Opłata za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności – charakter i windykacja

Jakim rodzajem należności jest opłata za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności? Czy jest to należność publicznoprawna czy cywilnoprawna? Jak prawidłowo powinno się windykować takie należności? Czy trzeba wystawiać upomnienie i tytuł wykonawczy do urzędu skarbowego, czy jednak wezwanie do zapłaty i skierować sprawę na drogę postępowania sądowego?

Odpowiedź

Opłata przekształceniowa ma charakter cywilnoprawny. Przeważa jednak pogląd, że mimo jej cywilnoprawnego charakteru powinna być ona dochodzona w drodze egzekucji administracyjnej.

Uzasadnienie

Już na gruncie NSA w postanowieniu z 29 kwietnia 2015 r. (sygn. akt I OW 249/14) wskazał, że zarówno prawo użytkowania wieczystego, jak i prawo własności to bez wątpienia instytucje o charakterze rdzennie cywilnoprawnym. Taki sam charakter ma zdarzenie polegające na przekształceniu pierwszego z tych praw (użytkowania wieczystego) w drugie (prawo własności). Zdaniem NSA cywilnoprawnego charakteru przekształcenia nie zmienia okoliczność, że jest ono uregulowane ustawą odrębną od Kodeksu cywilnego ani że następuje w drodze decyzji administracyjnej. Akt administracyjny (zwłaszcza decyzja administracyjna) bez wątpienia może być jednocześnie zdarzeniem cywilnoprawnym - a więc prowadzić do powstania, zmiany bądź ustania stosunku cywilnoprawnego. (por. wyrok WSA w Poznaniu z 30 kwietnia 2014 r., sygn. akt IV SA/PO 1255/13).