Wyrok SN z dnia 29 czerwca 2022 r., sygn. I USKP 112/21

Przy dokonywaniu oceny, czy w stosunku do korzystającej ze zwolnienia lekarskiego osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, zatrudniającej pracowników, istnieją przesłanki z art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej, należy uwzględniać nie tylko fakt dalszego prowadzenia tej działalności, lecz również charakter czynności wykonywanych przez ubezpieczonego. Wykonywanie „pracy zarobkowej” w rozumieniu tego przepisu jako przesłanka utraty prawa do zasiłku chorobowego nie jest tożsame z formalno-prawnym prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej, jeśli osoba ją prowadząca jest równocześnie pracodawcą. Przy stosowaniu art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej należy zatem odróżnić „pracę zarobkową”, wykonywaną w ramach działalności gospodarczej przez osobę jednoosobowo prowadzącą tę działalność (w ramach handlu, świadczenia usług lub produkcji), od czynności formalno-prawnych, do jakich jest ona zobowiązana jako pracodawca, podatnik i płatnik składek.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Józef Iwulski ‎

SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z odwołania W. C. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C. ‎o zasiłek chorobowy, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 29 czerwca 2022 r., ‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy ‎i Ubezpieczeń Społecznych w K. ‎z dnia 13 lutego 2020 r., sygn. akt VII Ua (…),

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w K. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C., decyzją z 12 lipca 2018 r., odmówił ubezpieczonemu (odwołującemu się) W. C. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 6 stycznia 2018 r. do 19 stycznia 2018 r. i zobowiązał go do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku za ten okres wraz z odsetkami w łącznej kwocie 33.236,05 zł, na którą składały się należność główna w wysokości 32.2036,68 zł oraz odsetki w wysokości 929,37 zł. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy twierdził, że ubezpieczony w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim wykonywał pracę zarobkową w związku z prowadzoną jednoosobową działalnością gospodarczą pod nazwą „T.” w O. O prowadzeniu działalności przez ubezpieczonego w tym okresie świadczą faktury za zakup paliwa do pojazdów, które zostały ujęte w księdze podatkowej przychodów i rozchodów ubezpieczonego jako przedsiębiorcy.

Ubezpieczony W. C. w odwołaniu od decyzji organu rentowego wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do zasiłku chorobowego za sporny okres. Odwołujący się wyjaśnił, że nie został pouczony przez organ rentowy o okolicznościach przesądzających o utracie prawa do zasiłku chorobowego, w szczególności konsekwencjach wykonywania pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy. Nie wprowadzał też celowo lub świadomie organu rentowego w błąd co do przyznania mu prawa do zasiłku chorobowego i jego wypłaty. Podkreślił również, że nie wykonywał w czasie zwolnienia lekarskiego żadnych czynności, które byłyby sprzeczne z jego treścią lub informacjami przekazywanymi mu przez lekarza. Prowadzona przez niego jednoosobowa działalność gospodarcza polega na wydzierżawianiu maszyn i samochodów, które to czynności potwierdzane są przez wystawianie faktur VAT, czym zajmuje się biuro rachunkowe. Ubezpieczony podkreślił, że w okresie orzeczonej niezdolności do pracy nie tankował paliwa, a ewentualnie czynności takie mogli podejmować członkowie jego rodziny.