracy w stanie nietrzeźwości,
• spożywania alkoholu w czasie pracy.

Osoby uprawnione do wymierzania kar

Podmiotem wyłącznie uprawnionym do stosowania wobec pracowników kar porządkowych jest pracodawca. To on każdorazowo musi podjąć decyzję o tym, czy określone zachowanie pracownika będzie ukarane, jak również, jakiego rodzaju karę można wymierzyć pracownikowi.