Uproszczenia w rachunkowości jednostek sektora publicznego

Wstęp

Prowadzenie rachunkowości jednostki oznacza odzwierciedlenie w jej księgach rachunkowych efektów prowadzonej przez nią działalności w ujęciu ilościowym i pieniężnym. Rachunkowość obejmuje m.in.:

• prowadzenie na podstawie dowodów księgowych ksiąg rachunkowych ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym,
• okresowe ustalanie lub sprawdzanie w drodze inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,
• wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,
• sporządzanie sprawozdań finansowych.

Na te obszary składa się wiele pojedynczych czynności. Czynności te muszą być wykonywane zgodnie z obowiązującymi przepisami i tzw. praktyką rachunkowości. Prowadzenie pełnej rachunkowości na zasadach określonych w uor jest bardzo pracochłonne i czasochłonne, a co za tym idzie - wiąże się ze znacznymi kosztami. Aby to usprawnić i zminimalizować koszty związane z tymi pracami, w uor dopuszcza się możliwość przyjęcia przez jednostki różnych uproszczeń, jeśli nie będzie to miało istotnie ujemnego wpływu na obraz sytuacji majątkowej oraz wynik finansowy jednostek.

Jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe, tak jak inne jednostki zobowiązane do stosowania uor, mogą wprowadzić uproszczenia przewidziane w uor. Poza tym mogą korzystać z jeszcze dalej idących uproszczeń, wynikających z obowiązujących w nich szczególnych zasad rachunkowości.

Stosowanie przepisów w tym obszarze budzi wiele wątpliwości, zwłaszcza jeśli chodzi o uproszczenia w wycenie, ewidencji i amortyzacji środków trwałych, a także w wycenie i ewidencji zapasów rzeczowych aktywów obrotowych.

W Poradniku objaśnione są zasady, na jakich jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe mogą korzystać z uproszczeń w prowadzeniu rachunkowości wymienionych wprost w tych przepisach.

Poradnik jest przeznaczony przede wszystkim dla służb księgowych odpowiedzialnych za przygotowanie postanowień polityki rachunkowości w tym zakresie, a następnie ich wdrożenie w życie.